Nieuwkomers op de hypotheekmarkt dwingen grote banken hun rentetarieven verder te verlagen. Huizenkopers en -bezitters profiteren.
De razendsnelle opmars van MUNT Hypotheken is op de hypotheekmarkt niet onopgemerkt gebleven. Slechts negen maanden had de nieuwkomer nodig om met scherpe tarieven een plek te veroveren in de top-10 van grootste verstrekkers van nieuwe hypotheken, in het tweede kwartaal dit jaar. Dit signaleert partner Michiel Elich (41) van IG&H Consulting, een adviesbureau dat de hypotheekmarkt nauwkeurig volgt en analyseert.
MUNT Hypotheken vraagt 2,35 procent rente op een hypotheek met een rentevaste periode van tien jaar. Voor een rentevaste periode van vijf jaar rekent zij nog net geen 2 procent. Een gemiddelde hypotheek van 235.000 euro kost daarmee bruto, voor belastingaftrek, nog geen 400 euro aan rente per maand.
Met zijn scherpe tarieven zit MUNT Hypotheken nog niet op de bodem. Daar zit, al geruime tijd, de Belgische bank Argenta. Maar MUNT schaart zich wel bij de vijf goedkoopste aanbieders. Marktleider Rabobank heeft de opmars van MUNT Hypotheken gevoeld, want de bank moest bijna 2 procentpunt marktaandeel inleveren.
Lage risico’s
MUNT is een zogeheten regiepartij. Zo’n hypotheekverstrekker haalt geld op bij grote beleggers, zoals pensioenfondsen en levensverzekeraars. Die willen een deel van hun vermogen in hypotheken beleggen, maar kunnen niet zelf honderdduizenden hypotheken verstrekken en beheren.
Zulke regiepartijen manifesteren zich de laatste jaren steeds sterker op de hypotheekmarkt, traditioneel gedomineerd door de drie grote banken: Rabobank, ING en ABN AMRO.
De afgelopen twee jaar zijn er vier nieuwe regiepartijen tot de markt toegetreden. Naast MUNT Hypotheken gaat het om Aegon Dutch Mortgage Fund, Dynamic Credit en CMIS Group. Daarvoor waren al drie andere actief op de markt: Hypotrust, Syntrus Achmea en HQ Hypotheken. Regiepartijen hadden volgens Elich in het tweede kwartaal samen een marktaandeel van circa 10 procent veroverd.
‘Onze verwachting is dat het belang van de regiepartijen in de markt verder zal toenemen,’ zegt Michiel Elich. Directeur Jeroen Looman (45) van MUNT Hypotheken denkt dat ze binnen afzienbare tijd circa 25 procent van alle verstrekte hypotheken voor hun rekening zullen nemen.
Grote beleggers worden aangetrokken door het betrekkelijk lage risico van Nederlandse hypotheken, en door de betere rendementen ten opzichte van staats- en bedrijfsobligaties. Nederlandse huizenbezitters zijn bovendien zelden wanbetaler.
Voor huizenkopers die een hypotheek willen afsluiten, komen de regiepartijen als geroepen, want door hun scherpe tarieven drukken ze de toch al historisch lage hypotheekrente verder omlaag. Om hun marktaandeel te verdedigen, moeten de grote banken immers ook hun tarieven aanpassen.
De Autoriteit Consument & Markt zal dit tevreden waarnemen, want de mededingingswaakhond beklaagde zich drie maanden geleden nog over het gebrek aan concurrentie op de hypotheekmarkt, en de hoge winstmarges die de dominante banken daardoor op hypotheken konden maken.
De nieuwkomers zetten de winstmarges van de grote banken zichtbaar onder druk. Volgens de Rentebarometer van de Vereniging Eigen Huis rekenden banken de laatste jaren gemiddeld 1 procentpunt te veel rente op hypotheken. Dit jaar is die ‘overwinst’ afgenomen tot 0,28 procentpunt.
Profiteren
Aanvankelijk richtten de regiepartijen zich op de minst riskante hypotheken, met een Nationale Hypotheekgarantie, en op hypotheken tot maximaal 65 procent van de waarde van de woning. Geleidelijk aan kijken ze nu ook naar hypotheken met een riskanter profiel.
MUNT Hypotheken kreeg onlangs 1,5 miljard euro toegezegd van de pensioenfondsen PMT (metaalsector) en PGB (grafische bedrijven en mediasector). MUNT wil met dit geld ook tophypotheken verstrekken.
De impact van regiepartijen op de markt kan nog groter worden als zij ook bestaande klanten van de banken afsnoepen, wanneer die hun hypotheek willen oversluiten. Elich verwacht dit op termijn wel, ‘maar heel snel zal dat niet gaan, omdat er nog veel hypotheken onder water staan. Ze willen de hypotheken met relatief lage risico’s.’
De oversluitmarkt groeit overigens snel, doordat huizenbezitters willen profiteren van de huidige lage rente. Voordat de crisis de markt raakte, waren oversluitingen goed voor de helft van de markt.
Elsevier nummer 39, 26 september 2015