De feiten: Moordcijfer dit voorjaar opvallend gedaald
Bron: EWIn de eerste vier maanden van 2025 zijn twaalf moorden minder gepleegd dan in dezelfde periode vorig jaar: 33 slachtoffers tegenover 45. Dat blijkt uit het doorlopende moordonderzoek van EW.
In heel 2024 vielen 131 slachtoffers. Het jaar daarvoor waren het er 134. In 2018 was met 109 slachtoffers sprake van het laagste aantal sinds EW in 1992 alle gevallen van moord en doodslag registreert. Daarna schommelde het cijfer rond de 120 per jaar. In de jaren negentig ging het nog om meer dan het dubbele.
Dertien van de 33 slachtoffers in 2025 waren vrouwen. Dat is ruim 39 procent. Vier vrouwen werden vermoord door hun (ex-)partner. Vorig jaar werden in totaal 46 vrouwen omgebracht, van wie zeker 27 het slachtoffer waren van dodelijk geweld door hun (ex)partner. Dat is bijna 60 procent.
EW's visie: Lage aantal gevallen van partnerdoding stemt hoopvol
Door: Gerlof Leistra, redacteur MisdaadDat er in de afgelopen vier maanden aanzienlijk minder moorden zijn gepleegd dan in dezelfde periode vorig jaar, is uiteraard goed nieuws. Vooral het – relatief – lage aantal gevallen van femicide is hoopvol. Wellicht zorgt de vele (media-)aandacht voor femicide ervoor dat vrouwen eerder hulp zoeken en daardoor erger voorkomen.
Een kanttekening is wel dat het gaat om cijfers over de eerste vier maanden van het jaar. Tegelijk past de daling wel in een langetermijnontwikkeling (zie: Verdere verdieping over moorden in Nederland).
Femicide staat hoog op de maatschappelijke agenda. De meeste aandacht gaat daarbij uit naar zaken waarbij het slachtoffer eerder al veelvuldig werd bedreigd en mishandeld door haar (ex-)partner. Hulpverleners en politie moeten echter niet alleen reageren op huiselijk geweld. Daarvan is slechts bij een deel van de partnerdodingen sprake. Ze moeten ook letten op andere signalen, zoals schulden en psychische problemen.
Preventie en voorlichting
De elf dodelijke steekpartijen zijn maar een fractie van alle steekpartijen. Die gebeuren thuis en in het uitgaansleven, maar ook op en rond het schoolplein. Wapencontroles bij minderjarigen kunnen preventief werken en blijven zinvol.
Dat geldt ook voor voorlichting op scholen: het is niet normaal om een mes op zak te hebben. Die opvoedende taak hebben vooral ook ouders. Te vaak hebben zij geen flauw idee wat kun kinderen buitenshuis uitspoken.
Verdere verdieping over moorden in Nederland
Bron: CBSSinds 1992 is het aantal vrouwelijke slachtoffers fors gedaald, zo blijkt uit het vorig jaar verschenen boek Mythen over moord. Dertig jaar fataal geweld in Nederland. Er waren uitschieters van meer dan 90 vermoorde vrouwen per jaar. Van de 33 dodelijke slachtoffers in 2025 tot nu toe waren er voor zover bekend elf doodgestoken en acht doodgeschoten.
Een schokkende steekpartij speelde zich op 23 februari af in Schiedam. In een bos werd de 13-jarige Joni neergestoken door een Turkse leeftijd- en klasgenoot. Het slachtoffer overleed in het ziekenhuis. De twee jongens hadden eerder samen een roofoverval gepleegd, waarbij een 65-jarige vrouw in haar rug werd gestoken.
Aandeel vrouwelijke verdachten stijgt
Het CBS meldde in 2024 dat als kinderen onder de tien jaar het slachtoffer worden, ze bijna altijd door een ouder om het leven zijn gebracht. Sinds 2019 blijft het aantal verdachten dat voor moord of doodslag wordt gedagvaard stabiel, rond de honderd per jaar. Wel is het aandeel moord (ten opzichte van doodslag) afgenomen en stijgt het aandeel vrouwelijke verdachten licht.
Internationaal doet Nederland het relatief goed: in Europa behoort het tot de landen met de laagste moordcijfers. Alleen in Zwitserland, Italië en Noorwegen zijn de cijfers per hoofd van de bevolking nog lager. Wereldwijd is Jamaica koploper, met een moordcijfer dat tientallen keren hoger ligt dan in Nederland.
Moorden door pubers: hoe vaak komt het voor?