De feiten: Kleurstoffen en PFAS onder vuur in de VS
Bron: Whitehouse.gov, Food & Drug AdministrationDe Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robert F. Kennedy Jr. heeft er in overleg met voedselproducenten voor gezorgd dat een aantal kunstmatige kleurstoffen uit hun producten wordt verbannen.
Er zijn aanwijzingen dat sommige synthetische kleurstoffen gedragsproblemen (bijvoorbeeld ADHD) bij gevoelige kinderen kunnen verergeren. Ook worden sommige kleurstoffen, zoals Rood 3, in dierenstudies met kanker geassocieerd.
Sommige synthetische kleurstoffen, zoals Rood 3 en E127, zijn in de Europese Unie al verboden. Andere, zoals Rood 40 en E129, mogen in de EU slechts in kleine hoeveelheden worden gebruikt. Bovendien moet er dan een waarschuwing op het etiket staan.
RFK Jr. maakt zich daarnaast sterk voor een strenge aanpak van het gebruik van PFAS in voedingsverpakkingen en de stof BPA in kunststoffen voor bijvoorbeeld babyflessen.
Onwetenschappelijke kruistocht tegen onschuldige grondstoffen
In het kader van zijn initiatief Make America Healthy Again (MAHA) heeft RFK Jr. zijn pijlen ook gericht op het gebruik van zaadoliën, kunstmatige zoetstoffen en glucose-fructosesiroop. Hij is ervan overtuigd dat de obesitasepidemie, veel gevallen van kanker en andere gezondheidsproblemen mede aan deze grondstoffen te wijten zijn.
Zelfs president Donald Trump bemoeide zich ermee. Hij zei dat hij liever rietsuiker in zijn cola wil dan glucose-fructosesiroop en stelde op Truth Social zelfs dat de producenten al akkoord waren. Dat was voorbarig: onder meer Coca-Cola sputterde in de media tegen.
Maar waar er goede redenen zijn om het gebruik van kleurstoffen en PFAS terug te dringen, ontbreekt bij die andere ingrediënten het wetenschappelijk bewijs om ze in de verdachtenbank te plaatsen.
Wie zegt wat over kleurstoffen en andere grondstoffen?
Bron: Instagram, Washington Post, People- ‘Deze kleurstoffen worden duidelijk geassocieerd met een verscheidenheid aan ziekten, waaronder kanker, gedragsproblemen en neurologische aandoeningen zoals ADHD, en dat is zeer, zeer goed onderbouwd,’ zei Robert F. Kennedy Jr. in een interview met CBS.
- ‘Er is weinig solide bewijs dat synthetische kleurstoffen schadelijk zijn, maar er is wel een reden om ze te vermijden. Ze worden vooral gebruikt in hoogbewerkte, op kinderen gerichte producten,’ zegt diëtist Jessica Knurick.
- ‘Er is geen wetenschappelijk bewijs dat voedselkleurstoffen de stijging van kanker bij mensen veroorzaken. Door te focussen op risicofactoren waarvoor geen significante wetenschappelijke onderbouwing bestaat, ondermijn je juist de volksgezondheid,’ zei Susan Mayne, voormalig directeur van het Center for Food Safety and Applied Nutrition van de Food and Drug Administration.
- ‘Toen ze rietsuiker in de jaren zeventig vervingen door high fructose corn syrup ging de volksgezondheid bergafwaarts,’ aldus RFK Jr. tijdens een campagnebijeenkomst.
- ‘Zaadoliën zijn een van de oorzaken van de obesitasepidemie.’ En: ‘We moeten friet weer in rundervet bakken.’ Twee uitspraken die RFK Jr. op Instagram deed.
EW's visie: focus op kleurstoffen en zaadolie negeert de werkelijke gezondheidsproblemen
In zijn drang om Amerika weer gezond te maken, ontvouwt Robert F. Kennedy Jr. het ene initiatief na het andere. Soms slaat hij de spijker op zijn kop, maar vaker slaat hij de plank mis.
Zijn inspanningen om bedrijven ertoe aan te zetten bepaalde kleurstoffen, weekmakers voor plastics, oplosmiddelen in cafeïnevrije koffie en PFAS in voedingsverpakkingen te vervangen door alternatieven, zijn te prijzen. Vaak waren de regels voor dergelijke grondstoffen al een stuk strenger in de Europese Unie en maken de Verenigde Staten op dat terrein een inhaalslagje.
Opmerkelijk is dat de industrie, waaronder PepsiCo en Coca-Cola, vrij makkelijk overstag ging, zonder dat er sprake is van een werkelijk verbod. De producenten weten dat ze in de Europese versies van hun producten al gebruikmaken van alternatieve kleurstoffen en dat dat ook prima werkt. Mogelijk worden de producten er iets duurder door, maar dan kunnen ze wijzen naar Washington.
Wetenschap doet er niet toe onder MAHA
In het geval van kleurstoffen heeft RFK Jr. de wetenschap deels aan zijn zijde. De nu uitgebannen stofjes zijn in sommige studies al jaren geleden in verband gebracht met gedragsproblemen bij sommige kinderen. Het verband met kanker is dan weer veel minder duidelijk.
In de andere gevallen negeert RFK Jr. de wetenschappelijke consensus over tal van onderwerpen. Zijn kruistocht tegen zaadolie is gebaseerd op wankele aannames die vooral onder gezondheids-influencers populair zijn. Op sociale media stikt het van de filmpjes waarin wordt beweerd dat onder meer koolzaad- en zonnebloemolie ultra-bewerkte producten zijn die zouden leiden tot chronische ontstekingsreacties in het lichaam.
Alleen blijkt dat niet uit de vele onderzoeken die zijn gedaan naar de effecten van verscheidene soorten spijsoliën. Of je nu zonnebloemolie of olijfolie gebruikt, zolang je dat in normale hoeveelheden doet en de olie niet te sterk verhit, verschillen ze nauwelijks qua gezondheidseffecten.
Het lijken details, maar met zijn felle strijd tegen onschuldige ingrediënten vormt RFK Jr. met zijn MAHA-programma juist een gevaar voor de volksgezondheid die hij zo graag wil verbeteren. Want obesitas en allerlei aanverwante problemen zijn niet het gevolg van het type olie, suiker of kleurstof in voeding.
Amerikanen eten meer dan Europeanen
Het probleem zit hem veel meer in de veel te grote hoeveelheden die de westerse mens, en zeker de gemiddelde Amerikaan, dagelijks binnenkrijgt. Een Amerikaan eet en drinkt elke dag 300 tot 500 kilocalorieën meer dan een Europeaan. En ook die krijgen al meer binnen dan nodig is. Bovendien zit er veel te weinig variatie in het dagelijkse voedingspatroon en doen ze veel te weinig aan lichaamsbeweging.
RFK Jr. oogst met zijn irrationele strijd tegen de grote boze voedingsindustrie en de gevestigde wetenschap wellicht de sympathie van het publiek, maar helpt de volksgezondheid er geen stap mee vooruit.
RFK wil Amerika beter maken, maar artsen en wetenschap vrezen zijn plannen