Bardella leidt partij Le Pen naar zege: wie is de gedoodverfde Franse premier?

01 juli 2024Leestijd: 5 minuten
Jordan Bardella en Marine Le Pen op TikTok.

Rassemblement National is gisteren de grote winnaar geworden van de eerste ronde van de Franse parlementsverkiezingen. De partij die wordt geleid door de jonge Jordan Bardella (28) hoopt aanstaande zondag 7 juli tijdens de tweede ronde van de verkiezingen een absolute meerderheid te halen om een regering te kunnen vormen.

Onder leiding van partijvoorzitter Bardella haalde de radicaal-rechtse RN 33 procent van de stemmen. Het verenigde linkse blok, met de radicaal-linkse La France Insoumise als belangrijkste partij, komt uit op 28 procent. Het verbond van middenpartijen, aangevoerd door Renaissance van president Emmanuel Macron, haalde slechts 20 procent.

Jordan Bardella: RN-stemmers ‘creëerden ongekende hoop’

Door RN de grootste partij te maken, hebben de Fransen ‘hebben hun verantwoordelijkheden genomen en hun duidelijke streven naar verandering bevestigd,’ zei de 28-jarige Bardella in een reactie. Daarmee ‘creëerden ze ongekende hoop in het hele land’.

Nadat de overwinning van RN bekend was geworden, gingen duizenden Fransen in steden als Parijs, Lille, Nantes, Lyon en Marseille de straat op om te protesteren tegen de verkiezingsuitslag. In onder meer Parijs en Lyon moest de politie ingrijpen tegen relschoppers die hen bekogelden met flessen en vuurwerk en vernielingen aanrichtten.

Jordan Bardella wordt premier bij absolute meerderheid RN na tweede ronde

Aanstaande zondag 7 juli gaan Fransen opnieuw naar de stembus in kiesdistricten waar nog geen van de kandidaten een absolute meerderheid heeft behaald. Naar verwachting trekken in veel districten partijen hun kandidaten terug om de overgebleven concurrent van Rassemblement National zo groot mogelijk te maken. Maar omdat veel kiezers uit het midden de links-radicale La France Insoumise vrezen, is het hoogst onzeker of die opzet slaagt.

Als RN er toch in slaagt een meerderheid van de zetels in de Assemblée Nationale in handen te krijgen, zou de partij een regering kunnen vormen. President Macron hoeft dan niet af te treden, maar krijgt wel een premier onder zich uit een ander politiek kamp. Cohabitation, noemen de Fransen dat. In dat scenario zou RN-leider Bardella de nieuwe premier worden.

Wie is Jordan Bardella? In april schreef EU-correspondent René van Rijckevorsel onderstaand profiel van Le Pens ‘ideale schoonzoon’, die ongekend populair is op TikTok. Lees het hier terug:

Jordan Bardella (Drancy, 1995) bevindt zich in een kleedkamer. Hij moet zo ‘op’. J’ai faim, zegt hij in de camera. Hij heeft honger, eet iets kleins. Het onbeduidende TikTok-filmpje van 23 maart, met nul actie, is begin april 995.000 keer bekeken. De eerste reactie ernaast, van een vrouw: ‘Als ik hem zie, krijg ik ook honger.’

Begrijpelijk. Hij is lang, knap, intelligent én jong. Hoewel pas 28, is Bardella opnieuw lijsttrekker van Rassemblement National (RN) bij de Europese verkiezingen.

Daarnaast is hij voorzitter van de partij van Marine Le Pen die tot 2018 Front National heette. Rassemblement (‘vergadering’) klinkt minder militant.

Jordan Bardella, de ‘ideale schoonzoon’

Bardella werd lid als tiener. Hij werd in 2017 woordvoerder en in 2019 gekozen in het Europees Parlement. Die posten dankt hij aan Marine Le Pen (55). Hij is haar eerste vertrouweling én de eerste aanvoerder in RN die niet Le Pen heet.

De partij die eens van ‘de foute schoonvader’ was (Jean-Marie Le Pen) is nu die van de ‘ideale schoonzoon’, zei een medewerker van een Franse denktank onlangs.

Zij doet Frankrijk, hij Europa. Voorlopig. Le Pen concentreert zich op haar werk in de Franse Assemblée. Ze leidt een historisch grote fractie van 89 zetels. Daarbij bereidt zij zich voor op het presidentschap, dat haar – daarover zijn haar aanhangers het eens – hoe dan ook zal toevallen na de verkiezingen in 2027.

Jeugdige Jordan wordt naar verwachting haar premier. Hij zal dan 31 zijn, iets jonger dan de huidige eerste minister, Gabriel Attal (34). In Frankrijk kun je als politicus snel carrière maken. Emmanuel Macron was 39 toen hij president werd.

Kingmaker Bardella

Bardella maakte tot dusver extra meters in de Europese arena. Bij de Europese verkiezingen in juni behaalde RN maar liefst 30 Europese zetels (voorheen 18).

Daarmee is Bardella kingmaker aan de rechterkant. Met wie gaat RN in welke fractie verder, wie laten ze vallen? Wat gebeurt er met het Duitse AfD, dat in verband is gebracht met Russische omkooproebels?

Bardella komt uit een gezin van Italiaanse afkomst. Hij groeide als enig kind op in een banlieue in Seine-Saint-Denis bij Parijs, een departement met veel armoede, immigratie en onveiligheid.

Bardella noemde rellen voor zijn deur in 2005 – hij was negen – zijn ‘eerste politieke herinnering’. Zijn vader zit in de frisdrankautomaten, zijn moeder werkt in het kleuteronderwijs. Zijn studies economie en geografie maakte hij niet af.

Jordan Bardella weet jongeren aan zich te binden

Wat is de kracht van de jeune premier in spe, die bijna altijd in pak is gestoken, met een wit hemd of een donkere coltrui eronder? ‘Hij is een briljante jonge kandidaat en redenaar die onderwerpen aansnijdt waarmee hij ook veel jonge mensen mobiliseert,’ zegt de Franse Patricia Chagnon (60) over haar RN-collega in het Europees Parlement.

‘Begin maart was het congres van onze partij in Marseille. Ik heb nog nooit zo veel jongeren gezien als daar. Ook met een immigratieachtergrond. De problemen die we hebben met de islamisering raken alle jongeren die niet zijn geradicaliseerd.’

Via TikTok (1,7 miljoen volgers) en Instagram (779.000) mobiliseert Bardella die jongere generaties. In een peiling eind 2023 was 44 procent van de ondervraagden hem gunstig gezind, tegen 43 procent voor Le Pen. Volgens Chagnon zijn speculaties over een leiderschapsstrijd onzin. ‘Ze zijn een ideale tandem.’

Europees stoplicht

Bardella wil geen Frexit. Als het over de Europese Unie gaat, hanteert hij het stoplichtmodel. Groen is alles wat met het delen van kennis te maken heeft: het Erasmus-studentenprogramma, gemeenschappelijk onderzoek. Oranje zijn Europese competenties die moeten worden herzien en waarbij opt-outs moeten komen.

Rood zijn onderwerpen waarmee Brussel zich überhaupt niet moet bemoeien, zoals immigratie en landbouw.

‘Hij vertegenwoordigt een andere visie op Europa,’ zegt Chagnon. ‘Meer bevoegdheden voor de natiestaten, minder voor Brussel.’ Hetzelfde discours als dat van Viktor Orbán, de Hongaarse premier.

Bardella en Le Pen hebben mazzel met de opkomst in Frankrijk van Reconquête van Éric Zemmour en Le Pens nicht Marion Maréchal, die zich rechts van RN heeft gepositioneerd.

Daardoor kunnen zij zich centriste noemen.

Het hotel van heel Afrika

Nadat in november in Crépol in de Drôme de zestienjarige Thomas was doodgestoken, veroordeelde Bardella de ‘jongeren uit de buitenwijken’ die waren gemotiveerd door ‘antiblank racisme’.

Maar ook kapittelde hij de ‘ultra-rechtse’ militanten die demonstreerden ter nagedachtenis aan Thomas. Zo meet hij zich een gematigd imago aan dat Fransen aanspreekt.

Hoewel hij de ‘omvolkingstheorie’ niet aanhangt, vindt hij dat Frankrijk ‘het hotel van heel Afrika is geworden’ en dat het Franse volk op uitsterven staat. Justitie begon eind 2023 een onderzoek naar hem omdat hij Trappes bij Parijs een ‘islamitische miniatuur-republiek’ noemde. Bardella vond de burgemeester, van Marokkaanse komaf, niet hard genoeg optreden tegen extremisme.

Ideale schoonzoon samen met een Le Pen

Als Europees Parlementslid viel hij de afgelopen vijf jaar niet op. ‘Kleurloos,’ oordeelt een collega van een andere rechtse fractie. Logisch, vindt Chagnon. Bardella heeft veel om handen, als leider van RN in Europa en vicevoorzitter van Identiteit en Democratie, de fractie waarbij RN is aangesloten.

Helaas voor al die aanbidsters op TikTok: sinds 2020 is de ideale schoonzoon samen met Nolwenn Olivier, dochter van Marie-Caroline Le Pen, de zus van de eerste vrouwelijke president in 2027.