Dat Trump veroordeelde vriendjes gratie verleent, past in Amerikaanse traditie

Natuurlijk is er kritiek op Donald Trump, die in de laatste maanden van zijn presidentschap zijn getrouwen gratie verleent. Maar vele voorgangers deden hetzelfde. Je kunt Trump hoogstens kwalijk nemen dat hij met zijn keuze van de veroordeelden de grenzen van het betamelijke opzoekt, schrijft Robbert de Witt.

Een van de meest omstreden bevoegdheden van de president van de Verenigde Staten is overgenomen van de Britse monarchie, het instituut dat door de kolonisten werd verafschuwd en reden was om zelf een natie te stichten. Een maatschappij gebaseerd op wetten en regels die zij zelf konden bepalen.

Vreemd dus, dat de Amerikanen ervoor kozen om een archaïsch en schijnbaar willekeurig recht als het recht om gratie te verlenen van de Engelsen overnamen. Want ook de Amerikaanse president kan naar eigen inzicht veroordeelde misdadigers hun vrijheid teruggeven. Alsof de president net als de Britse monarch boven de wet staat en naar eigen believen recht kan maken wat blijkbaar krom was.

Gratie moest fouten van rechtssysteem herstellen

Maar volgens Alexander Hamilton, een van de Founding Fathers, de grondleggers van de Verenigde Staten van Amerika, was gratie juist bedoeld om het rechtssysteem eerlijker te maken. Officieren van justitie konden corrupt zijn en dan geeft een pardon de mogelijkheid om fouten recht te zetten. Dat is een mooie gedachte. Maar in de praktijk pakt dit anders uit.