Onthoofding Franse leraar kan wel eens de druppel zijn

De onthoofding van een leraar in een voorstad van Parijs, omdat hij Mohammed-cartoons had getoond, is de zoveelste in een lange reeks islamitische terreuraanslagen in Frankrijk. Maar wegens de grote symboliek en omdat president Emmanuel Macron nu écht wil ingrijpen, kan dit wel eens de druppel zijn, denkt Philip van Tijn.

De feiten. Een 18-jarige Tsjetjeen, als ‘vluchteling’ in het bezit van een Franse verblijfsvergunning, stak vrijdag 16 oktober een leraar, Samuel Paty, dood en onthoofdde hem. Het gebeurde op straat, dicht bij de school in Conflans-Sainte Honorine, een van de vele voorsteden van Parijs. De dader werd door de politie doodgeschoten en intussen zijn negen mensen, de meesten naaste familie van de dader, in hechtenis genomen.

Paty had een doodzonde begaan, in de ogen van extreme moslims – maar ook van heel wat niet-extreme. Hij had zijn les over vrijheid van meningsuiting geïllustreerd met de inmiddels beroemde ‘Mohammed-cartoons’. Maar heel correct (‘correct’ in de oorspronkelijke betekenis, niet de hedendaagse) gaf hij moslim-leerlingen de gelegenheid om deze les niet bij te wonen. Kennelijk gaven dezen daaraan niet allemaal gehoor en sommige leerlingen vertelden thuis wat voor verschrikkelijks Paty had verteld en getoond. Daarop begon een haatcampagne – waarin het ontslag van de leraar werd geëist – die de 18-jarige Tsjetjeense vluchteling aanzette tot zijn daad.

La France sous le choc

Ik heb zaterdag, de dag na de moord, veelvuldig naar de Franse televisie gekeken. De nieuwsjournaals op France 2, die ruim een half uur duren, waren vrijwel geheel gewijd aan deze gruwelijke daad, onder de titel La France sous le choc. Verschil met ons land: geen moment van twijfel of dit een terroristische, door de islam geïnspireerde terreurdaad was. Niet eerst nog wat gebazel over een ‘verwarde eenling’ of zoiets, zoals dat bij ons nogal eens gebeurt, aanvankelijk ook gebeurde bij Gökmen Tanis, de in Turkije geboren man die begin 2019 in en bij een Utrechtse tram vier mensen vermoordde en drie zwaar verwondde. De rechtbank veroordeelde hem tot levenslange gevangenisstraf. En er liepen in Nederland de afgelopen jaren nogal wat ‘verwarde eenlingen’ rond, die soms ook Allahu Akbar riepen, net als de Tsjetjeen en zovele anderen.

De president van de Republiek had niet veel tijd nodig om het zonder clausulering te hebben over ‘een islamitische terreuraanslag’ en een aanval op de waarden van de Republiek. ‘Een burger is vermoord omdat hij de vrijheid van mening doceerde,’ aldus Macron.

Deze terreurdaad zou de druppel kunnen zijn