Met taalkundige aanpassing wil ‘nepnieuwsdatabank’ EU critici sussen

24 januari 2018Leestijd: 2 minuten
De Utrechtse hoogleraar Madeleine de Cock Buning (L) en eurocomissaris Mariya Gabriel tijdens een gezamenlijke persconferentie - Foto: AFP

De Europese werkgroep die ‘nepnieuws’ verzamelt in een databank, probeert critici tegemoet te komen. De campagne EU versus Disinformation kondigt na een aantal kritische mediapublicaties aan een minieme aanpassing te maken in de manier waarop berichten gelabeld worden in hun databank.

‘Na een aantal bezwaren voor ons gebruik van de term ‘desinformerend platform’ in onze Eu vs Disinfo database, hebben we besloten om de terminologie te veranderen naar ‘platform waar de desinformatie verscheen’”, schrijft de campagne EU vs Disinformation op de eigen website.

Kritiek op opname Oekraïne-kritische artikelen in nepnieuwsdatabank

Met de herformulering wil de organisatie naar eigen zeggen tegemoet komen aan de bezwaren die de afgelopen dagen in de media werden geuit. Ook in Nederland was er veel kritiek op de databank, nadat bleek dat producties van onder meer GeenStijl en The Post Online (TPO) erin waren opgenomen.

Onder de voorbeelden uit Nederland was een artikel van website GeenStijl over een lezing van de Oekraïense president Petro Porosjenko aan de Universiteit Leiden. In het artikel wordt stevige kritiek geuit op de regering in Oekraïne. Saillant is dat het artikel in kwestie bij de EU-taskforce is ‘aangegeven’ door Promote Ukraine, een Oekraïense ngo die – de naam zegt het al – Oekraïense initiatieven in de EU moet stimuleren.

Diezelfde club gaf ook een reportage van verslaggever Chris Aalberts van The Post Online (TPO) aan bij de databank. Het artikel over een lezing in aanloop naar het referendum over het Associatieverdrag met Oekraïne staat ook aangemerkt als nepnieuws in de EU vs Disinformation-databank. Volgens de taskforce had ‘pro-Russische propaganda’ hier de overhand gekregen. Bij navraag blijkt bovendien dat Promote Ukraine zich vasthoudt aan de kwalificatie ‘nepnieuws’ van de artikelen, meldde TPO eerder.

Campagne richt zich op ‘boodschapper, niet op boodschap’

EU versus Disinformation laat woensdag weten dat ze zich richten op ‘de boodschap, niet de boodschapper’. Bij vermeend ‘nepnieuws’ wordt de verspreider dus nog wel genoemd in de database, maar niet meer gebrandmerkt als platform dat zich structureel schuldig zou maken aan het verspreiden van pro-Russische propaganda.

Ook wordt benadrukt dat de organisatie niet beweert dat de berichtgeving aan het Kremlin gelinkt is, maar dat berichten met een ‘pro-Kremlin-standpunt’ wel bijdragen aan het vermeende succes van de ‘desinformatiecampagne’ van Rusland. ‘Die boodschap krijgt ineens een compleet nieuwe legitimatie,’ aldus EU versus Disinformation.

Overigens kreeg EenVandaag na een vraag een frappant antwoord van het team van EU vs Disinformationde: de organisatie liet weten dat leden van het team niet mogen praten met de pers.