Kamer behoort Merkels compromis met Kaczyniski en Orbán te blokkeren

De Duitse bondskanselier Angela Merkel (CDU) heeft een compromis uitonderhandeld met Polen en Hongarije over de koppeling van EU-subsidies aan respect voor een onafhankelijke rechterlijke macht en vrije verkiezingen. Het compromis houdt de kern overeind: geen geld voor landen die deze rechtstatelijkheid overboord zetten. Maar de uitvoering is ongewis en de sterke mannen van Oost-Europa profiteren nog wel even. De Tweede Kamer kan en behoort dit compromis te stoppen, schrijft Jelte Wiersma.

De sterke mannen van Polen en Hongarije, Jaroslaw Kaczynski en Viktor Orbán, hebben zich woensdag mogelijk verzekerd van een nieuwe termijn. Zij blokkeerden de EU-meerjarenbegroting en het corona-herstelfonds – samen 1.800 miljard euro groot. De twee wilden af van de in juli onder meer door de Franse president Emmanuel Macron (En Marche!) en premier Mark Rutte (VVD) uitonderhandelde koppeling tussen EU-subsidies en rechtstatelijkheid.

EU-subsidies voor zelfverrijking en het kopen van kiezers

Deze koppeling is nieuw en mede ingegeven door de hervormingen die Kaczynski en Orbán hebben doorgevoerd. Zij hebben voortvarend hun eigen mensen benoemd in de ambtenarij, rechterlijke macht en (staats)media. De EU-subsidies, 10 miljard euro voor Polen, zo’n 4 miljard euro voor Hongarije, vormen een belangrijke inkomstenbron voor de zelfverrijking van hen die loyaal zijn aan Kaczynski en Orbàn.

Overigens zijn zij daarvan niet de uitvinders. Al voordat zij democratisch aan de macht kwamen, was het gebruik van EU-subsidies voor het kopen van kiezers en zelfverrijking staande praktijk. Onder meer onder het premierschap van Donald Tusk (Platforma). Toen deden de West-Europese EU-landen niets.  Tusk werd zelfs president van de Europese Raad en is nu voorzitter van de Europese Volkspartij, waarvan onder meer Merkels CDU en het CDA lid zijn.

Netto aan de EU betalende Nederlanders financieren aldus duistere praktijken in het oosten. Dat is al zo sinds de landen in 2004 toetraden tot de EU. Iets wat nooit had mogen gebeuren, gezien de corruptie aldaar en het niet voldoen aan de EU-toetredingseisen. Maar regels tellen niet in de EU, macht wel. Berlijn, Parijs en Brussel (de Europese Commissie) duwden door.

Scheidslijn: liberale consensus uitgedaagd

Dat Kaczynski en Orbán wél de maat wordt genomen, komt mede door hun rebellie tegen de liberale consensus in West-Europese hoofdsteden. Immigratie, multiculturalisme, atheïsme, homohuwelijk en klimaat zijn daar stokpaardjes: Kaczynski en Orbán zijn daartegen en vinden deels weerklank bij West-Europeanen.