Nederlandse boeren voeren opnieuw actie om aandacht te vragen voor de stikstofmaatregelen. Donderdagavond demonstreerden boeren met tractoren bij het Binnenhof. Ook vrijdag worden acties verwacht.
Rond middernacht gingen de boeren weg. Ook in onder meer Groningen en Breda waren er acties met trekkers.
Lees ook het commentaar van Rob Ramaker: Brief Farmers Defence Force is onfatsoenlijk en contraproductief
Groningen Airport Eelde (GAE) gaat aangifte doen tegen de boeren die donderdagavond als protestactie over de landingsbaan van het vliegveld reden. Dit is gemeld bij de Koninklijke Marechaussee en er is aangifte gedaan wegens vernielingen. Dat meldt RTV Noord. ‘Ik ben enorm verbaasd dat mensen dit doen,’ laat interim-directeur van het vliegveld Bart Schmeink weten. ‘Ook na elf uur kunnen er vliegtuigen landen. Dat kan zijn vanwege uitwijk of wanneer er een donororgaan binnenkomt.’ Ook had de protestactie problemen kunnen opleveren voor de traumahelikopter.
Minder eiwit in veevoer
De acties volgden op een oproep van Farmers Defence Force om te protesteren tegen plannen van Landbouwminister Carola Schouten (ChristenUnie). Donderdag debatteerde de Tweede Kamer over deze plannen. Schouten wil de uitstoot van stikstof uit mest verlagen door minder eiwit toe te staan in veevoer. Maar volgens onder meer Farmers Defence Force gaat dat ten koste van de gezondheid van koeien.
De politie blokkeerde de ingang naar het Binnenhof. Rond middernacht vertrokken de boeren uit Den Haag.
Boerenprotestorganisatie Agractie wil vrijdag op verschillende plaatsen in het land kleine protestacties houden. Vanaf 11.00 uur wordt ‘in klein verband’ gedemonstreerd in Den Haag en op andere plekken. Rond het middaguur was er slechts een handjevol boeren op het Malieveld. Om te voorkomen dat vrijdag protesten uit de hand lopen, zijn legervrachtwagens voor de ingang van het Binnenhof geplaatst.
#Boerenprotest. Het Malieveld. Minstens zoveel pers als actievoerende boeren nog. #boeren #denhaag pic.twitter.com/8qjwLOdSd3
— Lennart 't Hart (@Lennart_tHart) July 3, 2020
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Wat houden de plannen precies in?
Schouten wil vanaf 1 september de hoeveelheid eiwit in veevoer tijdelijk met 3 procent verlagen. Dit moet ertoe leiden dat koeien minder ammoniak uitstoten, een stof die het element stikstof bevat. Het plan hoort bij de acute aanpak van de stikstofcrisis en moet garanderen dat het mogelijk blijft vergunningen af te geven voor onder meer woningbouw.
Door telkens gebruik te maken van agressieve taal en zelfs dreigementen, neemt Farmers Defence Force het risico dat het verbond van boeren uiteenvalt.
Boeren vinden het een onwerkbaar grote ingreep op hun dagelijks werk en vakmanschap. Verder vrezen ze dat ze hun koeien ongezond weinig eiwit moeten voeren. Belangbehartiger LTO schrijft in een verklaring dat leden ‘nooit in de situatie komen waarbij ze moeten kiezen tussen de gezondheid van hun dieren óf voldoen aan een gedrocht van een maatregel’.
Ook andere organisaties zijn mordicus tegen. Het ministerie houdt vol dat de maatregel werkbaar, zinvol en praktisch haalbaar is.
Sectorplan te ingewikkeld en te duur
Agrarische organisaties en het ministerie overlegden afgelopen tijd ‘zeer constructief’ over een alternatief plan dat melkveehouders meer vrijheid geeft het doel te halen. Maar volgens minister Schouten is dit ‘sectorplan’ te ingewikkeld en duur. Bovendien blijven er risico’s dat het doel niet wordt gehaald.
Na gisteravond hebben de boeren nog één strohalm. De Tweede Kamer nam gisteravond een motie aan van Jacco Geurts (CDA) en Mark Harbers (VVD). Hierin staat dat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) beide plannen moet doorrekenen. Mocht het plan van de boeren betere resultaten opleveren, dan moet dat worden uitgevoerd. Moties van Barry Madlener (PVV) en Roelof Bisschop (SGP) om de maatregel in te trekken kregen geen meerderheid.
Minister Schouten was tegen de motie en hield vast aan het aanvankelijke plan. Volgens Schouten is de motie mogelijk onuitvoerbaar. Het is niet duidelijk of het PBL dit op zo’n korte termijn kan doorrekenen. Ook is ongewis of het sectorplan praktisch nog is uit te voeren.
Raad van State zette streep door stikstofwetgeving
De controverse over ‘de voermaatregel’ hoort bij de aanpak van de stikstofcrisis. In mei 2019 zette de Raad van State een streep door de stikstofwetgeving – het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Dit moest de natuur herstellen en de uitstoot van voor natuurgebieden schadelijke stikstof verlagen. De zo gecreëerde ruimte werd benut om nieuwe stallen, bedrijven en infrastructuur te bouwen. Zonder PAS konden opeens nauwelijks nog vergunningen worden verleend.
De ‘stikstofcrisis’ is een symptoom van een veel grotere kwestie. Nederland verstedelijkt in hoog tempo, en de ruimte raakt op.
Al een jaar werkt het kabinet moeizaam aan een crisisaanpak. Daarvoor kreeg de minister advies van het Adviescollege Stikstofproblematiek onder leiding van oud-minister Johan Remkes (VVD). Op de lange termijn moeten er investeringen komen in natuur. En een substantiële verlaging van de uitstoot van stikstofverbindingen, door innovaties en het uitkopen van boeren.
Op de korte termijn heeft de crisis een andere dynamiek. Voor veel projecten krijgen alleen een vergunning als de stikstofuitstoot daalt. Het kabinet neemt hiervoor maatregelen die meer ad hoc – en soms vrij onnavolgbaar – zijn. Zo is de maximumsnelheid in Nederland tussen 9.00 en 17.00 uur verlaagd. Ook het voerplan hoort bij de kortetermijnaanpak.