De feiten: Kritiek op stadionverboden houdt aan
Bronnen: KNVB, EW, Tweede KamerWas het racisme of een verontwaardigd gebaar? Twee fans van FC Twente stonden deze week in de rechtbank tegenover voetbalbond KNVB. Zij eisten dat het stadionverbod van vijf jaar wordt beëindigd, dat hun werd opgelegd na incidenten in oktober 2024.
Volgens de KNVB maakten de supporters racistische ‘apengebaren’ naar Lazio Roma-speler Loum Tchaouna. De supporters, die beiden al sinds de jaren negentig de wedstrijden van FC Twente bezoeken, erkennen dat zij inderdaad gebaarden naar de speler.
Reactie op gebaren
Volgens henzelf reageerden de twee fans op gebaren van Tchaouna, die zij overigens niet als racistisch, maar als provocerend zagen. En dat Tchaouna – die sinds dit seizoen in de Engelse Premier League speelt bij Burnley – de racistische apengebaren van andere supporters juist nadeed om aan de scheidsrechter uit te leggen wat er loos was, zou hun zijn ontgaan.
Stadionverboden liggen onder vuur, schreef EW afgelopen zomer. De manier waarop de KNVB toetst of een supporter terecht de toegang tot het stadion is ontzegd, krijgt flinke kritiek. Zo worden fans die bezwaar maken tegen een verbod in principe niet gehoord en is de bezwaarcommissie van de KNVB anoniem.
Fans die naar de rechter stappen winnen bijna elke zaak
Het is bijzonder dat de FC Twente-fans deze week in de rechtbank verschenen. Lang niet iedereen heeft de middelen om een advocaat in te huren en naar de rechter te stappen. Maar volgens jurist Just van den Brekel winnen fans die dat doen ‘nagenoeg elke zaak’.
De kritiek is inmiddels ook tot de politiek doorgedrongen. In september stelde SP-Kamerlid Michiel van Nispen vragen over de ‘gebrekkige rechtsbescherming’ van supporters met een stadionverbod. Demissionair minister Foort van Oosten (VVD) van Justitie en Veiligheid heeft deze vragen nog niet beantwoord.
Wie zegt wat over stadionverboden?
Bronnen EW, Tweede Kamer- ‘Ik ben voorstander van stadionverboden voor mensen die dat verdienen, maar het moet wel proportioneel blijven en eerlijk gaan,’ zei afzwaaiend SP-Kamerlid Michiel van Nispen in een commissieoverleg over voetbalgeweld. ‘De toegang tot het recht zou toch niet alleen iets voor de rijken moeten zijn?’
- ‘De motivatie moet natuurlijk wel op orde zijn,’ vindt VVD-Kamerlid Ingrid Michon-Derkzen. Zij ziet het onderuitgaan van stadionverboden bij de rechter ‘als een aanmoediging dat de club zijn werk beter doet’.
- Er is ‘niets mis met de werkwijze’ van de KNVB, zei de voetbalbond zelf eerder tegen EW. Wel overweegt de bond naar aanleiding van verschillende gerechtelijke uitspraken of de duur van opgelegde stadionverboden ‘nog steeds logisch en proportioneel is’.
EW's visie: Strenge aanpak is goed, maar doe het wel eerlijk
Door: Maria Bouwman, redacteur Onze OverheidDat de SP kritische Kamervragen durft te stellen over de aanpak van voetbalsupporters, is verfrissend. Natuurlijk is voetbalgeweld vreselijk. Het is zonde dat de belastingbetaler door grootschalige politie-inzet bij wedstrijden moet opdraaien voor de misdragingen van hooligans.
Kamerleden van allerlei politieke kleuren zijn het daarover doorgaans roerend eens met elkaar. Voetbalgeweld moet worden uitgebannen en de surveillance opgeschroefd, klinkt het in koor.
Een keiharde aanpak
Aandacht voor een eerlijk proces is er nauwelijks. Welk Kamerlid wil het nou opnemen voor (veronderstelde) hooligans? Het is geen groep waarmee de kiezer veel empathie zal hebben. Een keiharde aanpak is het devies.
Maar de tegenstelling tussen effectieve handhaving en rechtsbescherming, die vooral de VVD propageert, is vals. Een eerlijk en efficiënt systeem bestraft daders en geeft mensen die ten onrechte zijn beschuldigd, de gelegenheid om zich vrij te pleiten. Dat bijt elkaar niet.
Stadionverbod voor een jaar
Fans die een stadionverbod krijgen, zijn bovendien lang niet altijd kwaadwillende hooligans. Zo legde de KNVB Ajax-fan Jarno een stadionverbod van een jaar op omdat er tijdens het juichen voor een doelpunt een plastic beker bier uit zijn handen vloog. De rechter gaf Jarno gelijk. Maar een rechtsgang is niet voor elke fan betaalbaar.
Een nieuw kabinet zou daarom niet alleen werk moeten maken van een strenge aanpak van voetbalgeweld, maar ook van een eerlijk proces voor rijke én niet zo rijke supporters die een stadionverbod krijgen. Bijvoorbeeld door armere fans in aanmerking te laten komen voor gratis – of in elk geval goedkope – rechtsbijstand en afspraken te maken met de KNVB over een transparantere werkwijze.
‘Kil’ KNVB-beleid: stadionverbod na bierjuichen is ‘disproportioneel’