Stel ‘schrikt van media-aandacht’, stopt rechtszaak tegen Holocaust-gedenksteen

03 april 2017Leestijd: 2 minuten
Een rij struikelsteentjes in de Duitse stad Hamburg - Foto: AFP

Het klagende echtpaar dat afgelopen weekeinde veel kritiek over zich heen kreeg vanwege een proces tegen een struikelsteen voor hun deur, heeft besloten de rechtszaak te stoppen. ‘We zijn geschrokken van de manier waarop dit in de publiciteit is gekomen en de misverstanden die hierdoor nu ontstaan,’ verklaart het stel.

De bewoners uit Oud-Zuid begonnen een rechtszaak om de struikelsteen – of Stolperstein – voor hun huis weg te laten halen. Op het steentje wordt de oud-bewoner van hun huis herdacht: een Joodse accountant die op 51-jarige leeftijd werd gedood in concentratiekamp Bergen-Belsen.

Kunstenaar begreep er niets van

Gunter Demnig (69), de Duitse kunstenaar en bedenker van de kleine monumentjes, heeft de steentjes Stolpersteine genoemd, omdat je ‘erover struikelt met je hoofd en je hart’.  De messing steentjes liggen gebeiteld in de trottoirs van verschillende Europese steden, waarvandaan de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog Joden, zigeuners en gehandicapten hebben weggevoerd om hen vervolgens te vermoorden.

De struikelsteentjes vind je veel in bijvoorbeeld Berlijn en Keulen, maar ook steeds vaker in Nederlandse straten. Ze liggen voor de deur van huizen van mensen die na de oorlog niet meer terugkeerden. Het komt niet vaak voor dat bewoners klagen over de steentjes.

Demnig gaf dit weekeinde aan niets te begrijpen van het Amsterdamse stel. ‘Ze moeten aan de nabestaanden denken. Die willen het namelijk wel herdenken en de steen hebben. De nabestaanden vind ik het belangrijkst,’ aldus de Duitse kunstenaar.

Emotionele reden achter geklaag

Nadat de klagende bewoners uit Oud-Zuid bij de gemeente aanklopten, is besloten het steentje te verplaatsen. Naar de rand van de stoep op een ‘minder prominente plek’. Dat gebeurde volgens het stadsdeelbestuur bij wijze van uitzondering. Volgens de bewoners vormt de struikelsteen een ‘onredelijke belasting voor het privéleven van de bewoners en voor hun kinderen’. Ook vonden ze dat hun privacy wordt aangetast door voorbijgangers die op de steen stuiten en dan ‘indringend’ naar hun huis zouden kijken.

Na de storm van kritiek die zij over zich heen kregen – het nieuws kreeg ook veel aandacht van Israëlische media – hebben ze besloten de rechtszaak te staken. Ook geven ze in de Volkskrant nadere toelichting over de emotionele reden achter hun klaagzang: ‘Door het overlijden van ons kind maakt een Stolperstein, duidend op ons huis, te veel los.’

Het echtpaar – dat op sociale media onder meer werd uitgemaakt voor neonazi’s – zegt wel degelijk begaan te zijn met Holocaustslachtoffers en hun nabestaanden: ‘Sinds wij hier wonen, bewaren we een document met de handgeschreven naam van de gedeporteerde bewoner op een prominente plaats in ons huis ter nagedachtenis (…) We willen niemand kwetsen en vinden het zeer spijtig als dit gebeurd is.’