De feiten: NAVO vraagt om bijna 20 miljard euro extra voor defensie
Voor het voldoen aan de defensie-eisen van de NAVO is 16 tot 19 miljard euro extra nodig. Dat schrijft minister van Defensie Ruben Brekelmans (VVD) in een Kamerbrief.
Met de extra uitgaven van bijna twintig miljard euro zou Nederland meer dan 3,5 procent van het nationaal inkomen aan defensie uitgeven.
Daarmee komt Nederland uit op het percentage dat het NAVO bondgenootschap aanstaande juni bij de top in Den Haag wil vastleggen. Naast de 3,5 procent aan defensie-uitgaven zouden lidstaten ook nog eens 1,5 procent aan cyberveiligheid en infrastructuur moeten besteden.
Premier Dick Schoof zei eerder dat het percentage in 2032 zou moeten zijn behaald. Dit jaar geeft Nederland 22 miljard uit aan defensie, ongeveer 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp).
In de Kamerbrief benadrukt Brekelmans dat het vaststellen van de defensie-uitgaven ‘steeds aan het kabinet en de Tweede Kamer is om te besluiten hoeveel budget aan Defensie wordt besteed’.
Hij legt in de brief alleen uit wat Nederland zou moeten doen om aan de eisen te voldoen die de NAVO vraagt. De extra uitgaven zijn nodig voor onder meer de aanschaf van materieel en vergroting van het leger. Er zijn 17 tot 18.000 extra soldaten nodig volgens de NAVO.
EW's visie: Verzoek NAVO is klip en klaar, Den Haag moet niet treuzelen
Door: Victor Pak, redacteur PolitiekHet is een zwakke vertoning geworden. Gastland Nederland dat een maand voor de start van de NAVO-top nog steeds niet kan zeggen of en hoe het de uitgaven aan defensie gaat verhogen.
Met de brief van minister Brekelmans ligt er nu wel eindelijk een kader over wat Nederland volgens het militair bondgenootschap moet doen om aan de huidige eisen van de NAVO te voldoen.
Defensie vraagt om herstel na jaren van bezuinigen
Dat vraagt om een stevige investering in defensie. Nederland liep jarenlang voorop in het opsouperen van het vredesdividend na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
Het zorgde voor een uitgeholde defensieorganisatie. Sinds de Russische inval in Oekraïne is de wederopbouw van defensie bezig, maar die verdient een stevige impuls.
Bezuinigingen en het terugdraaien van cadeautjes
Dat vraagt om flink ander begrotingsbeleid. Voor de extra uitgaven moet Nederland niet het betrouwbare, degelijke financiële beleid overboord zetten. De Europese begrotingsregels moeten gehandhaafd blijven.
Om toch de defensie-uitgaven te betalen kan het kabinet kiezen voor bezuinigingen. Ook kan geld gezocht worden bij de talloze cadeautjes die de regeringscoalitie van PVV, VVD, NSC en BBB aan de eigen achterban uitdelen.
Neem bijvoorbeeld de halvering van het eigen risico die jaarlijks vanaf 2027 bijna 5 miljard euro kost. Dat besluit kan snel worden teruggedraaid.
Verdere Verdieping: Getalsmatig meerderheid voor 3,5 procent uitgaven aan defensie
Voor het ophogen van de defensie-uitgaven naar 3,5 procent is een ruime Kamermeerderheid te vinden. Dinsdag 20 mei maakte NSC bekent daar ook voor te zijn.
Samen met GroenLinks-PvdA, VVD, D66 en CDA is er zo een getalsmatige meerderheid die het percentage van 3,5 procent steunt, maar de partijen zijn flink verdeeld over hoe dat moet worden bereikt.
Zo wil GroenLinks-PvdA niet snijden in de sociale zekerheid. Dat zei Frans Timmermans begin mei in een lezing. ‘Militaire weerbaarheid kan niet zonder sociale weerbaarheid,’ stelde Timmermans in de lezing. ‘Als we niet oppassen, tast het de maatschappelijke steun aan onder de bevolking die nodig is om investeringen in defensie te rechtvaardigen.’
De getalsmatige Kamermeerderheid hoeft zo geen échte Kamermeerderheid te worden. Zo is er ook binnen de coalitie verdeeldheid over de noodzaak van de hogere uitgaven.
Politieke steun wankelt, PVV blijft vaag
VVD en NSC steunen het percentage van 3,5 procent. BBB wilde de Kamerbrief van Brekelmans afwachten, terwijl PVV-leider Geert Wilders tijdens de onderhandelingen over de Voorjaarsnota een opmerkelijke eis had.
Voor elk miljard dat extra naar defensie ging, moest een gelijk bedrag ook naar huishoudens vloeien. Verder is onduidelijk wat de grootste partij van Nederland vindt van de Kamerbrief van Brekelmans en de eventuele hogere uitgaven aan defensie.
Nederland kijkt toe terwijl Europa investeert in defensie