Integriteitsindustrie grote winnaar in zaak-Arib

17 juni 2025
Kwestie-Arib laat zien dat ‘daders’ ook slachtoffer kunnen worden (bron ANP)

In dit artikel

Feiten: Twee omstreden onderzoeken van Hoffmann tegelijk in het nieuws

Bronnen: EW, Follow the Money, de Volkskrant

De integriteitskwestie rond voormalig Kamervoorzitter Khadija Arib (PvdA) trekt een diepe kloof door de Tweede Kamer. Tot in het presidium zelf, waar maandag geen overeenstemming werd bereikt over de samenzwering van oud-Kamervoorzitter Vera Bergkamp (D66) en haar ambtenaren tegen haar directe voorganger Arib.

Onderzoek naar Arib kostte tonnen en levert twijfel op

Een cruciaal onderdeel van deze complexe zaak is het onderzoek dat het vorige presidium, onder leiding van Bergkamp, liet uitvoeren naar Arib. De opdracht ging naar Hoffmann, een bureau gespecialiseerd in bedrijfsrecherche dat – inmiddels – ook integriteitsonderzoek doet.

Het onderzoek zou meer dan twee ton kosten, maar leverde een ‘ondeugdelijk’ en ‘niet onafhankelijk’ rapport op, zo zeiden deskundigen al eerder tegen Follow the Money.

Hoffmann ook bekritiseerd in zaak rond Atria-directeur

Maandag kwam Hoffmann ook in een ander verband in het nieuws. Het kennisinstituut Atria moet van het gerechtshof Amsterdam 200.000 euro schadevergoeding en 20.000 euro transitievergoeding betalen aan oud-directeur Kaouthar Darmoni.

Die was eind 2022 beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag, waarna er een extern onderzoek door Hoffmann volgde. Het hof oordeelt vernietigend over het rapport van dat onderzoek en acht het ontslag van de directeur ‘volkomen misplaatst’.

EW's visie: Integriteitsindustrie van strengere regels en meer toezicht

Door: Geerten Waling, redacteur Rechtsstaat

‘Arib’ en ‘Atria’ lijken twee willekeurige voorbeelden. Toevallig zijn beide kwesties tegelijk in het nieuws, en draaien ze om een gedragsonderzoek door Hoffmann. Maar ze laten ook allebei zien hoe publiek geld wegvloeit in de bodemloze put van de integriteitsindustrie.

De begroting van Atria wordt voor ongeveer 85 procent gedekt door subsidie – en de Tweede Kamer draait uiteraard volledig op publiek geld. Naast schadevergoedingen en de kosten voor het onderzoek van Hoffmann, zijn er ook nog tonnen aan advocaten- en proceskosten met de kwestie gemoeid.

Slechte rapporten, grote schade en geen toezicht

Het valt te begrijpen dat een privédetective, beveiligingsbedrijf of particulier recherchebureau een graantje wil meepikken van de krampachtige bedrijfscultuur die is ontstaan in de jaren na #MeToo en het schandaal rond The Voice of Holland. Integriteit is hot, grensoverschrijdend gedrag is overal.

Maar terwijl de massale maatschappelijke verontwaardiging allang weer is weggezakt, wordt de schade van deze hype nu pas zichtbaar. De gevolgen zijn niet alleen ontwrichtend voor de betrokkenen, maar voor de hele samenleving.

Onlangs ontdekte EW zeven zaken waarin bleek dat zelfs de marktleider in integriteitsonderzoek, Bezemer & Schubad in Rotterdam, niet eerlijk, niet deskundig en niet onafhankelijk had gewerkt. Met alle financiële, emotionele en reputatieschade bij bedrijven en beklaagden van dien.

Oproep aan politiek: regulering van integriteitssector nodig

Uit data-onderzoek van EW en Company.info blijkt de integriteitssector – particuliere onderzoekers, onderzoeksbureaus en externe vertrouwenspersonen – afgelopen jaren explosief gegroeid. Er is een wildgroei aan zzp’ers en bedrijven, waaronder ook heel wat ‘cowboys’ die afkomen op de lucratieve groeimarkt.

Dit terwijl de wet- en regelgeving niet op orde is, en er amper toezicht is op een sector waarin carrières, reputaties en mensenlevens op het spel staan. Experts hebben, onder meer in EW, herhaaldelijk hiervoor gewaarschuwd.

Dat nu de Tweede Kamer met de kwestie-Arib zelf al drie jaar in de ban is van een alsmaar verder ontsporende integriteitszaak, zou toch eindelijk eens de politieke weg moeten effenen voor strengere regels en meer toezicht op de integriteitsindustrie.

Lees verder over de integriteitsindustrie