Voor PvdA’er Jeroen Dijsselbloem heb ik altijd een zwak gehad. Wel zijn woorden wegend, maar onverbloemd zeggen waar het op staat. Niet het gezever waaraan politici zich nogal eens te buiten gaan, geen eufemismen, niet in de tweede zin terugnemen wat je in de eerste hebt gezegd. Maar niet alleen zijn woorden bevallen me, ook zijn daden.
Als Nederlands minister van Financiën heeft hij vrijwel foutloos geopereerd, nooit knollen voor citroenen verkocht. En als voorzitter van de zogeheten Eurogroep heeft hij beulswerk verricht door Griekenland weinig ruimte te geven voor nieuwe financiële escapades en tegelijkertijd hard mee te werken aan een oplossing van het probleem. Kortom, met Dijsselbloem als lijsttrekker van de PvdA had de uitslag er wel eens anders kunnen uitzien.
Dat recht voor zijn raap herbergt ook risico’s. Nu is hij in grote problemen gekomen door een uitspraak in een interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung, één van Europa’s beste kranten. Daarin zegt hij: ‘Als sociaal-democraat vind ik solidariteit belangrijk, maar wie daarvan gebruik maakt heeft ook plichten. Ik kan niet eerst al mijn geld uitgeven aan drank en vrouwen (“Schnaps und Frauen”) om daarna om geld te vragen.’ Heel reëel en redelijk: tegenover rechten staan plichten, zo hoort het.
Korte lontjes in Zuid-Europa
Toen was de boot aan. Politici uit Zuid-Europa voelden zich aangesproken en geschoffeerd en vielen hem aan als een groep hyena’s. Merkwaardigerwijze zijn Europese partijgenoten voorop, daarmee meteen Dijsselbloems opmerking over solidariteit ontkrachtend.
Een kort lontje, maar ook omdat zij hopen de Spanjaard Luis de Guindos na een eerder mislukte poging op die belangrijke post te krijgen. Die is natuurlijk heel wat rekkelijker dan Dijsselbloem en dat zou een hele opluchting zijn voor Zuid-Europa, dat met Mario Draghi al een Zuid-Europeaan als president van de ECB heeft.
De Portugese premier Antonio Costa, ook een partijgenoot, maakte het wel heel bont. Hij eist het vertrek van de “racistische, xenofobe en seksistische Dijsselbloem”. Krachttermen liggen steeds vaker voorin de mond! Pas als hij is vertrokken, ‘wordt Europa weer geloofwaardig als gezamenlijk project.’
Mark Rutte moet pas staan voor zijn minister
Eerlijk gezegd denk ik dat daarvoor meer komt kijken dan het vertrek van onze Jeroen. Nóg eerlijker: met een gedwongen vertrek van een capabele functionaris als gevolg van een hetze wordt Europa weer ongeloofwaardiger. Dijsselbloem heeft zijn tegenstrevers een stok aangereikt om de hond te slaan. Om een andere vaderlandse uitdrukking te gebruiken: zij hebben de schoen aangetrokken die hun past.
Over de vraag of Dijsselbloem kan aanblijven, ook als hij geen minister meer zal zijn, wordt beslist door de regeringsleiders. Premier Mark Rutte (VVD) moet pal staan voor zijn minister. Juist na de vierendeling van Dijsselbloems partij kan hij zich die grootsheid veroorloven.