De actiegroep We Gaan Ze Halen vertrok maandag per vliegtuig naar Griekenland om asielzoekers uit het vluchtelingenkamp Moria te halen, maar zonder succes. Wat zou er in initiatiefnemer Rikko Voorberg omgaan? Philip van Tijn kruipt in de huid van Voorberg in een poging diens motieven te achterhalen.
‘Ik heet Rikko Voorberg en ik ben 40 jaar. Ik ben de laatste tijd weer veel in het nieuws, door de actie We Gaan Ze Halen. De mainstream-media hebben een verkeerd beeld gegeven van die actie, ja deze zelfs geridiculiseerd. Wat heel schandelijk is, want het gaat om Mensen. Daarom ben ik erg blij dat EW mij de ruimte heeft gegeven om iets over mijzelf en mijn medemenselijkheid te vertellen.
Philip van TijnPhilip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks een blog over de actualiteit.
Wikipedia vermeldt dat ik “een Nederlands theoloog, theatermaker, schrijver en columnist” ben. Weliswaar heb ik dat Wikipedia zelf laten weten, maar nu ik het zo teruglees, komt het niet over als een schoolvoorbeeld van christelijke bescheidenheid. En die heb ik toch van huis uit mee gekregen!
Laat ik u mijn levensverhaal vertellen. Ik ben geboren in Kampen, waar mijn vader predikant was bij de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. (Vroeger maakten we weleens het grapje dat zoiets bij de roomsen niet mogelijk is.) Ik ging studeren aan de Theologische Universiteit Kampen, wat niet een echte universiteit is, maar waar je wel predikant kunt worden. Daarna trok ik naar Amsterdam, want daar gebeurt het. Ik richtte daar van alles op, omdat dat mij de zekerheid gaf dat ik niet zou worden geweigerd.
Meer over dit onderwerp: Activisten We Gaan ze Halen willen met vliegtuig vluchtelingen uit Griekenland halen
Zo begon ik in 2012 het religieuze experimentele theatercollectief StroomWest en leidde ik vanaf 2013 de PopUpKerk. Deze stoelt op 10 Geboden, zoals 2: Er is geen laatste woord, en 5: Zonder niet-gelovigen geen kerk. Mooi, hè. Ook ben ik schrijver, want een doodenkele keer plaatst een krant iets van mijn hand, en columnist, want één keer per week heb ik een gesproken column bij het bekende onlinemagazine Lazarus (wat weer iets anders is dan Lazarus van David Bowie – daar weet ik ook alles van want ik heb ooit het aanbiddingsbandje Barefoot opgericht). Dus zo bezien klopt het eigenlijk allemaal wel wat Wikipedia schrijft.
“Ik ben geen aandachtsjunk: het gaat niet om mij”
Toch zijn al die dingen samen niet voldoende om mijn honger naar Bekendheid te stillen. Laatst heeft iemand mij zelfs een “aandachtsjunk” genoemd. Dat getuigt niet van naastenliefde. Bovendien is het in strijd met mijn toelichting op het zevende Gebod, dat het niet gaat om het koesteren van het ego. Maar toch. In 2014 trok ik veel aandacht met mijn actie voor een menselijke behandeling van de veroordeelde pedoseksueel Benno L. Positieve en negatieve, maar ik had de smaak te pakken.
In 2013 richtte ik de Vluchtkerk op. Die bestond al als Sint Jozefkerk, maar ik stelde het godshuis open voor de groep vluchtelingen van Wij Zijn Hier. Ook daarmee kreeg ik veel publiciteit, maar het kon nog beter.
In 2017 maakte ik bekend dat ik op 4 mei 3.000 papieren witte kruisen in Amsterdam wilde neerzetten om vluchtelingen te herdenken. Dat paste, zei ik, bij de betekenis van 4 mei. Ik wist natuurlijk donders goed dat dat onzin is, want de betekenis van 4 mei ligt nu eenmaal in de Tweede Wereldoorlog. Maar het deed zijn werk: organisaties als het Nationaal Comité 4 en 5 mei en het CIDI reageerden stevig. Helaas waren de reacties ook erg keurig. Het had van mij nog wel wat steviger gemogen. Daardoor kwam mijn beslissing om het niet te laten doorgaan een beetje in de lucht te hangen, zeker toen Amsterdam bekend maakte het niet te kunnen verbieden.
“Zelfs ik kan geen internationale afspraken veranderen”
Maar mijn nieuwste bedenksel, We Gaan Ze Halen, maakt veel goed. Ook deze actie – om met een chartervliegtuig 189 vluchtelingen van het Griekse eiland Lesbos te halen – was natuurlijk tot mislukken gedoemd. Er zijn internationale verdragen en afspraken en daar kan ook de dienaar van de PopUpKerk niets aan veranderen. Zelfs niet als hij in gezelschap is van niemand minder dan de kunstenares Tinkebell, vooral bekend door het wurgen van haar kat, om de kattenvacht vervolgens te gebruiken om een handtas te maken. Maar dat was lang geleden, in 2008, toen nog de werkgroep We Gaan Ze Wurgen. Voor mij is ze heel belangrijk als mede-aandachtsjunk. En zegt de Schrift niet dat er in de hemel meer vreugde zal zijn over een zondaar die tot inkeer komt dan over 99 rechtvaardigen die geen inkeer nodig hebben? (Lucas 15, 1-10).
“Ik moet gauw een nieuwe actie bedenken”
Natuurlijk liet de Griekse regering ons vliegtuig niet landen op Lesbos, maar ik vond de uitspraak “Lesbos is geen bazaar waar iedereen vluchtelingen kan komen ophalen” wel wat overdreven. We hebben alles uit de kast gehaald: de Nederlandse regering beticht van sabotage, dramatisch in het stilstaande vliegtuig overnacht en gezegd dat wij het vliegtuig niet zouden verlaten voordat we toestemming voor Lesbos zouden krijgen. Natuurlijk hoeft niemand ons hieraan te houden.
Lees ook de column van Gerry van der List over kerkasiel: Hoe linkse dominees de rechtsstaat ondermijnen
We hebben toch redelijk wat publiciteit gehad, ook al hadden we de pech dat juist nu de coronacrisis verergerde en Donald Trump zogenaamd ziek werd. Er waren ook flauwe reacties, zoals de vraag of ik de vluchtelingen die ik wilde ophalen, ook zelf zou onderhouden. Ik zou wel willen, maar ik moet voor de Goede Zaak nog zo veel andere dingen doen! En ik moet natuurlijk gauw een nieuwe actie bedenken waarmee ik in de publiciteit kom. Dus graag houd ik mij aanbevolen, als lezers van Elsevier Weekblad suggesties voor mij hebben.’
Rikko Voorberg / Philip van Tijn