De feiten: Pieter Omtzigt verlaat de politiek
Bron: Pieter Omtzigt, EWNa 21 jaar stapt Pieter Omtzigt uit de landelijke politiek. Zijn partij NSC gaat met Nicolien van Vroonhoven door als partijleider. Zij zal moeten knokken voor het voorbestaan van de partij, die in peilingen flink is gekelderd.
In een YouTube-video waarin hij zijn vertrek bekendmaakt, zegt hij voor zijn gezin te kiezen. Pieter Omtzigt is sinds 2009 getrouwd met Ayfer Koç. Ze kregen twee dochters. Ook twee meisjes uit Koç’ vorige huwelijk maken deel uit van het gezin. Koç was CDA-fractievoorzitter in de gemeenteraad van Enschede.
Begonnen bij het CDA
Pieter Omtzigt begon zijn politieke carrière in 2003 bij het CDA. Hij stond op een onverkiesbare plek, maar kwam alsnog in de Tweede Kamer door personele verschuivingen binnen het CDA.
In zijn vroege jaren als Kamerlid richtte Omtzigt zich vooral op pensioenen en sociale zekerheid.
In 2021 kreeg Pieter Omtzigt een burn-out. De hoge werkdruk en de politieke spanningen, vooral binnen het CDA, eisten hun tol. Omtzigt nam tijdelijk afstand van zijn werkzaamheden in de Kamer om aan zijn herstel te werken.
Oplopende spanningen
De spanningen binnen het CDA bereikten een hoogtepunt tijdens de kabinetsformatie van 2021 met VVD, D66 en ChristenUnie. Een gefotografeerde notitie met de tekst ‘Functie elders’ naast de naam van Omtzigt suggereerde dat hij een andere functie zou krijgen. Dit verergerde de spanningen tussen Omtzigt en het CDA.
Ook kwam een memo van Omtzigt naar buiten, waarin hij scherpe kritiek uitte op de partij en meldde dat hij zich verraden voelde.
Op 10 juni 2021 zegde Pieter Omtzigt zijn lidmaatschap van het CDA op en ging verder als onafhankelijk Kamerlid. Twee jaar later begon hij Nieuw Sociaal Contract (NSC). De partij richt zich onder meer op ‘bestaanszekerheid’, hervormingen van het openbaar bestuur en het versterken van het dualisme in de politiek.
EW’s visie: Bestaanszekerheid NSC onzeker door vertrek Omtzigt
Door: Victor Pak, redacteur PolitiekMet zijn vertrek uit Den Haag geeft Pieter Omtzigt zijn partij een laatste kans om te overleven. In peilingen staat NSC er beroerd voor, met nog maar twee zetels die het overhoudt.
De afgelopen maanden trad Omtzigt al nauwelijks meer op de voorgrond. Hij deelde het fractievoorzitterschap met Nicoline van Vroonhoven en was veel minder dan haar betrokken bij de onderhandeling over de Voorjaarsnota. Van Vroonhoven en oud-staatssecretaris Folkert Idsinga voerden die gesprekken.
Omtzigt bouwde in zijn ruim twintig jaar in Den Haag een bijzondere carrière op. De econometrist ontpopte zich als financiële scherpslijper, met als kroon op zijn werk het blootleggen van de Toeslagenaffaire.
Een instabiele factor
Bij het CDA moest hij in 2012 knokken voor een plaats op de lijst, en daar slaagde hij in. Bijna tien jaar later ging het toch mis tussen hem en de christen-democraten, waarna hij NSC begon. Die partij maakte van bestaanszekerheid haar grote thema. Maar door Omtzigts grillen is de bestaanszekerheid van NSC zelf onzeker.
In 2023 kwam de partij met 20 zetels in de Kamer. Na moeizame onderhandelingen sloot ze een coalitieakkoord met PVV, VVD en BBB. Daarbij was Omtzigt een instabiele factor, die voor zijn coalitiepartners moeilijk te vertrouwen was.
De vraag is of de nieuwe partijleider Nicolien van Vroonhoven over het leiderschap beschikt om voor een opleving van NSC te kunnen zorgen. In haar rol als tijdelijk partijleider worstelde ze tijdens zware debatten, zoals bij de Algemene Beschouwingen. Maar andere bekende gezichten heeft NSC nauwelijks.
Op Van Vroonhoven rust de zware taak de jonge partij in rustig vaarwater te brengen, terwijl die deel uitmaakt van een moeizame regeringscoalitie.
Wie zegt wat over Omtzigts vertrek?
- Oud-informateur Ronald Plasterk: ‘Onverwacht nieuws. Heel veel sterkte, en respect voor alle jaren in de politiek!’
- Dilan Yeşilgöz (VVD): ‘Dank voor de samenwerking Pieter. En voor wat je als kamerlid allemaal gedaan hebt. Ik wens je het allerbeste voor de toekomst.’
- Geert Wilders (PVV): ‘Veel respect Pieter, voor alles wat je gedaan hebt voor Nederland en voor de samenwerking. Ik wens je het allerbeste toe.’
- Caroline van der Plas (BBB): ‘Goed dat je kiest voor je gezin en gezondheid. Veel dank voor alles wat je hebt betekend voor veel mensen in Nederland. Met name de mensen in de knel en de slachtoffers van het toeslagenschandaal. Het ga je goed. Ik wens je het allerbeste en dank voor de samenwerking. 🙏💙’
- Dick Schoof: ‘Een moedig maar spijtig besluit van Pieter Omtzigt om te stoppen als fractievoorzitter en Kamerlid van NSC. Den Haag verliest een bevlogen en gepassioneerd Kamerlid, een echte volksvertegenwoordiger. Ik dank hem voor zijn inzet en onze samenwerking de afgelopen periode.’
- ‘Ook na zijn vertrek zal het NSC-gedachtegoed in het kabinetsbeleid verweven blijven. Namens het hele kabinet wens ik Pieter de welverdiende rust die hij nodig heeft voor zijn herstel,’ schrijft Schoof.
Nicolien van Vroonhoven: ‘Wij bieden weerwoord aan de PVV’