In februari 1998 meldden zich op het Bundeskanzleramt, de kanselarij in Bonn, twee bezorgde Nederlandse topambtenaren, secretaris-generaal Ad Geelhoed van het ministerie van Algemene Zaken en thesaurier-generaal Jan-Willem Oosterwijk van het ministerie van Financiën. Ze kwamen polsen of bondskanselier Helmut Kohl de Italiaanse regering onder druk kon zetten om extra maatregelen te nemen, en of hij anders dat land uit de aanstaande eurozone kon weren.
Er waren in Nederland parlementsverkiezingen in aantocht: VVD-lijsttrekker Frits Bolkestein had het niet op Italië als lid van de eurozone en ook PvdA-premier Wim Kok wilde liever een harde, zuinige euro.
De Haagse gezanten haalden bakzeil bij Kohl. Het Duitse weekblad Der Spiegel vatte het gesprek later zo samen: ‘Kohl was bezorgd om de euro, zijn belangrijkste project sinds de Duitse eenwording. Als Italië de toegang zou worden ontzegd, dan wilde – zo had de regering in Parijs gedreigd – ook Frankrijk eruit stappen.’
Gemeenschappelijke munt zou angsten wegnemen
Frankrijk had Duitsland in de nasleep van de val van de Berlijnse Muur bij de Europese top in Maastricht (1991) ’s lands kroonjuweel – de Duitse mark – afhandig gemaakt. Nadien had Kohl zich zo met de aanstaande euro vereenzelvigd – een kwestie van oorlog of vrede, zo beweerde hij – dat hij zich nogmaals door de Fransen kon laten chanteren. Met als gevolg dat de Fransen met Italië een vitale bondgenoot de eurozone konden binnenloodsen.
De Italianen hadden vanaf het najaar van 1996 wel hun best gedaan om hun rapportcijfers wat op te poetsen. Ze hadden weliswaar een staatsschuld die twee keer zo hoog was als toegestaan (120 procent in plaats van 60 procent van de nationale economie), maar het begrotingstekort was in zes jaar tijd van 10 procent naar minder dan 3 procent van de economie gedrukt.
Daar waren weliswaar trucs, leugentjes en eenmalige belastingen aan te pas gekomen, evenals dure Amerikaanse derivaten. Maar de Fransen wilden Italië erbij en Duitsland dus ook. En dan tellen ‘criteria’ niet.
Italië opnemen in eurozone was grote blunder
Er wordt wel beweerd dat het, terugblikkend, niet verstandig was om Italië met zijn gigantische schuldenlast en bureaucratische sabotage tot de eurozone toe te laten. Dat is onzin. Het was direct al een blunder van jewelste om Italië op te nemen in de eurozone.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?