Na volkstelling kunnen Democraten en Republikeinen elkaars bolwerken bestormen

01 mei 2021Leestijd: 3 minuten
Is er sprake van voter suppression in Amerika? Foto: AFP.

De politieke landkaart van Amerika gaat veranderen. De evolutie zet door waarbij de zonnige staten in het zuiden van het land aan inwoners en invloed winnen, terwijl klassieke industriestaten die verliezen. De Democraten en Republikeinen kunnen elkaars bolwerken de komende tien jaar veroveren, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

Elke tien jaar wordt de Amerikaanse bevolking geteld. Zo bleek dat het land in 2020 331 miljoen inwoners telde en de bevolking het traagst groeide sinds het einde van de economische depressie in de jaren dertig van de vorige eeuw.

Zure verliezen voor de Democraten

De gigantische tel-operatie heeft grote invloed op de macht in het land. Het inwonertal van elke staat bepaalt het aantal zetels dat een staat krijgt in het 438 zetels tellende Huis van Afgevaardigden. Dat is dan weer gekoppeld aan het aantal kiesmannen dat de staat waard is in het Kiescollege bij presidentsverkiezingen.

Uit de telling van 2020 blijkt dat Texas blijft groeien. Het krijgt daarom twee nieuwe Congreszetels. Colorado, Florida, North Carolina, Montana en Oregon winnen elk één nieuwe zetel. De verliezen worden vooral geleden in de klassieke Rust Belt-staten zoals Illinois, Michigan, Ohio, Pennsylvania en West-Virginia. Maar ook (de staat) New York en Californië verliezen één Congreslid.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Voor de Democraten zijn die verliezen zuur. (De staat) New York kwam bijvoorbeeld 89 inwoners tekort om de zetel die verloren ging, te behouden. Ook zijn de Republikeinen in de staten die zetels winnen vaker aan de macht in het lokale parlement.

Politiek volgt demografische verschuivingen

Het lokale parlement van een staat bepaalt de grenzen van de districten van Congresleden. Dat kan soms creatieve vormen aannemen, wat dan gerrymanderen wordt genoemd: de kiezers van de tegenpartij worden in één district bij elkaar getekend. In de andere districten zijn dan minder kiezers van de tegenpartij, zodat de eigen partij gemakkelijk de meerderheid van stemmen kan behalen. Gezien het kleine verschil in het huidige Huis van Afgevaardigden kunnen de nieuwe districten bij de tussentijdse verkiezingen in 2022 al van grote invloed zijn.

Toch zien de Democraten ook een kans in de demografische verschuivingen. Om het verlies aan invloed van de klassieke Rust Belt-staten geven ze niet zoveel. Die kozen in 2016 voor Trump, wat voelde als verraad. Biden heroverde ze weliswaar in 2020, maar door de vergrijzende bevolking worden de staten steeds conservatiever. De kansen van de Democraten nemen er af, terwijl die van de Republikeinen toenemen.

Concurrentie neemt toe

Belangrijker zijn de kiezers die wegtrekken uit (de staat) New York en Californië. Zij blijven de Democraten trouw als ze in Republikeinse bolwerken gaan wonen zoals Texas. Die staat is de afgelopen verkiezingen steeds een beetje progressiever geworden. Het bleek de afgelopen verkiezingen ook uit Bidens winst in Arizona en Georgia en zijn nipte verlies in North-Carolina.

Met de toegenomen concurrentie in verschillende staten kunnen beide partijen minder leunen op hun klassieke bolwerken. De strijd om de kiezer gaat in meer staten spannend worden. Dat kan in 2024 en daarna voor leuke verrassingen zorgen.