Een halve week voor de Statenverkiezingen van 15 maart stevent BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas af op een spectaculair resultaat. Volgens de peilingen wordt BBB pardoes de op één na grootste senaatsfractie. Eric Vrijsen schetst de laatste ontwikkelingen op de kiezersmarkt.
BBB komt volgens sommige onderzoeken mogelijk zelfs in de buurt van de VVD, die ten opzichte van de vorige Statenverkiezingen (2019) op winst staat. Geert Wilders’ PVV raapt de zetels op die vorige keer aan FVD verloren gingen.
De verzamelde kracht van PvdA en GroenLinks kan nog geen potten breken. Behoud van positie, veel meer zit er niet in. Al schijnt de linkse combinatie het de laatste dagen iets beter te doen, een spectaculaire wederopstanding wordt niet verwacht. Het CDA loopt intussen zware averij op.
Peilingen zijn snapshots van de gemoedstoestand
Peilingen zijn geen voorspellingen van de einduitslag. Het zijn fotomomenten van de gemoedstoestand van het electoraat. Maar leg een serie peilingen achter elkaar en je krijgt een indicatie van de trends.
BBB doet voor het eerst mee aan de Statenverkiezingen. Tot nu toe is de nieuwe partij alleen vertegenwoordigd in de Tweede Kamer en wel met één zetel: voor partijleider Van der Plas.
Lees het interview met de leider van de BoerBurgerBeweging: ‘Ik zie mezelf als Caroline van der Plas die altijd zo was’
Bij de Kamerverkiezingen van 2021 scoorde de partij vooral hoog in het oosten en noorden van het land. In die provincies behaalde BBB liefst 55 procent van haar kiezers, terwijl slechts 31 procent van de kiesgerechtigden daar woont. In de westelijke provincies was het precies omgekeerd. Daar haalde BBB slechts 18 procent van haar kiezers binnen, terwijl 46 procent van de kiesgerechtigden er woont.
De grote vraag is woensdag of BBB erin slaagt om in Zuid-Holland, Noord-Holland en Utrecht door te breken. Onderzoek door I&O Research en uitlatingen van ’s lands eerste opiniepeiler Maurice de Hond duiden erop dat dit kan gebeuren. Volgens De Hond rukt BBB vooral op in het westen: niet in de grote steden, maar wel in andere delen van de Randstad.
Stikstof splijtend thema bij Statenverkiezingen
Stikstof is het splijtende thema bij de verkiezingen van woensdag. Driekwart van de kiezers zegt zich daar volgens I& ernstige zorgen over te maken.
Linkse kiezers (D66, SP, PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren) maken zich ongerust over de gevolgen voor het klimaat, voor de bomen, de vogels en de insecten. Ook de kiezers van VVD en CDA vrezen de gevolgen voor natuur en milieu, maar tevens de gevolgen van het stikstofbeleid voor de boeren en de woningbouw. De rechtse kiezers (PVV, BBB, JA21) vrezen vooral de gevolgen voor de boeren.
Lees meer in dit omslagverhaal: 111 vragen over de stikstofcrisis
Het lijkt erop dat D66 door toedoen van de ‘stikstofcrisis’ in de ogen van de kiezers weer een linkse partij is. Na het verkiezingssucces van 2021 daalde de populariteit van D66 gestaag, maar de pleidooien van D66-Kamerlid Tjeerd de Groot voor halvering van de veestapel missen hun effect op de linkse kiezer niet. Ten opzichte van de laatste Kamerverkiezingen staat D66 op fors verlies, maar het lijkt dat D66 het lagere zetelaantal van de Statenverkiezingen van 2019 kan evenaren.
Kantelpunt voor VVD: het rapport van Remkes
Iets vergelijkbaars is gaande bij de VVD. De partij van premier Mark Rutte zakte in de peilingen tijdens de lange kabinetsformatie van 2021, en zakte nog eens extra tijdens de daaropvolgende zomer van de boerenprotesten. Het dieptepunt was in oktober 2022, maar nadien kwam er herstel. Het kantelpunt was het rapport van VVD-coryfee Johan Remkes, die bemiddelde in de stikstofkwestie.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?