De politiek is een serieuze zaak, maar het aantreden van een nieuwe Tweede Kamer verloopt als een eerste schooldag met veel opwinding, spanning en vrolijkheid.
Babygekraai van de telg van kersvers D66-Kamerlid Felix Klos bracht al meteen bij aanvang de stemming erin. Vertederd keken Kamerleden, onder wie Kamervoorzitter Martin Bosma, naar de tribune.
De ceremonie was intussen begonnen. Op elk tafeltje lag al vóór de beëdiging een bos bloemen. Tekenend voor de efficiënte en snelle afhandeling van het inzweren van de Kamerleden.
De 150 politici kregen geen aparte begroeting van de Kamervoorzitter. Anders dan bij het afscheid van vertrekkende Kamerleden een dag eerder, toen Martin Bosma voor iedereen een persoonlijk woordje had.
Dit keer noemde de griffier telkens de naam van een Kamerlid, dat vervolgens opstond om de eed of de belofte af te leggen. En dat 150 keer. Maar zelfs bij deze overzichtelijke handelingen gaat niet alles vlekkeloos.
Vingers fout bij afleggen eed
FVD-kandidaat Pepijn van Houwelingen, nota bene al vaker beëdigd, maakte de ook in het verleden vaker gemaakte fout door de middelvinger en de wijsvinger uit elkaar te houden bij het afleggen van de belofte. Hij moest het daarom nog eens overdoen.
Bij GroenLinks-PvdA vergiste een Kamerlid zich door eerst de belofte (‘Dat verklaar en beloof ik’) uit te spreken, om vervolgens alsnog te kiezen voor de eed: ‘Zo waarlijk helpe mij God almachtig’.
Demissionair minister Vincent Karremans van Economische Zaken (VVD) wekte na het opnoemen van zijn naam hilariteit door zich met zijn lange lijf maar moeizaam uit de blauwe zetel te hijsen. Hij is een van de vijf ministers die voorlopig zowel minister zijn als Kamerlid.
Dat geldt ook voor twee staatssecretarissen van de VVD. Deze kabinetsleden zullen voornamelijk als Kamerlid optreden bij stemmingen.
Opmars vrouwen
Van de 150 parlementariërs zijn er 55 volledig nieuw. Anderen keerden terug na al eens eerder volksvertegenwoordiger te zijn geweest.
84 mannen, 65 vrouwen en een non-binair Kamerlid (Ines Kostić, Partij voor de Dieren) traden aan. De gemiddelde leeftijd daalde van 45 naar 44. Dat is geen record. In 2012 was dat ook al zo. Maar in 1982 bijvoorbeeld was de gemiddelde leeftijd nog ongeveer 50 jaar.
Dat er nu 65 vrouwen (43 procent van het totaal) in de Kamer zitten, is wel een record. Sinds vrouwen kunnen worden gekozen, 1918, zaten er nooit zo veel vrouwen in de Tweede Kamer. In dat jaar was de sociaal-democraat Suze Groeneweg de eerste vrouw in het parlement.
Begin jaren tachtig richtten vrouwelijke Kamerleden het Kamerbreed Vrouwen Overleg op om gezamenlijk aandacht voor de positie van vrouwen te vragen. Ook voor het geringe aantal vrouwen in het parlement. Destijds dertig in de Tweede Kamer en vijftien in de Eerste Kamer.
Door acties als Stem op een Vrouw groeide het aantal de laatste jaren heel voorzichtig naar het record van nu. Dat liefst vier vrouwen in een fractie met voorkeur werden gekozen, gebeurde dit keer voor het eerst. De fractie van GroenLinks-PvdA telt daardoor veertien vrouwen en zes mannen.
Feestelijk moment
Kijkend en zwaaiend naar familie op de tribunes ondergingen de politici de feestelijkheden. Zo zaten burgemeester Eric van Oosterhout van Emmen en zijn echtgenote te kijken hoe hun dochter Sjoukje werd beëdigd als Kamerlid (GroenLinks-PvdA).
Na het afleggen van de eed of belofte werd er rond de Kamerzetels druk gefotografeerd om dit moment, door vele professionele camera’s van A tot Z al vastgelegd, nooit meer te kunnen vergeten.