Turkije klaagt niet alleen bij Europees Hof over Nederland

14 maart 2017Leestijd: 3 minuten
Turkse vlaggen bij een protest tegen Nederland in Ankara - Foto: AFP

Maandag kondigde de Turkse regering al aan naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) te stappen vanwege de ruzie met Nederland. Dinsdag doen de Turken er nog een schepje bovenop: ze dienen niet alleen een klacht in bij het Hof, maar ook bij de Verenigde Naties, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) en de Raad van Europa.

De Turken dienen een klacht in over een schending door Nederland van het Verdrag van Wenen (1961). In dat verdrag is de onschendbaarheid van diplomaten vastgelegd. Volgens de Turkse regering zou Nederland de onschendbaarheid van minister van Familiezaken Kaya en van de Turkse zaakgelastigde in Den Haag, Alper Yüksel, hebben geschonden.

Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag, dat over dergelijke geschillen tussen landen gaat, staat niet op de lijst instellingen waar Ankara de klacht wil indienen.

Sancties, maar Rutte maakt zich geen zorgen

Turkije heeft verder sancties aangekondigd na de rellen van afgelopen weekeinde in Rotterdam. De Nederlandse regering buigt zich nu over de strafmaatregelen.

De sancties zijn net aangekondigd, en zijn niet van economische aard, aldus premier Mark Rutte (VVD) maandagavond bij RTL Late Night.

Rutte blijft benadrukken dat hij het ‘totaal bizar’ vindt dat uitgerekend de Turken met sancties tegen Nederland komen. Die kwalificatie gebruikte hij afgelopen weekeinde ook al, nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan Nederland een ‘fascistisch en nazistisch land’ noemde.

Rutte begrijpt wel waarom niet is gekozen voor economische sancties: ‘We hebben een enorme investeringspositie daar, we zijn nummer één of twee qua investeringen. Ik snap dat ze zich niet daarop richten.’

Wel gaat Turkije onder meer Nederlandse diplomatieke vluchten blokkeren. De Nederlandse ambassadeur is niet meer welkom, en een vriendschapsverdrag (iets anders dan het associatieverdrag, red.) wordt mogelijk opgezegd. Dat laatste is volgens Rutte ‘vooral een zaak van de Tweede Kamer’.

Weer dreigementen over migrantendeal

Turkije kwam maandag opnieuw met dreigende taal over de migrantendeal met Europa: het land zegt de overeenkomst ‘opnieuw te willen evalueren’. Rutte maakt zich geen zorgen over dat dreigement: ‘Dat horen we constant. Die deal is ook in het belang van Turkije. We helpen met de opvang van Syriërs in Turkije. We doen gezamenlijk iets om het probleem op te lossen.’

De Turkse regering kondigde maandag aan naar het EHRM te stappen wegens de ruzie met Nederland. Turkse Nederlanders zouden in Rotterdam ‘onmenselijk’ zijn behandeld, twee Turkse ministers werden geweerd. De landingsrechten van minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu werden ingetrokken, en minister Fatma Betül Sayan Kaya werd tot ongewenst vreemdeling verklaard en naar Duitsland teruggestuurd. Volgens Turkije genoeg voor een klacht bij het Europees Hof.

Hypocriet over mensenrechten

Er volgden verontwaardigde reacties toen de Turkse ministers zich beriepen op hun mensenrechten. Mensenrechtenorganisatie Amnesty International vroeg of minister Kaya – ‘nu ze toch in Nederland is’ – direct even de petitie wilde ophalen, waarin 45.000 mensen de Turkse regering oproepen om de 120 vastzittende journalisten vrij te laten.

Ook minister Bert Koenders van Buitenlandse Zaken (PvdA) onderstreept de hypocrisie van de Turkse regering. ‘Turkije staat zo goed als boven aan de ranglijst als het gaat om veroordelingen door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.’ De minister maakt zich niet zoveel zorgen over de juridische stappen van Erdogan. ‘De gang naar het Europees Hof voor de Rechten van de Mens staat open voor Turkije. Mocht de klacht ontvankelijk worden verklaard, dan zien we de zaak met vertrouwen tegemoet.’

Nederland kan rekenen op steun van EU-lidstaten in de ruzie met Turkije. Zo schaarde de Duitse bondskanselier Angela Merkel zich achter Nederland, en riep de EU Turkije op om gas terug te nemen.