Luisteren naar witte jassen is cruciaal in corona-aanpak

01 december 2021Leestijd: 3 minuten
Huisarts Bunyamin Meral ( midden) geeft voorlichting over corona en vaccinaties in Rotterdam. Foto: ANP

De mens luistert op het gebied van leiderschap liever naar dokters dan naar politici, schrijft Constanteyn Roelofs. Gelukkig maar – het is van het grootste belang dat we bij de aanpak van de coronacrisis vertrouwen op de medische stand.

Toch een klein lichtpuntje in deze coronacrisis, die langzamerhand steeds meer een crisis van maatschappelijk verrafelen en bestuurlijk falen dreigt te worden: de artsen die in witte jassen de wijk in trekken om de vaccinatiegraad omhoog te krijgen onder de kwetsbare gemeenschappen.

Constanteyn Roelofs

Wekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs (1989) de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Terwijl het kabinet en de Tweede Kamer steggelen over hoe dit probleem het best op handhaving en verborgen drang middels de QR-code kan worden afgeschoven, namen dokters zelf het initiatief om met een positief verhaal en een persoonlijke benadering de boel vlot te trekken. Lovenswaardig – zeker gezien de werkdruk en de zware last aan overige administratieve zaken waarmee men in de medische sector te kampen heeft. 

Verschil wordt toch echt op straat gemaakt

Het heeft ook ergens wat weg van de negentiende eeuw en de grote epidemieën die toen heersten: toen trokken de Sarphati’s de wijk in om op allerlei vlakken de gezondheid van de gemeenschappen te verbeteren. Beleid in de torens van de ministeries is leuk, maar het verschil wordt toch echt op straat gemaakt. Daarnaast speelt er nog iets anders mee, wat wel blijkt uit het feit dat een groot deel van de artsen die aan deze acties meedoen afkomstig is uit de gemeenschappen die veel onder het virus te lijden hebben. Daarbij gaat het zeker niet alleen om medische zaken.

Het helpt als mensen in hun eigen taal en culturele belevingswereld geholpen kunnen worden.* De artsen ijveren er vooral voor om het wantrouwen tegen de overheid en de slechte communicatielijnen tussen overheid en burger weg te nemen. Mensen luisteren nou eenmaal altijd beter naar iemand in een witte jas dan naar leutige campagnespotjes van reclamemakers en communicatiedeskundigen.

Liever naar dokters luisteren dan naar politici

Zo zie je maar weer: het is van het grootste belang dat we in de aanpak van de coronacrisis vertrouwen op de medische stand. Niet alleen om medische redenen, maar ook om de bevolking het vertrouwen te geven dat men in goede medische handen is en de integratie en emancipatie vooruithelpt.

Lees ook de ingezonden opinie van Gerard Spong: Laat mensen niet sterven door uitstel kritische zorg om vaccinweigeraars

Misschien zit het überhaupt wel diep in de mens dat we op het gebied van leiderschap liever naar artsen luisteren dan naar politici: een reliek uit de oertijd dat de sjamanen en druïden het voor het zeggen hadden. Bij Asterix en Obelix heeft de wijze druïde Panoramix immers ook veel meer gezag in het dorp dan de wat pompeuze Abraracourix.

* Iedereen die serieus onderzoek heeft gedaan naar dekolonisaties, emancipatiebewegingen en revoluties, weet dat je in de eerste rangen van de nieuwe orde altijd een flink contingent artsen aantreft. Het is ook vast niet voor niets dat eerstegeneratiestudenten uit migrantengemeenschappen veel vaker medicijnen studeren. Aletta Jacobs studeerde medicijnen, Che Guevara ook… In Indonesië wordt voormalig minister van Volksgezondheid Satrio nog steeds als een held geëerd omdat hij tijdens de Politionele Acties niet alleen als arts voor het Indonesische leger werkte, maar nog steeds doorging met het vaccineren tegen de pokken, de grootste killer op Java. Hij injecteerde zelfs vier buffels met meegesmokkelde koepokken, om zo genoeg serum te verkrijgen om 240.000 mensen te vaccineren.