Verdeelde reacties op terugkeer moeder Lili en Howick

11 april 2019Leestijd: 5 minuten
Lili (links) en Howick voorafgaand aan hoger beroep over hun asielprocedure. Foto: ANP.

Armina Hambartsjumian, de Armeense moeder van de asielkinderen Lili en Howick, mag terugkeren naar Nederland, heeft de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) besloten. De vrouw en haar kinderen zijn dolblij, maar in politiek Den Haag wordt verdeeld gereageerd: de PVV is boos, GroenLinks juist blij.

De IND heeft het verzoek van Armina Hambartsjumian om gezinshereniging ingewilligd, bevestigde advocaat Patricia Scholtes woensdag nadat RTL Nieuws dat eerder op de dag al had gemeld. Zelf wil de IND niet reageren omdat het om een ‘individueel geval’ gaat en de dienst daarover nooit uitspraken doet.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Lili en Howick, inmiddels respectievelijk 13 en 14 jaar oud, moesten eigenlijk terug naar hun geboorteland Armenië, maar begin september gebruikte staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Mark Harbers (VVD) zijn discretionaire bevoegdheid om ze op het laatste moment toch een verblijfsvergunning te verlenen.

Lees dit commentaar van René van Rijckevorsel: Het ‘ouderpardon’ holt draagvlak uit onder humaan asielbeleid

Hun moeder Armina, die in 2017 wel werd uitgezet naar Armenië, is ‘vol ongeloof’ en ‘heel blij’ dat ze naar Nederland mag terugkeren, zei haar advocaat Scholtes. Volgens haar wordt de moeder nog deze maand of begin mei herenigd met haar zoon en dochter. Scholtes zei tegen RTL Nieuws dat ze er wel op had gerekend dat de IND dit besluit zou nemen, maar dat de hele procedure langer geduurd dan ze had verwacht: ‘Daarom sloeg de twijfel soms wel toe of het zou gaan lukken.’ In september opteerde de advocaat voor gezinshereniging, wat volgens haar ongeveer drie maanden zou gaan duren.

PVV verontwaardigd, GroenLinks blij met besluit

De PVV, de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer, reageert tegenover het AD verontwaardigd op het nieuws. ‘Wij vinden dat het hele gezin nooit een verblijfsvergunning had moeten krijgen,’ zegt Kamerlid Sietse Fritsma. Hij noemt de terugkeer van Hambartsjumian ‘het directe gevolg van de fout die staatssecretaris Harbers heeft gemaakt door toch om te gaan voor de asielindustrie’. Fritsma is van mening dat ‘het vreemdelingenbeleid is kapotgemaakt, de vertrekcijfers zijn ingestort’. Ook spreekt hij van een ‘gebed zonder einde’ dat in stand wordt gehouden door dergelijke regelingen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Blijdschap is er juist bij GroenLinks. Tweede Kamerlid Bram van Ojik vindt de terugkeer van de moeder van Lili en Howick een ‘logisch uitvloeisel’ van het besluit om de kinderen op het laatste moment toch asiel te verlenen. Zijn partij was blij met het besluit en het daaropvolgende kinderpardon (zie hieronder) en werkt aan een voorstel om kinderrechten te verankeren in de asielketen. ‘Dat hoeft niet altijd te leiden tot een verblijfsvergunning, als er maar duidelijkheid is over hun lot, en snel ook. Anders is het niet menselijk en wenselijk.’

VVD: kwestie toont gelijk aan over discretionaire bevoegdheid

Regeringspartij VVD, die onder druk van coalitiepartijen D66 en ChristenUnie het kinderpardon verruimde, wil niet ingaan op individuele gevallen. Wel zegt Tweede Kamerlid Bente Becker tegenover het AD dat deze kwestie aantoont ‘dat de VVD niet voor niets heeft geregeld dat de discretionaire bevoegdheid binnenkort wordt afgeschaft en eindeloos procedures rekken daarmee niet meer loont’.

Eind januari bereikte de coalitie een akkoord over de nieuwe regels voor het kinderpardon. In ruil daarvoor kregen 630 afgewezen kinderen – het blijken er 1.070 te zijn geworden, ruim anderhalf keer zoveel – alsnog asiel. Ook dwong de VVD af dat de discretionaire bevoegdheid – waarmee de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid in uitzonderlijke gevallen een verblijfsvergunning kon verlenen aan uitgeprocedeerde asielzoekers – wordt overgeheveld naar de IND.

Moeder Lili en Howick loog sinds 2008 diverse keren over identiteit

Begin februari werden de eisen voor het verruimde kinderpardon bekend. Een van de nieuwe voorwaarden waaraan afgewezen gezinnen moeten voldoen om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning, is dat de asielzoekers tijdens hun eerste asielprocedure niet hebben gelogen over hun identiteit. De moeder van Lili en Howick deed dat sinds haar aankomst in Nederland in 2008 juist herhaaldelijk. Zie hieronder het overzicht dat Elsevier Weekblad in september 2018 maakte van die leugens:

Door Fleur Verbeek

1. Aankomst in Nederland

In mei 2008 komt de moeder, Armina Hambartsjumian, met haar twee kinderen met het vliegtuig aan in Nederland en vraagt hier asiel aan. Lili en Howick zijn in dat jaar respectievelijk 2 en 3 jaar oud. Bij de asielaanvraag liegt de moeder over zichzelf en haar kinderen. Zo geeft ze volgens De Telegraaf  verkeerde namen op van zichzelf en haar kinderen om opsporing en uitzetting te voorkomen. Ook zegt ze dat ze uit buurland Azerbeidzjan kwam in plaats van uit Armenië.

 

2. Eerste afwijzing asielaanvraag

In oktober 2009 wordt de asielaanvraag van de kinderen afgewezen, maar de moeder legt zich daar niet bij neer. Zij stapt naar de Raad van State. Die doet in 2011 een definitieve uitspraak in de zaak: Armenië is een veilig land en dus moeten moeder en kinderen terug.

 

3. Jarenlange juridische strijd

Hambartsjumian neemt daar opnieuw geen genoegen mee. Er volgt een jarenlange juridische strijd. In zes jaar tijd begint ze maar liefst zeven procedures. Die hebben allemaal hetzelfde resultaat, namelijk dat het gezin geen recht heeft op een verblijfsvergunning. Van stabiliteit in het gezin is weinig sprake. Tijdens hun verblijf in Nederland wordt zeventien keer verhuisd en gaan de kinderen naar dertien verschillende scholen.

 

In augustus 2017 wordt de moeder uitgezet naar Armenië. Ook haar kinderen moeten het land verlaten, maar door ze te laten onderduiken, weet de moeder daar een stokje voor te steken. Eenmaal in Armenië neemt zij bijna een jaar lang geen enkele voorzorgsmaatregel voor de komst van de kinderen naar het land. Op 28 augustus 2017 worden de kinderen gevonden en overgedragen aan voogdij-instelling Nidos.

 

4. Verloop na onderduiken

De Raad voor de Kinderbescherming stelt eerder dit jaar terugkeervoorwaarden op over huisvesting, scholing en zorg voor de kinderen in Armenië. Een bestuursrechter oordeelt dat Harbers opnieuw naar de afgewezen asielaanvraag moet kijken, omdat hij die voorwaarden onvoldoende heeft meegenomen in zijn besluit. Maar Harbers gaat in hoger beroep en krijgt op 24 augustus gelijk: hij hoeft de uitzetting van de kinderen niet opnieuw te beoordelen en heeft volgens de Raad van State de aanvraag terecht afgewezen.

 

De moeder probeert daarna opnieuw uitzetting te voorkomen door de kinderen weer onder te laten duiken, maar al snel zijn de twee gevonden bij hun pleeggezin. Howick en Lili sturen eind augustus een smeekbrief aan staatssecretaris Mark Harbers, premier Mark Rutte (VVD) en koning Willem-Alexander, waarin ze schrijven dat ze naar een weeshuis moeten, maar RTL Nieuws weerlegt dit. Al verblijven er ook wezen, de opvanglocatie is geen weeshuis. De kinderen gaan er gewoon naar school en daarnaast krijgen ze hulp van gespecialiseerde psychologen en therapeuten. Ook blijkt een andere bewering uit de brief niet waar: het is er niet overvol met 30 kinderen, terwijl er maar plaats is voor 20. Er zitten 23 kinderen en er zijn nog enkele bedden vrij.