Nederland en de Europese Unie moeten zich inzetten om de Iraanse opstand tegen het ayatollah-regime te steunen. De Nederlandse regering moet in Brussel een coalition of the willing tot stand brengen die zich sterk maakt voor strengere sancties en een exportboycot.
Dat bepleit een breed samengesteld comité dat oproept tot diplomatieke en economische maatregelen tegen het ayatollah-regime in Iran. Het comité bestaat uit Nederlandse oud-politici en andere vrouwen en mannen die ‘de dappere Iraniërs’ steunen die het regime in Teheran op democratische wijze willen vervangen door een rechtsstaat met vrijheid van meningsuiting, vereniging en religie.
Initiatief van oud-minister Uri Rosenthal en EW-columnist Afshin Ellian
Voorzitter is oud-minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal (VVD). Mede-initiatiefnemer is de in Teheran geboren en uit Iran gevluchte EW-columnist en hoogleraar encyclopedie van de rechtswetenschap Afshin Ellian.
Rosenthal en Ellian presenteerden het comité op een bijeenkomst in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag. Ze wezen op de wandaden van de ayatollahs, zoals een groot aantal executies, 20.000 gearresteerde demonstranten, vrouwen die opzettelijk in de ogen worden geschoten en kinderen die worden gemarteld.
De revolutionaire garde moet op de lijst van terroristische organisaties komen en Europa moet de export naar Iran boycotten, afgezien van voedsel en medicijnen. De ayatollahs moet een tribunaal in het vooruitzicht worden gesteld, aldus Rosenthal. Het comité spreek deze week ook met minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra (CDA).
De bijeenkomst in Den Haag werd opgeluisterd door een videotoespraak vanuit Amerika van Reza Pahlavi (62), de oudste zoon van de laatste sjah van Perzië en Farah Diba. Hij is woordvoerder van de in Parijs gevestigde Iraanse Nationale Raad die een democratisch Iran bepleit met vrije verkiezingen.
Veertig jaar geleden ontstond al eens een gelijksoortig comité, zei oud-voorzitter van Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) Ronny Naftaniel. Oud-PvdA-politicus Bram Peper en Naftaniel waren toen mede-oprichter. ‘Helaas is dat comité een stille dood gestorven. Dat was niet goed, gezien het lijden van het Iraanse volk,’ zei Naftaniel.
Vorig jaar september brak een opstand uit in Iran. Dat gebeurde na de arrestatie en de daaropvolgende dood van de 22-jarige studente Mahsa Amini, die niet zedig genoeg gesluierd zou zijn geweest. Sindsdien gaan in Iran dagelijks duizenden mensen de straat op, vooral vrouwen. Naftaniel: ’De vrouwen van Iran maakten ons wakker.’
Het comité maakt zich ook alvast sterk voor wat er moet gebeuren als het Iraanse regime inderdaad wordt uitgeschakeld. Dan moeten de banden met het land weer intensief worden aangehaald en de bevolking geholpen om de democratie en economie op te bouwen.
Caroline van der Plas vroeg of regering al van zich had laten horen
Tweede Kamerlid Ruben Brekelmans (VVD) sprak mede namens andere woordvoerders Buitenlandse Zaken in de Kamer, zijn steun uit voor het streven van het comité. Ook aanwezig was BBB-leider Caroline van der Plas. ‘U zult wel denken, daar is ze weer.’ Ze vroeg zich af of de regering al van zich had laten horen. Rosenthal stelde haar gerust.
Vorige week ontving premier Mark Rutte (VVD) vrouwenrechtenactiviste Masih Alinejad op het Torentje en beloofde hij haar zich sterk te maken voor de vrijheidsstrijd in Iran. Hij had zelfs de strijdkreet ‘vrouw, leven, vrijheid’ genoemd.
Samenstelling comité
- Uri Rosenthal (voorzitter), oud-minister van Buitenlandse Zaken
- Gert-Jan Segers (vicevoorzitter), oud-fractievoorzitter ChristenUnie
- Angelien Eijsink, oud-voorzitter vaste commissie voor Buitenlandse Zaken
- Afshin Ellian, hoogleraar Encyclopedie van de Rechtswetenschap
- Ronny Naftaniel, oud-voorzitter Centraal Joods Overleg
- Rosa Parto, journalist
- Marleen Stikker, directeur Waag
- Gerrit Valk, oud-Tweede Kamerlid PvdA
- Maxime Verhagen, oud-minister van Buitenlandse Zaken en vicepremier
- Barbara Visser, oud-staatssecretaris van Defensie