De Amerikaanse economie gaat als een trein. Wat zeg ik, als een hogesnelheidstrein! In mei kwamen er 223.000 banen bij, zo bleek dit weekeinde. Dat is zelfs 20 procent meer dan de forse groei die al werd verwacht.
De aandelenmarkt schijnt weliswaar niet zo stabiel te zijn en de staatsschuld is onmetelijk hoog, maar de ‘harde’ economische groei in de Verenigde Staten is ontzagwekkend.
En zelfs die groei zelf blijft sterk groeien. Een alleszins positief vooruitzicht, dat toch een beetje rauw op ons dak komt vallen na anderhalf jaar doemdenken over het lot van de Amerikaanse natie onder roerganger Donald Trump.
Lees ook het coververhaal, deze week in Elsevier Weekblad: Dreigen, draaien, succes: de methode Trump
Amerika lijkt te bloeien
Deze maand bereis ik de Oostkust van de Verenigde Staten, voor archiefonderzoek en een interviewserie met Amerikaanse denkers over vrijheid en Verlichting in de 21ste eeuw. Van de economie krijg ik niet veel meer mee dan wat anekdotische observaties.
Mijn constatering heeft dus geen enkele statistische waarde, maar toch heb ik het gevoel dat de economie hier inderdaad zindert. De wegen zijn voortdurend druk bevolkt met grote nieuwe auto’s, vrachtverkeer kan de transportvraag bijna niet aan, winkels en restaurants draaien overuren… De Amerikaan, het moge duidelijk zijn, voelt zich senang.
Of nou ja… Ook dat is beeldvorming. Het is hier heus geen paradijs. Groot is het contrast tussen het gejoel en gekrioel van een welvarend land en de wegen waarover de Amerikaan zich voortbeweegt. Die lijken steeds slechter te worden. Diepe gaten midden in de weg zijn eerder regel dan uitzondering. Hierbij vergeleken is België een aangeharkt tuintje.
De zwakste schakel is de onderklasse
Het wegdek is nog tot daaraan toe, maar moeten we de ware kracht van een samenleving niet aflezen aan haar zwakste schakel? Dat is de onderklasse, die in Amerika ongekend groot is. Voor een museumbezoek was ik in de stad Hartford (Connecticut), waar ik schrok van de omvang van armoede en verslaving, die normaal vrijwel onzichtbaar blijven, maar miljoenen mensenlevens in hun greep hebben.
Lees ook: State of the Union bewijst, Trump leert het vak
Hartford, in 1633 gesticht als de Nederlandse nederzetting Huys de Hoop, was lange tijd een succesvolle rivierhaven. Vooral na de Amerikaanse Burgeroorlog was het geruime tijd de rijkste stad van Amerika. Het was de ‘verzekeringshoofdstad’, en dat is Hartford nog steeds. Maar hoeveel verzekeringsmaatschappijen er ook huizen, en hoe weldadig de economische groei ook voor de verzekeringsbranche mag zijn, de segregatie in de stad blijft.
Uit het oog, uit het hart
In de vele inner cities van ooit schatrijke steden, zoals Hartford, maar bekender nog zijn Pittsburg en Detroit, struikel je over de bedelaars, zombies op zoek naar hun volgende narcotische fix. Maar ook tref je er mensen met een flatje en een baan, die er niet veel beter bij lopen. Zij hijsen hun obese gestalten in de bus, terwijl ze dromen van een grote auto. Hun gebrek aan geld en aanzien compenseren ze met suiker en vet.
Trump blijft bedreiging voor wereldhandel, schrijft Michiel Dijkstra
De Amerikaanse middenklasse ziet hen niet. Die waagt zich niet in de binnensteden. Die rijdt van suburb naar kantoorkolos, en via de shopping mall weer terug naar de veilige suburb. De onzichtbaarheid van de absolute onderklasse (de bottom-out-of-sight) vergelijkt Paul Fussell in zijn even geestige als messcherpe boek Class. A guide through the American status system (1983) met de onzichtbaarheid van de absolute bovenklasse: de top-out-of-sight. (Die verschuilen zich in hun grote villa’s met oprijlanen die zo lang zijn dat hun huis niet vanaf de openbare weg is te zien.)
In een tijd waarin sprake is van een jubelstemming over de economie is het des te schrijnender dat een samenleving die nota bene is gebouwd op gelijkheid geen oplossing heeft voor een segregatie die zij zelfs niet eens onder ogen lijkt te willen zien.
Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!