Alleen groen-rechts kan ons redden van utopisten met messiascomplex

08 januari 2020Leestijd: 3 minuten
Hulpverlener redt koala uit brandend bos op Kangaroo Island. Foto: EPA.

De verbrande koala’s en kangoeroes in Australië openen ons de ogen voor de ernst van de opwarming van de aarde, schrijft Constanteyn Roelofs. Toch is niet het groene evangelie van de Jessias het antwoord. De oplossing ligt op rechts, dat zijn rancune moet loslaten en de gewone man nuchter moet aanspreken.

Als de verkoolde koalalijkjes in Australië toch nog ergens goed voor zijn, dan is het dat het eindelijk een beetje menens wordt met het accepteren dat de opwarming van de aarde een fundamenteel probleem wordt voor de leefbaarheid van de westerse samenleving. Het helpt misschien dat de slachtoffers deze keer blanke, excuus witte, mensen zijn die nu dagelijks in het nieuws verschijnen.

Nu ook westerse wereld wordt bedreigd, worden mensen wakker

Constanteyn Roelofs

Constanteyn Roelofs verkent wekelijks de tragikomische tegenstelling en tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Zolang de slachtoffers van desertificatie en extreem weer – denk aan Hurricane Katrina, het opdrogen van het Aralmeer of de ontbossing en verwoestijning van grote delen van Afrika –  nog economisch verdrukte people of color waren, was er weinig aan de hand. Maar nu ook de westerse leefwereld wordt bedreigd, worden er mensen wakker.

Ook toont de crisis aan dat het margarinefabriekmanagement van neoliberale politici niet meer werkt. De Mark Rutte van Australië, premier Scott Morrison, bekend als groot voorvechter van het grootbedrijf en verdediger van de kolenindustrie, heeft zijn eigen private pr-disaster: zo ging hij midden in de crisis met vakantie en deed hij een geforceerde en volledig mislukte poging om handen te schudden met bewoners van een door de branden getroffen dorp, wat leidde tot pijnlijke scènes.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bekering tot evangelie van de Jessias is niet de oplossing

Moeten we met de brandende bossen op ons netvlies ons nu allemaal tot het evangelie van de Jessias bekeren? Laten we dat maar niet doen. Het grote probleem van het klaverisme is dat het precies is wat het is: een evangelie en een utopische fantasie bovendien. Een vaag verhaal over in harmonie leven met moeder aarde –  wat een antropomorfe voorstelling van zaken is die vooral geschikt is voor mensen die bij gebrek aan maatschappelijke verantwoordelijkheid nog al hun autoriteit ontlenen aan het achternahollen van vage utopische verhalen: studenten, actrices, consultants, beroepsactivisten – dat werk.

Lees ook de column van Simon Rozendaal: Waarom de klimaatactivist gevaarlijk is

Aan de metafoor van een voedende Moeder Aarde hebben we hier te lande niets. In Nederland kunnen we eenvoudigweg niet in ‘harmonie’ leven met de natuur, aangezien de natuur ten eerste niet harmonisch is en het hier verder veel te koud, nat en winderig is om zonder kachels, polders en een uitgebreide landbouwinfrastructuur te wonen. Bovendien zijn de meeste Nederlanders gewoon gewortelde mensen met een huisje, een boompje en een beestje, en in een gereguleerd leven heb je weinig aan dromen over Utopia. Dat maakt immers het dagelijks vertoeven onder het systeemplafond onmogelijk.

We moeten klimaatbeleid loskoppelen van groene utopie

De oplossing is dus om het klimaatbeleid los te koppelen van de groene utopie en het terug te brengen naar de kleine wereld van de mores van de gewone man, mochten we er nog wat mee willen met z’n allen. Geen heldenverhalen meer over het redden van het klimaat, maar kleinburgerlijke leefregels. Zoals nette mensen ook geen patatbakjes en energiedrankblikjes op straat gooien, is de toekomstige nette burger zuinig, rijdt-ie elektrisch, koopt-ie geen fast fashion en eet-ie netjes maar twee keer in de week een lapje vlees. Geen vreemde waarden voor Nederland, want tot voor de grote ramp van de zestiger jaren  waren we een spaarzame, zuinige en vlijtige natie.

Links zal nooit het morele gezag kunnen opbrengen voor een dergelijke transformatie en bovendien zijn al die luchtfietsers veel te verliefd op hun reddertjescomplex. Het moet dus van rechts komen. Als rechts Nederland nu eens de rancune-ideologie van ‘ze pakken onze barbecues en autootjes af!’ zou los laten en daar de vertrouwde veiligheid van een helder kader van gedragsregels en taboes voor in de plaats zou geven, gericht op zuinigheid en verantwoordelijkheid, dan zou dat niet alleen de burger wat meer moreel ankeren in deze ongewisse tijden, maar ook een hoop gecremeerde kangoeroes schelen.