Petro Porosjenko, de president van Oekraïne, is onderweg naar Rusland om de piloot Nadiya Savtsjenko persoonlijk op te halen. Savtsjenko wordt geruild tegen twee Russische gevangenen.
Rusland wilde in eerste instantie geen deal achter de schermen, waarschijnlijk vanwege het hoge profiel van de zaak-Savtsjenko. Marc Jansen, onderzoeker Oost-Europese studies aan de Universiteit van Amsterdam, zegt tegen elsevier.nl dat op een lager niveau wel veel uitwisselingen hebben plaatsgevonden.
Gijzelaar
Lees ook: Rusland veroordeelt Oekraïense piloot voor moord
In het Akkoord van Minsk tussen Oekraïne en Rusland staat dat gevangenen en gegijzelden kunnen worden uitgewisseld. Toch weigerde het Kremlin vorige week nog akkoord te gaan met een ruil. Nu gooit Porosjenko zijn hele gewicht achter de zaak. Volgens Reuters zijn twee Russische krijgsgevangenen onderweg met de president naar Rusland.
De legerpiloot wordt beschuldigd van de moord op twee Russische journalisten in Oost-Oekraïene. Ze werd in maart veroordeeld en zit sindsdien vast in Rusland. ‘Ze werd een soort gijzelaar,’ aldus Jansen. Savtsjenko zelf beweert dat zij al was opgepakt voordat de Russen werden vermoord. Toen Savtsjenko werd veroordeeld, zong zij luidkeels het Oekraïense volkslied. Fragmenten van de uitspraak in het Russische grensplaatsje Donetsk werden wereldwijd uitgezonden.
Populairiteit
Porosjenko: ‘Kans op oorlog met Rusland is flink gegroeid’
Dat Porosjenko zelf naar Rusland gaat om de wissel bij te wonen is bijzonder. Waarschijnlijk zit daar ook een agenda achter: ‘Porosjenko doet dat waarschijnlijk ook om zijn eigen populariteit te vergroten,’ zegt Jansen.
‘Aan de ene kant zullen Oekraïners trots zijn dat Porosjenko zelf naar Rusland gaat omdat Savtsjenko nationaal bekend staat als een heldin. Daar staat tegenover dat het als een afgang gezien kan worden dat hij helemaal naar Moskou moet om dit te bewerkstelligen.’
Gloeiende plaat
De spanningen tussen Rusland en Oekraïne staan de laatste jaren extra op scherp. ‘Deze uitwisseling zal de verhoudingen zeker niet meteen verbeteren,’ zegt Jansen. De conflicten in Donbass, in Oost-Oekraïne, waar sinds 2014 en strijd woedt tussen Oekraïne en Rusland, zouden eerst moeten worden opgelost.
‘Dit is een druppel op een gloeiende plaat,’ aldus Jansen. De conflicten tussen de twee Oost-Europese landen zijn te diep geworteld om snel opgelost te worden.