Bart De Wever: ‘Het verleden is leidraad voor het succes van morgen’

Het Antwerpse stadhuis straalt in de ochtendzon. Aan de magnifieke gevel wapperen loom tientallen vlaggen. Die van de havenstad, van Vlaanderen, van Europese landen en die van de Europese Unie. In het net gerestaureerde stadhuis ontvangt Bart De Wever in zijn luisterrijke werk­kamer op het ‘Schoon Verdiep’.

De Wever is een bijzondere politicus. Hij is naast burgemeester al bijna twintig jaar leider van de grootste partij in Vlaanderen, de N-VA. En hij schrijft boeken. Eerder dit jaar verscheen het pamflet Over woke, en in juni het kloeke standaardwerk Het verhaal van Antwerpen. Een intellectueel in de politiek.

Tijdens het gesprek rollen de volzinnen en homerische vergelijkingen uit de mond van de historicus met voorliefde voor de Oudheid. Zijn hoofd werkt zo snel, dat zijn woorden hem nauwelijks bijhouden.

‘Bart De Wever heeft alweer een nieuw boek en het is uitstekend’

Op zijn bureau staan drie hardcoverboeken rechtop. Rechts de bejubelde biografie over keizer Augustus van Adrian Goldworthy, waarnaast achteloos een Romeinse helm ligt. Links het veelgeprezen The Rise of Rome van Anthony Everitt. In het midden het prachtig uitgegeven Het verhaal van Antwerpen. ‘Bart De Wever heeft alweer een nieuw boek en het is uitstekend,’ schreef De Standaard, de Vlaamse krant die niet per se op de hand van N-VA-leider is. Deze stads­geschiedenis drong zich een beetje op, bagatelliseert De Wever.

‘We zijn hier met veel restauraties bezig, dus je komt met veel verleden in aanraking. Dat is een visbak, die begint vol te lopen. Toen vroeg onze regionale televisie: kun je daar iets mee? We hebben een reeks gemaakt, opgehangen aan historische burgemeesters en hun tijdvak. Vertel-tv, met wandelingen door de stad. En dat is geweldig aangeslagen. Dit boek is een uit de hand gelopen vervolg. Gelukkig is mijn woordvoerder Johan Vermant ook historicus. Hij kwam elke keer met dingen terug uit het archief waarvan we zeiden: dat is geweldig.’

‘Weg met de VOC, weg met de Gouden Eeuw, weg met alles’

De Wever dacht de geschiedenis van zijn stad goed te kennen. Maar nee. ‘Hoe nauwer je naar het verleden kijkt, hoe meer je ziet. Het is als bladerdeeg. Onder de eerste laag vind je een tweede en een derde. Dingen die je niet had verwacht. En nuances. Zoals ik schrijf: het verleden is een exotisch land. Als je het niet kent, sta je er ver van. Maar naarmate je er langer verblijft, word je er meer onderdeel van en voel je de behoefte om dat verleden te verklaren. De aanwezigheid van Willem van Oranje in onze stad. Wat probeerde hij te betekenen? Noem maar op.’

Wat leert de lezer uit duizend jaar stadsgeschiedenis? ‘Over wie we nu zijn. Als we morgen succesvol willen zijn, is het menselijk gedrag uit het verleden een leidraad. Gedrag dat het toen goed deed, zal het in de toekomst ook goed doen.’

Het boek loopt uitstekend, vertelt De Wever, en dat bewijst volgens hem dat er behoefte is aan een andere soort historiografie. ‘Historici aan de universiteit zoeken alleen naar wat fout is. De zwarte spiegel. Kijk om en besef, westerse mens, dat u een Satan bent. Alsof de wereld een prachtige idylle was. En vanaf het moment dat daar een blanke mens uit een boot is gekomen, gaan wij naar de negende cirkel van de hel. Daarvan moeten wij worden doordrongen. Weg met de VOC, weg met de Gouden Eeuw, weg met ons, weg met alles. Vind je het gek dat de populairste historische boeken door niet-historici zijn geschreven, zoals Bart Van Loo en Johan Op de Beeck. En bij jullie Geert Mak.’