Saudi-Arabië is samen met andere landen begonnen met een militaire operatie tegen Houthi-rebellen in Jemen. Een coalitie van tien landen wil onder meer met luchtaanvallen de opmars van de rebellen stuiten.
Wat willen de Houthi-rebllen precies en wat doet de coalitie allemaal om ze tegen te houden? Vijf vragen en antwoorden over de situatie in Jemen.
1. Wat willen de Houthi-rebellen?
Houthi’s zijn sjiitische opstandelingen die al maanden voor onrust zorgen in Jemen. De rebellen kunnen rekenen op steun van het eveneens sjiitische Iran, al ontkennen de Houthi’s dat zij financieel worden gesteund door het land. Ook Iran ontkent de militanten te steunen. Diverse bronnen uit Jemen, Iran en westerse landen toonden eerder aan dat dat wel het geval is.
De Houthi’s willen naar eigen zeggen een ‘vreedzame machtsoverdracht op basis van samenwerking’. ‘Laat iedereen zich richten op medewerking, in plaats van op botsingen, discussies en gestrubbel,’ zei Houthi-leider Ahmed Awad bin Mubarak eerder dit jaar. De groep beschikt over zwaar wapentuig.
#Yemen handy map for reference. RT @AJENews Yemen – who controls what: pic.twitter.com/6dxQKh58O5
— Harald Doornbos (@HaraldDoornbos) March 26, 2015
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
2. Waarom grijpt Saudi-Arabië in?
Het soennitische Saudi-Arabië wordt gezien als steun en toeverlaat van de Jemenitische president Abd Rabbu Mansur Hadi. De Houthi-rebellen zijn al een tijd bezig met hun opmars in Jemen en de Jemenitische regering vreest al langer voor escalatie.
Minister Riyadh Yaseen van Buitenlandse Zaken riep maandag landen op het Arabische schiereiland op om militair in te grijpen. ‘Ze breiden hun gebied uit, bezetten luchthavens en steden, vallen Aden aan met vliegtuigen, pakken zomaar mensen op en mobiliseren hun troepen,’ zei Yaseen tegen nieuwszender Al-Jazeera.
Saudi-Arabië zei namens de Golfstaten: wanneer het nodig is om in te grijpen, kan Jemen rekenen op steun. Bemoeienis van Iran is daarbij uit den boze. De Verenigde Staten steunen de coalitie in de strijd tegen de Houthi-rebellen. De Amerikanen helpen de coalitie met onder meer logistieke ondersteuning en met inlichtingen.
3. Hoe ziet de operatie in Jemen eruit?
De coalitie van tien landen, waaronder Qatar, Jordanië en Bahrein, heeft Jemen inmiddels afgesloten van de buitenwereld. Toegang tot het Jemenitische luchtruim zou aan banden zijn gelegd en schepen zijn gewaarschuwd uit de buurt te blijven van de havens in het land.
Een aantal militaire vliegtuigen is gebombardeerd, onder meer een basis bij de Jemenitische hoofdstad Sanaa. Ook zouden er doelen in de hoofdstad zijn geraakt, waaronder het presidentieel paleis en het hoofdkwartier van de politie.
Saudi-Arabië heeft naar eigen zeggen 150.000 militairen op de been gebracht. Het land zet verder honderd gevechtsvliegtuigen in. Ook Egypte, Pakistan en Soedan zouden eventueel bereid zijn om grondtroepen in te zetten, meldt de Arabische nieuwszender Al-Arabiya.
4. Zijn er burgerdoden gevallen bij de luchtaanvallen?
Dat lijkt er wel op. Een televisiezender van de Houthi’s meldt dat tientallen mensen om het leven zijn gekomen bij een bombardement op een woonwijk. Medisch personeel wordt opgeroepen zich te melden bij ziekenhuizen in de hoofdstad.
Volgens persbureau AFP zijn zeker zeventien burgers om het leven gekomen. Ook tientallen Houthi’s zijn gedood.
5. Hoe reageert Iran op het offensief?
Iran heeft de bombardementen op Houthi-rebellen in Jemen veroordeeld. De militaire operatie is volgens de Iraanse staatsmedia ‘door Amerikanen gesteunde agressie’. Staatsmedia lieten beelden zien die zouden zijn gemaakt na de luchtaanvallen. Op de beelden zijn tientallen doden te zien. De lichamen werden duidelijk in beeld gebracht.
De Houthi’s beschikken over zware wapens (foto: EPA)