Zware kritiek op staatssecretaris Eric Wiebes (VVD) van Financiën tijdens een Tweede Kamerdebat over de riante vertrekpremie bij de Belastingdienst. Als hoofdverantwoordelijke hield hij onvoldoende toezicht, was hij vaak niet op de hoogte van wat er gebeurde en greep hij veel te laat in, is het verwijt van de oppositie.
Het debat moest drie uur duren, maar werd aanzienlijk verlengd door de vele vragen van Kamerleden. Na het herfstreces wordt het debat opnieuw opgepakt.
70 miljoen euro meer dan gedacht
Wiebes trok opnieuw het boetekleed aan, en erkende dat het hele proces ‘niet beheerst’ is verlopen. Volgens hem is hij afgeweken van zijn eigen principes, en had hij ‘harder moeten sturen’ dan hij heeft gedaan. ‘Extra pijnlijk omdat het uitgerekend bij de Belastingdienst is gebeurd’.
Het is een duur grapje: de vrijwillige vertrekregeling, waar veel meer mensen gebruik van willen maken dan Wiebes aanvankelijk dacht, gaat de belastingbetaler waarschijnlijk zo’n 720 miljoen euro kosten, 70 miljoen meer dan berekend. Ook vertrekkende werknemers die binnenkort met pensioen gaan, krijgen een vertrekpremie.
Daarnaast deed Wiebes een opmerkelijke uitspraak. Vertrekkers die gebruik maken van de regeling zouden mogelijk als zelfstandige weer opnieuw ingehuurd worden door de Belastingdienst om gevallen gaten op te vullen. ‘Het beleid is om dat niet te doen,’ aldus Wiebes, maar als het wel gebeurt dan kan de opgestreken vertrekpremie niet worden teruggevorderd.
Doordat de Belastingdienst een vernieuwing ondergaat, is er binnenkort voor ongeveer 5.000 man geen werk meer. Ook heeft de fiscus ongeveer 1.500 nieuwe mensen nodig met ‘andere competenties’. Na de aankondiging bleek van de vertrekregeling bleek deze echter veel populairder dan verwacht, wat op bepaalde afdelingen zelfs tot leegloop leidde. In eerste instantie dacht de Belastingdienst moeite te hebben zo’n 5.000 werknemers te laten vertrekken, maar uiteindelijk meldden 7.800 vrijwilligers zich. Een van de grote knelpunten bij de regeling was volgens Wiebes dat er vooraf geen maximum aantal vrijwillige vertrekkers was vastgelegd.
Oppositie reageert: ‘Maffiapraktijken’
Vanwege de grote ophef zag Wiebes zich eerder deze week genoodzaakt de Belastingdienst onder curatele te stellen. ‘Een woest paardenmiddel’ dat moet leiden tot verbeteringen, aldus de staatssecretaris.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt noemde de vertrekregeling ‘volstrekt bizar’. Hij vreest dat er nu alsnog gedwongen ontslagen volgen, omdat de regeling door zijn populariteit het doel voorbij schiet en de ‘verkeerde mensen’ zullen vertrekken.
‘Wiebes heeft geslapen en geblunderd,’ zegt PVV-Kamerlid Tony van Dijck. Hij vindt het onbegrijpelijk dat er niet aan de rem is getrokken toen vakbonden waarschuwden voor een stormloop op de vertrekpremie.
SP’er Farshad Bashir ging nog even wat verder en sprak van ‘corruptie en maffiapraktijken’. Volgens hem is het beter als Wiebes vertrekt dan de 5.0000 man die bij de Belastingdienst het veld moeten ruimen.