Hoe Angela Merkel verdeeldheid zaait in Europa

16 oktober 2015Leestijd: 3 minuten
'EPA'

Angela Merkels gastvrijheid is zwanger van onbedoelde gevolgen. Haar grenzeloze solidariteit heeft de exodus verergerd die
Europa verdeelt en zelfs afhankelijk gemaakt van de grillen van Turkije.

Het Europese project na 1945 was er vooral op gericht om Duitsland te verankeren in Europa. Vandaag de dag verankert Duitsland Europa echter met zuinigheid en grenzeloze gastvrijheid. Met het eerste is niets mis. Het tweede dreigt Europa te ontwrichten.

Op 1 december 2003 sprak Angela Merkel – zij was toen partijvoorzitter van de CDU – op de zeventiende partijdag in Leipzig. In haar rede wees zij op het gevaar dat door migratie parallelle samenlevingen konden ontstaan, waarin nieuwkomers zouden vasthouden aan hun eigen taal en cultuur en niet zouden integreren. Daarom bepleitte zij regulering van de instroom.

Op 16 oktober 2010 sprak Merkel – sinds 2005 bondskanselier – op de Jongerendag van de CDU in Potsdam. In deze rede zei zij onomwonden dat de multiculturele benadering, waarin alle culturen moeten kunnen gedijen, had gefaald. Migranten moesten niet alleen de Duitse wetten respecteren, maar ook de Duitse taal beheersen. Jonge moslima’s dienden deel te nemen aan schoolreisjes en zwemonderricht.

Twaalf jaar na haar pleidooi om de instroom te reguleren, zet Merkel de grenzen open. De bondskanselier is hiermee een uniek historisch experiment begonnen met een onzekere afloop. Als het misloopt en eindigt in angst, afwijzing, vrees en ontsteltenis, is er geen weg meer terug.

Opstand

De geschiedenis kent vele volksverhuizingen, maar de huidige exodus is in veel opzichten uniek. Sommige Duitse politici proberen de bevolking gerust te stellen door te verwijzen naar de twaalf miljoen Heimatvertriebenen – landgenoten die het verslagen Duitsland opnam toen de Europese grenzen werden verschoven. Daarbij lijken de miljoen vluchtelingen die nu naar Duitsland komen, te verbleken.

Net als nu het geval is, konden de vluchtelingen die tussen 1945 en 1948 binnenstroomden, niet bij alle Duitse burgers in het door de oorlog verwoeste Duitsland op een warm welkom rekenen. Voor de rest vallen vooral de verschillen op.

In 1945 was het niet de Duitse regering – de Bondsrepubliek ontstond pas in 1949 – maar de bezettingsmachten die de instroom in goede banen probeerden te leiden. Vandaag de dag mist Berlijn de rugdekking van bezettingsmachten. Merkel staat er alleen voor en wordt zelfs geconfronteerd met een opstand in haar eigen partij.

In de naoorlogse Bondsrepubliek was de integratie van de Heimatvertriebenen niet eenvoudig. Het duurde een generatie en het vereiste een Wirtschaftswunder, Marshallhulp, de D-Mark en een enorme inspanning. Nu is de economische situatie anders. Economen voorspellen dat het Duitse begrotingsoverschot door de instroom zal verdampen. Er staan niet veel EU-lidstaten klaar om Duitsland te helpen.

Er zijn nog meer verschillen. De Duitse burgers en de Heimatvertriebenen spraken dezelfde taal, bezaten gemeenschappelijke herinneringen, zeden en gebruiken, maar ook dezelfde trauma s en open wonden. Vergelijk dat eens met de vluchtelingen die nu Duitsland instromen. Zij beheersen de Duitse taal niet, hebben een andere religie en cultuur, die verscheidenheid vaak niet tolereert.

Moslims die hun geloof willen verlaten, worden vaak bedreigd. Antisemitisme bloeit in het Midden-Oosten. De positie van vrouwen en homo’s laat er veel te wensen over.

Integratie

Voordat de exodus een aanvang nam, was menige Duitser al tot de conclusie gekomen dat de integratie was mislukt. De linkse partijen in Duitsland weigeren echter nog steeds om de nationale Leitkultur als uitgangspunt te kiezen. De parallelle samenlevingen in Duitsland zullen groeien.

Merkels gastvrijheid is zwanger van onbedoelde gevolgen. Haar grenzeloze solidariteit heeft de exodus verergerd die Europa verdeelt en zelfs afhankelijk gemaakt van de grillen van Recep Tayyip Ergodan, de president van Turkije die zich steeds meer gedraagt als een dictator.

In ruil voor geld voor Turkse opvangkampen en lidmaatschap van de Schengenzone hoopt Merkel dat Ankara de vluchtelingen gaat tegenhouden. Wat een onzalig plan. Turkse grens­bewaking is nooit waterdicht en visumvrije toegang tot de EU kan gemakkelijk worden misbruikt om migranten naar de EU te laten reizen.

Vroeger bevorderden Duitse bondskanseliers Europese eenheid, Merkels politiek zaait voornamelijk Europese verdeeldheid.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."