Elke week geven drie deskundigen antwoord op vragen van lezers over financiële en juridische kwesties.
Nalaten
Wij hebben een zoon en drie kleinkinderen, van wie één van onze overleden dochter. Mijn man wil onze zoon alles nalaten, op een klein legaat na aan het kind van onze dochter. Ik vind dat dat kind recht heeft op de helft. Ook schenken we onze zoon jaarlijks 5.000 euro. Het kleinkind niets. Kan dat? L.M., Den Haag
prof.mr.dr. Bernard Schols – Hoogleraar successierecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen
Een kind heeft een gegarandeerde aanspraak op de nalatenschap van de ouder: de legitieme portie. Dit is de helft van wat een kind krijgt als je het niet zou onterven, waarbij de echtgenoot voor de verdeling meetelt als een kind. De dochter zou dus een legitieme portie hebben gehad van eenzesde deel (de helft van het kindsdeel van eenderde). Dit recht wordt overgenomen door het kleinkind. Dat heeft vijf jaar (na overlijden) de tijd om deze claim in te stellen. Het hangt van de hoogte van het legaat af of in dit geval de legitieme portie is geschonden.
Bij de nalatenschap dienen ook de schenkingen te worden opgeteld. Bent u in gemeenschap van goederen gehuwd, dan is de nalatenschap slechts de helft van het huwelijksvermogen. Het testament kan bepalen dat de legitieme portie pas hoeft te worden uitgekeerd zodra de langstlevende echtgenoot overlijdt. De legitieme portie is een schadevergoeding in geld, geen aanspraak op spulletjes.
Let op: in het erfrecht komen kleinkinderen in de plaats van de vooroverleden kinderen, in het belastingrecht niet. Een kleinkind dat in plaats komt van een kind neemt niet het tarief en de vrijstelling over van dat kind en betaalt dus meer erfbelasting.
Huurovereenkomst
Ik heb een huurovereenkomst getekend voor een flat. Zes dagen later heb ik die geannuleerd. Volgens de overeenkomst wordt bij tussentijdse opzegging tot zes maanden huur berekend. Is er geen bedenktijd? P.W. Breda
mr. Kristien Aerts-de Kok – Advocaat civiel onroerend goed bij RST advocaten in Steenbergen
Met het tekenen van een huurovereenkomst bent u gebonden aan de verplichtingen die daaruit voortvloeien, waaronder mogelijk de plicht om de woning daadwerkelijk te bewonen. In tegenstelling tot de overeenkomst bij de koop van een huis (aan een particulier), geldt er geen bedenktijd na het tekenen van de huurovereenkomst. Het is ook niet gebruikelijk om die in een huurovereenkomst op te nemen.
Slechts in bijzondere omstandigheden zou u onder de overeenkomst kunnen uitkomen, bijvoorbeeld als er sprake zou zijn van bedrog of van misbruik van omstandigheden. Daar komt bij dat u deze huurovereenkomst voor bepaalde tijd bent aangegaan, waardoor de tussentijdse opzegging kan zijn beperkt. Dat kunt u in de overeenkomst nazoeken.
Ik adviseer u met de verhuurder in gesprek te gaan om tot een oplossing te komen. Misschien zijn er meer gegadigden voor de woning, waardoor de verhuurder geen schade lijdt, of staat hij u toe om de woning onder te verhuren.
Hypotheek
Vanwege een echtscheiding moesten mijn ex en ik ons huis verkopen. Helaas levert dat een halve ton minder op dan onze hypotheek. We moeten geld lenen om de bank af te betalen. Is de rente op die lening aftrekbaar? M.L. Almere
Jeroen Wolfsen ffp- Financieel planner en directeur van vergelijkingssite MoneyWise.nl
Ik ga ervan uit dat de hypotheeklening die u nu hebt volledig bestaat uit een eigen-woningschuld. De totale lening is dus in haar geheel gebruikt voor de aanschaf van het huis, en er is niet een deel aangewend voor consumptieve doeleinden.
Is dat inderdaad het geval, dan is de rente op de lening die u hebt afgesloten om de restschuld op uw hypotheek te kunnen terugbetalen aan de bank, aftrekbaar van uw belastbaar inkomen in box 1.
In de door u beschreven situatie geldt dan het volgende: is de verkoopprijs lager dan uw eigenwoningschuld, inclusief de kosten van de verkopende makelaar? Dan mag u de rente die u moet betalen over de restschuld nog maximaal vijftien jaar aftrekken.
Voor de fiscus is het geen voorwaarde dat u de restschuld in de tussentijd ook daadwerkelijk aflost, maar dit is wellicht wel verstandig. Anders loopt u over vijftien jaar alsnog tegen een niet-aftrekbare schuld aan.