Nadat de VN-Veiligheidsraad op maandag 17 november instemde met Donald Trumps vredesplan voor Gaza, spraken velen van een doorbraak. Maar de uitvoering ervan is nog net zo onzeker en ingewikkeld als vóór de stemming. Door Saudi-Arabië in de watten te leggen, hoopt de Amerikaanse president een doorbraak te forceren.
‘Dit zal de geschiedenis ingaan als een van de grootste goedkeuringen in de geschiedenis van de Verenigde Naties, en dit zal leiden tot verdere vrede over de hele wereld!’ Was getekend: Donald Trump op Truth Social, nadat een resolutie over zijn vredesplan voor Gaza maandag was aangenomen door dertien van de vijftien leden van de VN-Veiligheidsraad. China en Rusland onthielden zich van stemming.
Ook de Israëlische premier Benjamin Netanyahu was lovend. ‘Wij geloven dat het plan van president Trump zal leiden tot vrede en welvaart, omdat het aandringt op volledige demilitarisering, ontwapening en de-radicalisering van Gaza.’ Zelfs de Palestijnse Autoriteit verwelkomde de VN-resolutie over het plan en verklaarde ‘klaar te zijn om die volledig te ondersteunen’.
Hamas wijst vredesplan af: ‘Schendt recht op Palestijns verzet’
Toch is er één probleem: Hamas wijst in een verklaring het plan af. ‘Door de internationale troepenmacht taken en rollen toe te wijzen in de Gazastrook, waaronder het ontwapenen van het verzet, wordt haar neutraliteit tenietgedaan en wordt zij een partij in het conflict die de bezetting steunt.’
Het vredesplan van Trump – waar vrijwel alle landen in de regio, inclusief Hamas-bondgenoten als Qatar en Turkije, zich begin oktober al achter schaarden – zou bovendien ‘het Palestijnse recht op verzet schenden’. Dat verklaarde de terreurgroep maandag al vóór de VN-stemming.
Ontwapening Hamas nodig voor verdere implementatie vredesplan
De weigering van Hamas om zich te ontwapenen, vormt het grootste obstakel voor de verdere implementatie van het vredesplan en ook voor het voortzetten van het staakt-het-vuren in Gaza.
Sinds dat op 10 oktober van kracht werd, laaide het geweld al diverse malen op. Meestal gebeurt dat nadat Hamas-strijders Israëlische troepen onder vuur nemen of de zogenoemde gele lijn oversteken, waarna Israël met artillerievuur of luchtaanvallen reageert.
Zo ook woensdag 19 november, toen Israëlische troepen onder vuur kwamen te liggen ten oosten van de gele lijn. Conform Trumps vredesplan blijft het gebied ten westen van die lijn voorlopig in handen van Hamas, terwijl Israël het gebied ten oosten van de lijn controleert (zie de kaart hieronder).
Gaza Strip: Israeli army has withdrawn to the ‘yellow line’
AFP Infographic with map of the Gaza Strip showing the ‘yellow line’ where the Israeli army has withdrawn its forces as of October 10, according to US envoy Steve Witkoff pic.twitter.com/3ZcNx6v8Hr
— AFP News Agency (@AFP) October 13, 2025
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Golfstaat Qatar noemde woensdag de Israëlische aanvallen ‘een gevaarlijke escalatie die de staakt-het-vurenovereenkomst ondermijnt’, maar de Verenigde Staten stelden juist dat Hamas ‘probeert het staakt-het-vuren te verbreken en zijn verplichting om te demilitariseren niet nakomt’.
Landen in de regio aarzelen
Het al dan niet ontwapenen van Hamas staat de installatie van een zogenoemde Internationale Stabilisatiemacht (ISF) in de weg, waarvoor al weken bereidwillige landen worden gezocht. Veel landen overwegen alleen troepen te leveren als die niet hoeven te vechten om Hamas weg te krijgen.
De Jordaanse koning Abdullah II verwoordde onlangs het sentiment in de regio als volgt tegenover de BBC: ‘Wat is het mandaat van de veiligheidstroepen in Gaza? We hopen dat het vredeshandhaving is, want als het vredesafdwinging is, wil niemand daar iets mee te maken hebben.’
‘Troepen ISF begin 2026 in Gaza actief’, MBS in Vredesbestuur?
Ondanks die aarzelingen zei een hoge Amerikaanse functionaris woensdag tegen The Jerusalem Post dat de ISF-troepen begin 2026 in Gaza actief zullen zijn. Trump zoekt naarstig naar landen in de regio, maar die lijken te aarzelen. Onder meer grote moslimlanden als Indonesië, dat al 20.000 soldaten toezegde, Pakistan en Azerbeidzjan, tonen zich volgens Politico wel bereidwillig om troepen te leveren.
Volgens het vredesplan van Trump is het ook de bedoeling dat een zogenoemd Vredesbestuur gaat toezien op de wederopbouw van Gaza. Donald Trump zei donderdag dat de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS), die hij dinsdag in het Witte Huis ontving, zal plaatsnemen in dat bestuur. MBS zelf heeft dat nog niet bevestigd.
Trump maakt Saudi’s belangrijk
Het past in Trumps plan om Saudi-Arabië een vooraanstaande rol te geven in het vredesproces. De afgelopen dagen werd duidelijk dat Trump bereid is ver te gaan in het aanhalen van de banden met het wahabitische koninkrijk. De Amerikaanse president liet voor het bezoek van MBS een feestelijk diner serveren met beroemdheden als Elon Musk, Apple-CEO Tim Cook en de in Saudi-Arabië spelende stervoetballer Cristiano Ronaldo.
Ook sprong Trump in de bres voor MBS toen die door een journalist werd bevraagd over de dood van Jamal Khashoggi. Deze Washington Post-columnist, die gold als criticus en vijand van de Saudische kroonprins, werd in 2018 vermoord op het Saudische consulaat in Istanbul. Volgens de CIA was het zeer waarschijnlijk Bin Salman die opdracht gaf tot deze moord, maar Trump zei dat de kroonprins er niets van wist.
F-35-vliegtuigen voor ‘major non-NATO ally’
Naast deze steun aan Bin Salman zegde Trump ook toe dat Amerika F-35-gevechtsvliegtuigen gaat verkopen aan Saudi-Arabië. En hij gaf het land de status van belangrijke bondgenoot buiten de NAVO (major non-NATO ally). Een paar uur eerder had MBS bekendgemaakt dat hij de in mei aangekondigde investeringen van 600 miljard dollar van zijn land in de Verenigde Staten zou verhogen tot bijna een biljoen dollar.
The Wall Street Journal vraagt zich af welke tegenprestatie Trump nog meer bij de Saudische kroonprins heeft afgedwongen. Het is bekend dat Trump graag zou zien dat Saudi-Arabië zich aansluit bij de Abraham-akkoorden voor normalisering van de betrekkingen met Israël. MBS staat daarvoor open, zei hij dinsdag, maar op één voorwaarde: ‘Een duidelijk pad naar een tweestatenoplossing.’
Salman kan sleutel blijken tot Midden-Oostendeal
Hoewel Israël herhaaldelijk heeft gezegd dat het geen Palestijnse staat zal accepteren, is zo’n pad, weliswaar met veel mitsen en maren, opgenomen in Trumps vredesplan voor Gaza dat ook Benjamin Netanyahu heeft geaccepteerd. Als Bin Salman een dergelijk pad als voldoende toezegging ziet om aan Trumps wens tegemoet te komen, zou hij weleens de sleutel kunnen blijken tot een nog veel meer omvattende deal in het Midden-Oosten.
Voor het zover is, zal de impasse rond de voortzetting van het vredesplan voor Gaza eerst moeten worden doorbroken. Ook daarvoor zal Trump verwachtingsvol kijken naar het Saudi-Arabië van Mohammed bin Salman.