Lyndon B. Johnson (1961-1963): hunkerend naar meer

Lyndon B. Johnson was twee jaar lang vice-president van de Verenigde Staten onder president John F. Kennedy. LBJ is natuurlijk bekender door zijn hierop volgende presidentschap, maar ook tijdens zijn vice-presidentschap liet hij zich nadrukkelijk gelden. Met JFK had hij een haat-liefde verhouding.

Jacht op invloed

Nadat Johnson in 1960 de strijd om de Democratische nominatie verloor van Kennedy, vroeg JFK hem als running mate. Dit was niet vanzelfsprekend, gezien de flinke kritiek die Johnson had geuit op Kennedy tijdens hun campagnes. JFK realiseerde zich echter dat hij Johnson nodig had om zich te verzekeren van stemmen in de zuidelijke staten, zoals dienss thuisstaat Texas. Morrend zei Johnson ‘ja’: hij vond eigenlijk dat de nominatie voor het presidentschap hem toebehoorde, en niet die jonge senator uit Massachusetts.

Johnson ging tijdens zijn vicepresidentschap al vroeg op zoek naar meer macht. Die kreeg hij ook van Kennedy – hij werd voorzitter van allerlei commissies en mocht zich actiever bemoeien met de nationale veiligheid. Ook vertegenwoordigde LBJ de Kennedy-regering op verschillende diplomatieke missies, waaronder één in Amsterdam, vlak voor de moord op Kennedy.

Johnson Treatment

Johnson zette zich tijdens zijn periode als veep in voor meer burgerrechten, hetgeen ongebruikelijk was voor een blanke Amerikaan uit het zuidwesten. Dat was bovendien niet per se naar de zin van Kennedy, die in Johnson juist een vicepresident zag kon appelleren aan conservatieve zuidelijke stemmers. De band tussen Johnson en Kennedy is moeilijk te typeren.

Kennedy’s familie keek enigszins neer op de simpele afkomst van LBJ, maar JFK had ook veel respect voor de manier waarop Johnson zaken voor elkaar kreeg. Een voorbeeld: de roemruchte ‘Johnson Treatment’, waarbij hij al bulderend en intimiderend op 1 millimeter van iemand af ging staan, in een poging mensen te overdonderen.

Kennedy was van plan om Johnson aan te houden als vicepresident voor zijn volgende ambtstermijn – tegelijkertijd vertelde hij zijn broer Robert dat het een ramp zou zijn mocht LBJ ooit president worden. In 1963 gebeurde dat plots, na de moord op de president.

Trivia

• Aan zijn positie als nummer 2 heeft Johnson weinig plezier beleefd. ‘Het vicepresidentschap is gevuld met reisjes rond de wereld, chauffeurs, saluerende militairen, klappende mensen, en voorzitterschappen, maar uiteindelijk is het niets. Ik heb elke minuut gehaat.’
• De broer van JFK, Robert Kennedy, was tijdens de Kennedy administratie minister van Justitie. Robert Kennedy had zo’n hekel aan Johnson, dat toen die laatste president werd, hij meteen ontslag nam.