Het nieuwe kabinet heeft 2 miljard euro aan extra lastenverzwaringen verstopt in de zorgbegroting. De helft daarvan wordt waarschijnlijk bij burgers gehaald. Die worden ook nog eens opgezadeld met 500 miljoen euro hogere zorgpremies.
NIEUW:
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de gratis wekelijkse nieuwsbrief van Elsevier Weekblad met daarin het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw digitale brievenbus.
Het kabinet Rutte III presenteerde dinsdag haar regeerakkoord. Veel aandacht ging daarbij uit naar ‘Bijlage M’, met alle belastingmaatregelen. Maar de allerlaatste voetnoot van ‘Bijlage H’ werd over het hoofd gezien: een fikse lastenverhoging via de zorgbegroting.
Lastenverlichting?
Het regende in Bijlage M miljarden euro’s aan lastenverlichting: een lagere inkomensbelasting, hogere belastingkortingen, hogere kinderbijslag. Hoewel er ook wat ‘zuur’ in zat (hogere BTW, hogere energiebelasting), resteerde per saldo 6,2 miljard euro aan lastenverlichting in 2021, zo stelde het kabinet.
Oke, het nieuwe kabinet moest zelf toegeven dat een groot deel van die lastenverlichting (5 miljard euro) eigenlijk geen extra lastenverlichting is. Het is namelijk geld dat het kabinet Rutte II al had toegezegd aan de burgers. Het betreft de opbrengst van de afbouw van de hypotheekrenteaftrek. Rutte II verlaagde de hypotheekrenteaftrek voor hogere inkomens, met de belofte om met de opbrengst daarvan de belasting te verlagen.
Flinterdun
Dat geld zou dus in jaarlijkse kleine stapjes worden teruggeven. Het nieuwe kabinet haalt dat alleen maar naar voren. Blijft het feit: dat geld was al van de burgers. Als daar rekening mee wordt gehouden, is de echte lastenverlichting van dit nieuwe kabinet flinterdun. 6,2 miljard euro min 5 miljard is 1,2 miljard eur0. En dat in tijden van economische voorspoed.
Maar dan is er nog geen rekening gehouden met de zorgbegroting.
Lagere zorgpremie
Het kabinet Rutte III wil net als haar voorganger Rutte II de zorgkosten in toom houden door zogeheten zorgakkoorden. Daarin belooft de zorgsector (bijvoorbeeld ziekenhuizen) vrijwillig om haar kosten niet te veel te laten stijgen. Dat moet 1,9 miljard euro opleveren volgens het nieuwe kabinet.
Maar met die 1,9 miljard euro is iets geks aan de hand. De zorg waar het om gaat, wordt grotendeels bekostigd door de mensen en bedrijven die zorgpremie betalen. Als de kosten minder hard stijgen, zouden de premies dus ook minder hard moeten stijgen. Goed nieuws voor de koopkracht! Voor de schatkist maakt het per saldo niets uit.
Afromen
Dat is echter buiten de rekenmeesters van de nieuwe coalitie gerekend. Zij willen dat de grofweg 2 miljard euro in de schatkist belandt. In een voetnoot bij nota bene de zorgbijlage van het regeerakkoord, staat daarom dat het nieuwe kabinet de nieuwe, laagste belastingschijf gaat verhogen en werkgevers meer arbeidsongeschiktheidspremie gaat laten betalen.
Deze belastingverhoging voor burgers valt niet op, omdat door het invoeren van de ‘sociale vlaktaks’ er toch al flink wordt geschoven met de belastingschijven. Maar feit is: de eerste belastingschijf zou nóg lager zijn, als het kabinet deze meevaller in de zorg niet zou afromen. Aangezien burgers de helft van de zorg bekostigen via de zorgpremie en het eigen risico (werkgevers betalen de andere helft), is het aannemelijk dat ook de helft van deze 2 miljard euro aan lastenverhogingen, bij burgers terecht komt: 1 miljard euro.
Nu kan van die 1 miljard worden gezegd: dat geld is er alleen maar omdat politici de zorgkosten onder de duim houden, dus hebben politici er ook recht op. Maar onder Rutte III werkt die redenering maar één kant op. Het bevriezen van het eigen risico op 385 euro betekent namelijk dat de zorgpremies met 500 miljoen euro stijgen. Die stijging neemt het kabinet niet voor eigen rekening. Onder Rutte III moeten meevallers bij de zorgpremie aan de schatkist worden afgedragen en worden tegenvallers op het bordje van de burger neergelegd.
Waar is beloofde lastenverlichting?
Zo blijft er aan ‘echte’ lastenverlichting – de oude wijn in nieuwe zakken en de afroming van de zorgmeevaller niet meegerekend – maar bar weinig over. En dat terwijl de grootste coalitiepartij, de VVD, gezinnen begin dit jaar nog 14,7 miljard euro aan lastenverlichting had voorgespiegeld. Ook de andere coalitiepartijen beloofden een flink dikkere portemonnee voor gezinnen: CDA en ChristenUnie ruim 5,5 miljard euro, D66 bijna 7,5 miljard euro.