Waarom Zweeds experiment met zesurige werkdag mislukte

04 januari 2017Leestijd: 2 minuten
Het Zweedse verpleeghuis moest 17 extra verplegers aannemen Foto: ANP

Zweden heeft enthousiast geëxperimenteerd met een werkdag van zes uur, maar aan het tweejarige project komt straks een einde. Het resultaat is weinig verrassend: de kosten wegen zwaarder dan de voordelen.

1767955-1De vraag die velen bezighoudt: verdien ik eigenlijk wel genoeg?

Het experiment was relatief klein. Twee jaar lang werd gekeken naar een verpleeghuis in Gothenburg, waar 68 verplegers slechts zes uur per dag hoefden te werken, maar het salaris behouden dat ze full time verdienden.

Gezond, maar heel duur

De gemeente hoopte meer inzicht te krijgen in het effect van de zes uur durende werkdag. In eerste instantie zagen de onderzoekers positieve gevolgen: werknemers meldden zich minder vaak ziek, en de verplegers voelden zich naar eigen zeggen gezonder.

Hoewel de kosten vanwege het lagere ziekteverzuim werden verminderd, moest het verpleeghuis zeventien extra verplegers aannemen om de extra uren op te vullen. De kosten kwamen uit om ongeveer 12 miljoen Zweedse kroon, of 2,45 miljoen euro.

‘Het [einde van het project, red.] heeft inderdaad te maken met de hogere kosten,’ aldus politicus Daniel Bernmar, verantwoordelijk voor ouderenzorg in Gothenburg tegen persbureau Bloomberg. ‘Het is veel te duur om werkuren te verkorten voor een realistische deadline.’

Experiment mislukt

Zweden staat bekend om de lage werkdruk onder werkenden. Stockholm wordt gezien als een van de beste plekken om te werken, hoewel het land wel zeer hoge belastingtarieven hanteert.

Dat het plan is mislukt, is pijnlijk voor socialistische activisten die de druk voor werkenden fors willen verlagen. De voormalige presidentskandidaat Bernie Sanders wijst vaak naar Zweden en andere Scandinavische landen als voorbeeld, waar de Amerikaanse verzorgingsstaat meer op moet gaan lijken.

In veel Europese landen wordt geëxperimenteerd met veranderingen in de verzorgingsstaat en de manier waarop wordt gekeken naar de werkweek. Begin dit jaar werd gaf Finland ook het startschot voor een groot experiment met het basisinkomen onder jonge werklozen.