Een van de eerste dingen die je als kind leert, is dat niet alle mensen aardig zijn. Het komt hard aan: ontdekken dat een ander kind, als het zo uitkomt, gewoon iets van je steelt, een pets uitdeelt of je laaghartig buitensluit. De jonge mens komt er al vroeg achter dat zijn soort niet per se geneigd is tot het goede: is het niet uit eigenbelang, dan is het wel uit leedvermaak – wat ook een soort eigenbelang is. En volwassen pesten – dat is misschien wat geraffineerder, maar niet per se menslievender.
In wetenschap en onderwijs is pesten de laatste decennia een complete industrie geworden, waarin veel onderzoeksgeld omgaat en ook veel beleidsgeld, want ministers en staatssecretarissen uit opeenvolgende kabinetten gaat het aan het hart dat er wordt gepest. Er zijn tientallen antipestprogramma’s, met namen als ‘Kanjertraining’, ‘De Vreedzame School’, ‘Omgaan met elkaar’ en ‘Alles Kidzzz’.
De werkzaamheid van die programma’s wordt geregeld onderzocht, onderzoek dat steevast tot teleurstellende conclusies leidt. Er zijn zelfs antipestprogramma’s die meer, in plaats van minder gepest tot gevolg hebben. En dus is er ook – ongelogen – een door de minister van Onderwijs ingestelde Commissie Anti-pestprogramma’s, die bekijkt of er toch nog iets is te doen tegen pesten.
Niet te stoppen
Eigenlijk kunnen we nu al wel zeggen dat er nauwelijks enig kruid tegen is gewassen. Dat is zo vreemd niet, want pesten blijkt de pester populair te maken. Wil je populair zijn of blijven in de klas en daarbuiten en zo aanzien krijgen en houden, dan helpt het als je klasgenoten met een zwakkere positie in de pikorde negeert, beroddelt, duwt, slaat of schopt dan wel digitaal pest.
Andere scholieren doen eraan mee of kijken toe, maar grijpen zelden in – uit angst dat ze zelf worden buitengesloten of in een poging mee te liften met de populaire klasgenoot die zo cool aan het pesten is. Er zijn wetenschappers die denken dat de verdedigers van de slachtoffers zelf ook kans maken om populair te worden, maar anderen zijn juist van mening dat die verdedigers alles in zich hebben om vervolgens zelf ook kansloze losers te worden.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?