Waarom een fusie tussen PvdA en GroenLinks is gedoemd te mislukken

06 september 2021Leestijd: 5 minuten
Jesse Klaver (GroenLinks) en Lilianne Ploumen (PvdA) - ANP

De podcast van Sander Schimmelpenninck over plattelandsbewoners was doordrenkt met dedain, schrijft Lale Gül in een ingezonden opinie. Datzelfde dedain is precies ook de reden dat de PvdA zo vervreemd is van haar achterban en waarom een fusie met GroenLinks een ontzettend slecht idee is.

Ik ben een fervent podcastluisteraar, vooral tijdens mijn dagelijkse avondwandeling. Ik ken daarom ongeveer alles wat er qua podcasts te vinden is, maar omdat ik helaas niet overal aan toekom, zijn er altijd weer shows die ik nog niet heb gehoord. Deze week luisterde ik voor het eerst naar de megapopulaire podcast van Volkskrant-columnist Sander Schimmelpenninck en zanger Jaap Reesema. Ik had er wisselende gevoelens bij.

Lale Gül (23) is ­auteur van de autobiografische ­roman ­ Ik ga leven  (Prometheus, 2021) en studeert Nederlands aan de VU in Amsterdam.

Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.

Het begon goed: in de eerste show die ik beluisterde, hadden ze het erover dat het schandalig is dat er mensen met astma en hartproblemen zijn die in een beschimmeld huis en allerlei andere onveilige en ongezonde toestanden moeten wonen. Zo was er ene Sandra uit Schiedam die woonde in de Schimmelpennickstraat, in een huis vol schimmel, waar de woningbouwvereniging WoonPlus niets aan deed om het op te lossen.

Sander was zwaar ontgoocheld en voelde zich door zijn achternaam geroepen om deze vrouw te helpen door met zijn neven en nichten een stichting op te richten en een potje te maken om te doneren aan mensen die in dit soort erbarmelijke omstandigheden wonen in een van de Schimmelpennickstraten. Ik vond dat een zeer nobel gebaar.

Snacken op het platteland

Bij het luisteren van mijn tweede aflevering, genaamd e-Drugs, bekroop me een naar gevoel toen Sander over zijn bezoek aan Twente begon te vertellen. En dan vooral over hoe verschrikkelijk hij het horecapubliek aldaar vond.

Zijn rant ging als volgt: ‘Je kan nergens iets normaals eten op het platteland. En die ménsen Jaap, oh oh oh. Dan zit je in zo’n snackbar een frietje te eten, omdat er niets anders is, zit je naast zo’n Mien uit Albergen die een broodje kroket en een cola naar binnen zit te schuiven, een vrouw van 55 denk ik, ja ze zien er altijd tien jaar ouder uit in het Oosten, en die gaat dan afrekenen en krijgt een bonnetje van 3,70, en daar gaat ze over klagen, dat ze dat te duur vond!’

“Oh nou nou, de prijzen zijn wel verhoogd hè (met een Twents accent).’ Een koe is doodgegaan en jij met je dikke hol zit dat op te vreten en dan vind je dat duur!? Die klanten willen zo goedkoop mogelijk, zo veel mogelijk. Het liefst willen ze voor 2,50 euro een appelgebak en koffie. En je hoort normaal zo veel over inflatie, maar dat je dus 3,70 afrekent terwijl je ergens zit, bediend wordt, en een kroket krijgt is toch belachelijk? En dan ga je lopen janken over de prijs. Ik kan me er echt over opwinden!’

Met dedain spreken over plattelands bewoners

Nou is het tragische hieraan dat het nota bene Schimmelpennick is die dit zegt, iemand die met een gouden lepel in de mond is geboren en in zijn wieg al meer bezat dan die mensen met een kleine portemonnee, over wie hij vol dedain spreekt.

En dit is nou precies het verschil tussen het meer elitaire links van D66 en GroenLinks, en het links van SP en PvdA aan de andere kant; het traditionele links waar het meer om sociaal-democratische waarden gaat die opkomen voor de zieken, de zwakken, de schoonmaker, de postbode, de vuilnisman, de tegelzetter, de caissière, automonteur, kapper, magazijnmedewerker, callcentermedewerker, beveiliger of vrachtwagenchauffeur, die wél moeten letten op de kleintjes. Die elke dag de bonusfolders van de supermarkten napluizen om te kijken wat ze die week kunnen eten.

Mensen die liever naar de andere kant van het dorp of de stad fietsen om naar de Aldi of Lidl te kunnen, in plaats van de Albert Heijn of de EKO Plaza. Mensen die nog naar een kledingreparatiewinkel of schoenmaker gaan als hun kleren kapot zijn. Mensen die kleren kopen op de markt, bij de Zeeman, Wibra, de Action of geregeld een bezoekje brengen aan de kringloopwinkel.

GroenLinks en PvdA? Fiasco

En dit is ook de reden dat zo’n fusie tussen GroenLinks en PvdA een fiasco zal zijn; dat zijn andere mensen, met heel andere prioriteiten. GroenLinksers en D66-ers hebben nooit een fabriek vanbinnen gezien. Ook zijn er grote verschillen tussen deze partijen als je kijkt naar de kosten van hun politieke voorstellen en maatregelenpakketten; de extra kosten voor bedrijven, burgers en overheden samen lopen uiteen van 4 miljard euro per jaar bij de SP, 5 miljard bij de PvdA tot 9 miljard bij GroenLinks, zo is te lezen op de website van Planbureau voor de Leefomgeving.

Verder valt op dat er grote verschillen zijn met betrekking tot het aantal vliegbewegingen op de luchthavens. Bij GroenLinks en D66 daalt het aantal het meest, met wel meer dan 40 procent, en bij CDA en PvdA het minst: een daling van ‘slechts’ 5 procent.

Fusie gaat ten koste van sociaal-democratie

Voormalig PvdA-Kamerlid en politicoloog Keklik Yücel denkt er hardop over na om haar lidmaatschap op te zeggen vanwege deze fusie. Bij WNL betwijfelde ze of een fusie met GroenLinks niet ten koste gaat van de sociaal-democratie.

‘Het is niet goed doordacht, niet goed doorgesproken, de aanleiding is verkeerd en de vorm waarin ze het doen ook, ik had liever dat de PvdA en GroenLinks na de verkiezingen na gingen denken over hoe het komt dat ze op respectievelijk 9 en 8 zetels zijn uitgekomen, ik had liever dat ze de komende jaren gingen focussen op het worden van een brede volkspartij. Hoe kun je denken dat je met 17 zetels samen een sterke vuist bent, terwijl ikzelf heb ervaren bij Rutte II dat we met 38 zetels ook niet sterk genoeg waren? Je kon beter als twee linkse actoren focussen op druk zetten tegen Rutte IV, ik vind het hartstikke dom,’ aldus Yücel.

Het grootste verschil zit volgens Yücel bij de sociaal-culturele onderwerpen: ‘GroenLinks heeft Kauthar, die bestuurslid is geweest voor FEMYSO, dat is een beweging die zit in het conservatisme, het fundamentalisme, die vergelijkbaar is met SGP-jeugd of Forum-jeugd. Daar heb ik als PvdA-lid niets over kunnen zeggen, ik voel me niet vertegenwoordigd door dat soort stromingen.’

Caroline van der Plas heeft nog wel binding met maatschappij

Volgens Hans van Soest, chef politiek bij het AD is dit precies de reden dat de PvdA niet meer grote groepen kiezers aanspreekt. ‘Die partij is gewoon veranderd, het is een identiteitspartij geworden die gewone, hard werkende mensen buiten de Randstad de hele tijd laat weten dat ze dingen verkeerd doen, dan stem je niet meer op de PvdA.’

Ikzelf voorspel dat de gewone arbeider bij de eerstvolgende verkiezingen kiest voor de BoerBurgerBeweging onder leiding van Caroline van der Plas. Die heeft zich de afgelopen tijd bewezen als integere politicus die nog wel zichtbaar die binding heeft met de maatschappij buiten de Randstad en de mensen die ze vertegenwoordigt.