De val van islam-kenner Tariq Ramadan

06 juni 2023Leestijd: 2 minuten
RAMADAN NADAT HIJ IS VRIJGESPROKEN DOOR DE ZWITSERSE RECHTER. ER HANGT HEM MEER BOVEN HET HOOFD. FOTO: FABRICE COFFRINI/AFP/ANP

Vijf vragen over de val van islam-kenner Tariq Ramadan.

1. Wie was die Ramadan ook alweer?

Een Zwitserse islamwetenschapper met Egyptische wortels. Zijn grootvader stichtte de religieus-conservatieve Moslimbroeders. De kleinzoon werd juist bekend door zijn verlichte interpretatie van de islam in Europa. Ramadan was een veelgevraagde spreker en hoogleraar, onder meer in Oxford en aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam, en reisde heel Europa rond voor gastoptredens. Voor de gemeente Rotterdam vervulde hij van 2007 tot 2009 de rol van bruggenbouwer tussen de moslimgemeenschap en niet-islamitische Nederlanders. Er bestond al langer twijfel over de vermeende moderne opvattingen van de islamkenner. Steeds vaker werd hij gezien als een wolf in schaapskleren.

2. Waarom stond hij onlangs terecht in Genève?

Dat hij homoseksualiteit afwees en steniging van vrouwen bij overspel verdedigde, is niet strafbaar. De aanklacht betrof verkrachting en seksuele dwang. Een aanbidster, een tot de islam bekeerde Zwitserse, deed in 2018 pas aangifte nadat vier Franse vrouwen in eerdere jaren datzelfde hadden gedaan.

3. Wat was de eis tegen hem?

Drie jaar gevangenisstraf. Maar de rechter oordeelde dat er onvoldoende stoffelijk bewijs was voor seksuele dwang. Bloed- of spermasporen zijn er niet, directe getuigen evenmin. Wel gaf de voormalige aanbidster een consistent en gedetailleerd verslag van hoe Ramadan haar tot seks zou hebben gedwongen. Ramadan bleef beweren dat zij juist hem had verleid. Wat er precies gebeurd is in 2008 in die hotelkamer in Genève, blijft dus gissen. Het tumultueuze proces speelde zich af onder enorme publieke belangstelling.

4. Is hij met deze vrijspraak gerehabiliteerd?

Nauwelijks. Er hangt hem een aantal nieuwe rechtszaken boven het hoofd in Frankrijk, vanwege de eerdere aanklachten van vier vrouwen voor hetzelfde vergrijp. Hij is daar al gedagvaard door het Openbaar Ministerie. Bovendien gaat de vrouw uit Genève in hoger beroep.

5. Wat betekent dit voor zijn wetenschappelijke carrière?

Niet alleen bij vrouwenaffaires, maar ook als islam-denker blijft hij controversieel. Zijn leerstoel in Oxford wordt gesponsord door Qatar. De meeste universiteiten waaraan hij was verbonden, hebben hun handen van hem af getrokken. Ramadans rol als superster van de Europese islam lijkt uitgespeeld.