Deelstaatverkiezingen: politieke aardverschuiving in Duitsland

14 maart 2016Leestijd: 2 minuten
AfD-leider Frauke Petry. Foto:AFP

De Duitse deelstaatverkiezingen hebben een politieke aardbeving veroorzaakt. De nieuwe rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) won overtuigend, Merkels CDU en coalitiepartner SPD leden zware verliezen.

De overwinning van het AfD – dat zich fel uitspreekt tegen de komst van meer migranten – was voorspeld in de peilingen, maar de resultaten waren nog beter dan verwacht. In Saksen-Anhalt werd het AfD in een klap de tweede partij, met 24,3 procent van de stemmen.

In Baden-Württemburg kregen de rechtspopulisten 15 procent, in Rijnland-Palts 12,4 procent. Nog nooit scoorde een nieuwe partij – het was de eerste keer dat het AfD aan verkiezingen in de drie deelstaten deelnam – zo goed. Stemmen snoepte het af van vrijwel alle bestaande partijen, meldt ZDF.

Lees ook: Alternative für Deutschland duikt in het gat rechts van Merkel

Graadmeter
De deelstaatverkiezingen werden alom gezien als een graadmeter voor de populariteit van bondskanselier Angela Merkel en haar beleid in de migratiecrisis. De reactie van de Duitse kiezer was niet mals: in alle drie de deelstaten ging het CDU onderuit.

In Badem-Württemburg verloor de partij zelfs bijna 12 procent aan stemmen ten opzichte van de vorige verkiezingen in die staat. Coalitiepartner SPD verloor ook dik in die deelstaat (-10,4 procent), net als in Saksen-Anhalt (-11 procent).

AfD voerde campagne met slogans als ‘Stel de grenzen veilig’ en ‘Stop de asielchaos’. ‘We hebben fundamentele problemen in Duitsland, die hebben tot dit resultaat geleid’, zei AfD-leider Frauke Petry. ‘Veel mensen kiezen voor een andere politiek en een ander beleid.’

‘Oplossingen nodig’
Rainer Haseloff, CDU-leider in Saksen-Anhalt, gaf toe dat het migratiebeleid van Merkel een belangrijke reden was voor de oorwassing. ‘De kwestie waardoor het AfD in de parlementen door heel Duitsland is terechtgekomen kan niet langer worden genegeerd op federaal niveau’, zei Haseloff. ‘We hebben oplossingen nodig.’

Toch is het beeld niet in alle deelstaten hetzelfde. In Badem-Württemburg kregen ook de Groenen flink meer stemmen. Die partij steunt het beleid van Merkel juist openlijk.

Ondanks dat andere partijen samenwerking met het AfD hebben uitgesloten, heeft de uitslag wel degelijk effect op de regionale politiek. Geen van de coalities die nu de deelstaten regeerden, behaalde een meerderheid.