Kabinet komt met ‘remsysteem’. Wat is dat?

18 mei 2020Leestijd: 3 minuten
Premier Rutte en vicepremier De Jonge. Foto: ANP

Het kabinet komt met plannen voor als het aantal besmettingen met het coronavirus weer oplaait. Vier vragen en antwoorden.

Wat houdt dit ‘remsysteem’ in?

Volgens Haagse bronnen lichten minister van Medische Zorg Hugo de Jonge (CDA) en premier Mark Rutte de plannen hiervoor dinsdag toe tijdens een persconferentie.

Lees ook uit het weekblad van deze week: Bemoedigende ontwikkelingen in zoektocht naar vaccin

Minister De Jonge boog zich de afgelopen anderhalve week met deskundigen over de uitwerking van het systeem.

Als er een opleving van het virus te zien is, wil het kabinet fijnmazig kunnen ingrijpen. Idealiter zelfs per regio, maar het kan ook zijn dat bijvoorbeeld adviezen aan een bepaalde leeftijdscategorie worden gedaan. Of dat per sector, van horeca tot openbaar vervoer, richtlijnen worden aangescherpt als dat nodig is.

Hoe gaat het kabinet dit doen?

Mogelijk komt er  een soort ‘dashboard’ vol gegevens over of en hoe het virus zich verspreidt. Singapore werkt daar al mee.

Straks moeten alle relevante cijfers over de ontwikkeling van het virus in samenhang in de gaten worden gehouden. Het gaat dan onder meer om het aantal opnames in ziekenhuizen en op de intensive cares, de gegevens van bron- en contactonderzoek door de GGD’s na besmettingen en de ontwikkeling van het besmettingsgetal (R0), het cijfer dat aangeeft hoeveel mensen iemand besmet en dus hoe snel het coronavirus zich verspreidt. Ook moeten gegevens over besmette personen, bijvoorbeeld per leeftijdscategorie of per regio, nader worden geanalyseerd.

Waar is het Nederlandse systeem op gebaseerd?

Vergelijkingen met verkeersregels zijn populair om de bevolking duidelijk te maken wanneer regels versoepeld of juist aangescherpt worden. Duitsland gebruikt de term ‘noordrem’ en Wales die van het verkeerslicht.

Het stappenplan van het kabinet nodigt burgers uit om zelf na te denken. Moeten we intussen een ‘tweede golf’ vrezen? Nederland krijgt weer lucht, de burger is aan zet

Het verkeerslicht in Wales gaat van zwart naar rood, oranje en groen, om aan te geven welke regels er op dat moment gelden. Als het licht op zwart staat, is er sprake van een volledige lockdown, bij rood is alleen lokaal reizen toegestaan en mag een huishouden één persoon thuis ontvangen die zorg komt bieden.

Bij oranje gaan de scholen gefaseerd open en is recreatief reizen toegestaan binnen de regio. Pas bij groen mag er onbeperkt worden gereisd en zijn samenkomsten in groepen tussen mensen weer toegestaan, mits zij gepaste afstand houden. Ook gaan scholen dan pas open voor alle leerlingen.

Beslissend voor de beweging van het stoplicht is ook hier het besmettingsgetal. Als dat boven de 1,0 ligt, betekent dit dat het aantal besmettingen groeit. Is het lager dan 1,0, dan daalt het aantal besmettingen.

In Wales staat het licht voorlopig nog op zwart. De lockdown duurt nog anderhalve week. Volgens Mark Drakeford, regeringsleider in Wales, kan die daarna ‘mogelijk worden versoepeld’.

Hoe ziet het Duitse systeem eruit?

Duitsland gebruikt de ‘noodrem’ als het aantal besmettingen in een specifieke regio stijgt. Als in die regio binnen een week meer dan vijftig nieuwe besmettingen per 100.000 inwoners zijn, dreigt een nieuwe lockdown. Als de regio’s boven die grens uitkomen, moeten zij de federale overheid informeren en om hulp vragen. Per regio wordt dan bekeken of een nieuwe lockdown nodig is, of dat de bron van de uitbraak goed te isoleren is. Bijvoorbeeld wanneer die in een verpleeghuis is.

In Duitsland tellen vijf regio’s meer besmettingen dan de toegestane limiet. Per regio zijn maatregelen genomen. Zo is het bezoek aan verzorgingshuizen in Coburg, Beieren, nog twee weken langer verboden.