Klimaatuitspraak Shell wringt, maar stimuleert innovatie

De rechtbank in Den Haag maant energieconcern Shell om meer haast te maken met de reductie van de CO2-uitstoot. Het vonnis roept nogal wat vragen op, schrijft Marijn Jongsma. Wel is het een stimulans voor innovatie.

Royal Dutch Shell wordt verplicht om de CO2-uitstoot per eind 2030 met netto 45 procent te verminderen ten opzichte van 2019, eerder dan gepland en bovendien in absolute zin (in plaats van de CO2-eenheid per eenheid energie, de zogenoemde koolstofintensiteit, zoals Shell wilde).

Een overwinning voor de partijen die de zaak aanspanden, onder meer Milieudefensie, Greenpeace Nederland en de Waddenvereniging.

Is de aanpak van één bedrijf geen concurrentievervalsing?

Het is een novum dat de rechter een privaat bedrijf aanpakt, omdat het bestaande beleid onvoldoende bijdraagt aan internationale klimaatdoelstellingen in de toekomst. Normaliter worden bedrijven voor de rechter gesleept als ze niet voldoen aan al geldende regels die door de nationale overheid worden gesteld.

In het Urgenda-vonnis werd de Nederlandse overheid gemaand meer actie te ondernemen. In die uitspraak was het opmerkelijk dat de rechter de naleving van politieke internationale afspraken afdwingt alsof ze in beton zijn gegoten. Maar daar werd in elk geval niet één bedrijf aangepakt.