Premium Lock Urgenda-arrest getuigt van onjuiste opvatting van het recht

07 februari 2020Leestijd: 5 minuten
Vrijdag, 20 december 2019, bevestigde de Hoge Raad de uitspraak van het gerechtshof dat de Staat verplicht is om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Foto: ANP.

Rechtsgeleerde Afshin Ellian buigt zich tot in detail over de veelbesproken Urgenda-uitspraak van de Hoge Raad, die de Nederlandse Staat verplicht om de CO2-uitstoot verder terug te dringen. De rechter heeft in strijd met de Grondwet gehandeld en het democratiebeginsel genegeerd.

In de rechtszaak Urgenda versus de Nederlandse Staat ging het om de verplichting die de Nederlandse Staat zichzelf heeft opgelegd: 25 tot 40 procent reductie van de uitstoot van broeikasgassen (CO2). De Hoge Raad acht Urgenda gerechtigd deze procedure te voeren.

Afshin Ellian

Prof. mr. dr. Afshin Ellian (Teheran, 1966) is hoogleraar encyclopedie van de rechtswetenschap en wetenschappelijk directeur van het Instituut voor Metajuridica aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden. Hij schrijft wekelijks onder meer over de idealen en vrijheden van de westerse cultuur.

Daarvoor baseert de Hoge Raad zich op artikel 305a lid 1 van het Burgerlijk Wetboek: ‘Een stichting of vereniging met volledige rechtsbevoegdheid kan een rechtsvordering instellen die strekt tot bescherming van gelijksoortige belangen van andere personen, voor zover zij deze belangen ingevolge haar statuten behartigt.’

De Hoge Raad zegt dat Stichting Urgenda, een Nederlandse organisatie die zich ten doel stelt om Nederland sneller duurzaam te maken, het recht heeft om ter bescherming van ‘gelijksoortige belangen van andere personen’ een proces te voeren tegen de Nederlandse Staat. Wat zijn de gelijksoortige belangen van andere personen?

De reductie van de uitstoot van broeikasgassen is het belang waarvoor Urgenda in naam van u, mij en zeventien miljoen anderen gerechtigd is om te procederen. Een eigenaardige toepassing van een wetsartikel.

Urgenda heeft geen toestemming om namens ons op te treden

Niemand van ons heeft Urgenda toestemming gegeven om namens ons op te treden. Hoe heeft de rechter bepaald dat Urgenda namens een meerderheid van de bevolking spreekt en procedeert? Dat heeft de Hoge Raad niet vastgesteld.

De Hoge Raad maakt nog een ernstige fout in deze zaak. De Nederlandse Staat heeft zich een internationale verplichting opgelegd. In het internationale verkeer zijn alleen de staten het subject van het recht. Alleen staten zijn gerechtigd of bevoegd om met andere staten verplichtingen aan te gaan. De redactie van Elsevier Weekblad, of de Hoge Raad zelf mogen geen afspraken maken met andere staten namens de Nederlandse Staat.

Thierry Baudet en Rob Jetten debatteerden onlangs bij Nieuwsuur over de rechterlijke macht

Lees het commentaar van Arendo Joustra: Hoge Raad heeft debat met Urgenda-uitspraak zelf uitgelokt

En dan is er de vraag waarop de Nederlandse Staat zijn gezag en bevoegdheid baseert bij het aangaan van internationale verplichtingen. De Nederlandse regering vertegenwoordigt de Nederlandse Staat en de regering is gevormd door de wil van een meerderheid in het Nederlandse parlement. En inderdaad wordt het Nederlandse parlement gevormd door de uitslag van de laatste verkiezingen. Het zijn dus de Nederlandse burgers die aan de Nederlandse regering gezag en bevoegdheid verlenen om namens de Nederlandse Staat deel te nemen aan het internationale verkeer.

Hier zijn alle stichtingen en andere belangenbehartigers irrelevant. Daarom is de wijze waarop de Hoge Raad art. 3:305a BW heeft toegepast, in strijd met het door de Grondwet gewaarborgd democratische stelsel.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw