Jubilerend advocaat Gerard Spong groeide op tussen de ‘gekken’

De Tweede Wereldoorlog was net een jaar afgelopen toen Gerard Spong op 9 juni 1946 werd geboren in Suriname, destijds nog een kolonie van Nederland. Hij heeft twee oudere zussen, Carmen en Helen, en één jongere broer, Robbie. Aan zijn eerste drie jaar in Suriname heeft hij amper herinneringen. Hooguit de geuren en de warmte. Op zijn derde verhuisde het gezin naar ­Nederland omdat vader Spong zich wilde specialiseren tot psychiater.

Van zijn derde tot zijn achtste woonde Spong in Leiden. De sfeer tijdens de Watersnoodramp in februari 1953 staat hem nog redelijk goed bij. ‘Mijn vader bleef een paar dagen thuis, en dat was heel bijzonder. Het was gezellig, we deden spelletjes met z’n allen. De dakpannen vlogen je intussen om de oren. Er was alleen maar radio. Ik heb flarden onthouden. De situatie in huis en de inzamelingen die werden gehouden van kleding voor de slachtoffers. Ze stonden ook bij ons voor de deur. Dat maakte wel indruk.’

Voor witte Nederlanders was een zwart jongetje een bezienswaardigheid. ‘Op straat ben ik een keer uitgescholden voor pinda poepchinees, en toen is mijn moeder naar degene die dat riep toe gestapt en zei: “Als je dat nog één keer waagt, zwaait er wat.” Dat was de eerste keer dat ik kennismaakte met rassendiscriminatie. Maar dat heeft geen blijvende schade veroorzaakt. Ik wist niet eens wat een Chinees was, laat staan pinda. Poep kende ik wel.’

In 1954 was zijn vader klaar met de opleiding tot psychiater en kon meteen aan de slag als directeur van ’s Lands Psychiatrische Inrichting (lpi) in Paramaribo. Het gezin kwam te wonen in een fraaie woning op het terrein. Gerard groeide op ‘tussen de gekken’. De patiënten woonden verdeeld over drie paviljoens.

Tussen ‘de gekken’ leerde hij omgaan met agressie