De Tweede Kamer is niet in staat de regering te controleren. Om een echte tegenmacht te zijn, moet het parlement fors worden versterkt, betoogt Frans Hoogwegt.
Deze jaren ondergaat ons Binnenhof een grootscheepse verbouwing. Niet alleen de gebouwen zijn toe aan groot onderhoud. Ook ons democratisch bestel, en dan met name de Tweede Kamer, behoeft een grondige renovatie.
Zorgen over het functioneren van onze democratie waren aanleiding tot het instellen van een Staatscommissie parlementair stelsel, onder leiding van oud-minister Johan Remkes (VVD), waarvan het eindrapport verscheen in december 2018. De laatste maanden verschijnen in de media frequent berichten over opgebrande Kamerleden. En journalisten en parlementsleden laten zich vaker negatief uit over het functioneren van de Tweede Kamer.
Tegelijk is er de roep om ‘bestuurlijke vernieuwing’, om een ‘andere bestuurscultuur’ en om een herstel van ‘vertrouwen in de politiek’. Dat het niet komt tot daden is begrijpelijk bij dit soort algemene abstracte constateringen: gedrag en politieke routine veranderen alleen als daarvoor de juiste voorwaarden worden gecreëerd.
Frans Hoogwegt (Rotterdam, 1955) werkte als klinisch psycholoog en psychotherapeut, de laatste jaren in een eigen praktijk in het Brabantse Knegsel. Hij was actief in commissies en besturen en is ‘als betrokken burger’ bezorgd over het functioneren van de Tweede Kamer.
Als klinisch psycholoog onderzocht en behandelde ik veel patiënten met fysieke, mentale en emotionele uitputting. Vaak is er sprake van eenzelfde combinatie van causale factoren: een consciëntieuze persoonlijkheid met een hoog aspiratieniveau, werkweken met een zeer bovengemiddeld aantal uren, niet meer kunnen ontspannen, een overmaat aan negatieve gevoelens en verdrinken in de ongrijpbare, niet te beheersen digitale informatiestromen. Soms is een werkomgeving giftig. Vermoedelijk herkennen veel Tweede Kamerleden zich hierin.
Een andersoortige beschouwing van het functioneren van de Tweede Kamer is noodzakelijk. Het gaat niet goed. Eerdergenoemde Staatscommissie kwam met 83 aanbevelingen ter verbetering van ons democratisch stelsel, maar slechts 10 ervan zijn gericht op de Tweede Kamer. Deze aanbevelingen wekken bovendien de indruk pleisters te plakken in plaats van de onderliggende condities en structuur te verbeteren. Zowel beschouwend als pragmatisch kom ik tot voorstellen die zich richten op dat laatste.
Omvang van de Tweede Kamer
Sinds 1956 heeft de Tweede Kamer 150 leden. Nederland had toen 11 miljoen inwoners. We zijn nu 67 jaar en 7 miljoen inwoners verder, en de problemen zijn er niet eenvoudiger op geworden. Toch blijven we steken op 150 Kamerleden. Ten opzichte van de bevolkingsgrootte heeft Nederland het kleinste parlement van alle landen in de Europese Unie.
> Voorstel Een verdubbeling van het aantal Kamerzetels, van 150 naar 300.
Kennis en ervaring van Kamerleden
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?