Premier Mark Rutte (VVD) vond het ‘mooi’ om gelijk te krijgen, maar juichen deed hij niet na de rechterlijke uitspraak dat het kabinet er niet alles aan hoeft te doen om IS-vrouwen en kinderen uit Syrië naar Nederland te halen, bleek na de ministerraad.
Het kabinet was in hoger beroep gegaan tegen het oordeel in kort geding vorige week dat het kabinet er juist wel alles aan moest doen.
De ministerraad heeft er telkens op gewezen dat ‘het te gevaarlijk is’ om het gebied in te gaan en de vrouwen en kinderen op te halen, maar journalisten en hulpverleners gaan er wel naar toe. Het lijkt erop dat de mantra ‘dat het te gevaarlijk is’ vooral de onenigheid in de coalitie moet verbloemen.
Lees meer over het oordeel van het gerechtshof
D66 en ChristenUnie hebben zich eerder al voorstander getoond van het terughalen van IS-leden om ze in Nederland te berechten, ook om te voorkomen dat ze ongecontroleerd naar Nederland reizen. CDA en VVD zijn daar tegen.
Gevraagd of hij zelf misschien ook geen trek heeft om de IS-vrouwen en kinderen terug te halen, zei Rutte: ‘Wat ik zelf wil, is niet relevant. Ik ben voorzitter van een kabinet van meerdere partijen. We hebben steeds gezegd dat we dat steeds opnieuw bekijken.’
Andere landen halen ook geen strijders terug
Hij wees er ook op dat andere Europese landen ook geen aanstalten maken om strijders massaal terug te halen. ‘En dat is natuurlijk één van de aspecten die we moeten meewegen,’ zei Rutte. ‘Als iemand naar Nederland komt en hier na een tijdje weer vrijkomt en die gaat door het Schengengebied lopen, terwijl andere landen niks doen, heeft dat ook effect op de relaties binnen Europa. Dat aspect moet je meewegen.’
Robbert de Witte over de gruwelen uit het kalifaat
Rutte erkende dat het kabinet soms voor een voldongen feit komt te staan als IS-strijders of hun aanhang zichzelf melden bij een post in Turkije of in Erbil zoals afgelopen week gebeurde. ‘Dan moeten we ze terughalen. Dus het is niet zo dat je kan garanderen dat er nooit meer iemand terug komt.’
Verkiezingsprogramma’s
Rutte begon de persconferentie na de ministerraad met de economische vooruitzichten die het Centraal Planbureau bekend had gemaakt en waaruit blijkt dat de groei afvlakt. Die vooruitzichten zullen door de politieke partijen worden gebruikt voor de verkiezingsprogramma’s. Rutte krijgt de laatste tijd het verwijt dat juist van de standpunten van zijn eigen VVD weinig is terug te zien in het kabinetsbeleid. Of hij zelf dat ook niet vindt?
Rutte: ‘Mensen begrijpen dat toch in Nederland? We zijn toch een land van compromissen? We zijn toch niet een land waarin we allemaal stikken in ons eigen gelijk? Vanaf het eerste moment dat we ons kunnen heugen, loopt het hier onder water. En de enige manier om dat te voorkomen, is samen dijken bouwen door samen te werken. En daarom hebben wij een matig functionerende hiërarchie.’
We hebben een geëngageerde samenleving
Lees Arendo Joustra over het haperen van de polder
Hij had zelfs een positieve verklaring voor het massale Malieveld-protest. ‘Naar dat maatschappelijke verzet kun je wel kritisch kijken, maar je kunt ook zeggen: mensen komen wel uit de stoel en vinden er iets van. We hebben een zeer geëngageerde samenleving.’
Dat het kabinet daardoor een machteloze indruk wekt, sprak hij tegen. Toen hem werd gevraagd hoe lastig hij bijvoorbeeld de kwestie rond de oneigenlijke asielzoekers uit Marokko vond, zei Rutte: ‘Mijn bureau ligt vol met moeilijke dossiers. Dit is er één van.’