Turkije dreigt met vluchtelingenstroom, EU wacht af

11 oktober 2019Leestijd: 4 minuten
Een Turks bombardement op de Syrische stad Ras al-Ein. Foto: EPA

De Turkse Operatie Vrede Lente die afgelopen week in Noord-Syrië is begonnen, stuit op felle kritiek van Europa. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan dreigt daarom ruim drie miljoen vluchtelingen naar Europa te sturen. De Europese Unie wacht tot maandag om over de situatie in Syrië te spreken. Welke landen overwegen actie tegen Turkije en wat gebeurt er in Noord-Syrië?

Hoe verlopen de gevechten in Noord-Syrië?

Vrijdag voerde het Turkse leger het aantal aanvallen op Koerdische milities in Noord-Syrië op. Met gevechtsvliegtuigen en mortieren worden dorpen en steden bestookt. Ook vervoert het Turkse leger Syrische strijders die gaan vechten tegen de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), die vooral uit Koerden bestaan.

Turkije wil in Noord-Syrië een veilige zone creëren van 480 kilometer lang en 30 kilometer breed. Het land ziet de SDF als militante organisatie die de PKK steunen. De PKK is volgens het Turkse regime een Koerdische terreurorganisatie.

Het aantal slachtoffers van de gevechten zijn onduidelijk. Volgens de SDF zijn woensdag en donderdag 22 van hun strijders gedood. Turkije zei vrijdag dat het al 277 Koerdische strijders had gedood. Ook is een Turkse militair omgekomen bij de gevechten.

De VN-Vluchtelingenorganisatie meldde donderdag dat door de gevechten tienduizenden inwoners op de vlucht zijn. Dat meldt de VN-Vluchtelingenorganisatie.

Wat gaat president Trump doen?

Het Turkse leger begon de gevechten nadat Amerikaanse troepen afgelopen maandag militaire posten in de regio hadden verlaten. De Amerikaanse president Donald Trump ligt wegens dat besluit nog altijd onder vuur. Republikeinse partijgenoten, zoals Senator Lindsey Graham, hopen dat Trump sancties instelt tegen Turkije en zijn besluit terugdraait:

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Graham vreest dat IS zich kan hergroeperen als de Koerdische milities de Turken moeten bevechten. Nu bewaken de Koerden die de afgelopen jaren aan Amerikaanse zijde meevochten tegen IS nog de kampen waar IS-strijders gevangen zitten.

Woensdag liet Trump weten dat hij zich weinig zorgen maakt over het vrijkomen van IS-strijders. Die zullen allemaal naar Europa vluchten, aldus Trump. Op Twitter legde de president uit dat hij drie keuzes heeft: duizenden militairen naar Syrië sturen, harde sancties aan Turkije opleggen of bemiddelen tussen Turkije en de Koerden.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Welk van de drie keuzes Trump maakt, is onduidelijk. Bij een stemming in de VN-Veiligheidsraad weigerden Rusland en de Verenigde Staten een oproep van Europese landen om de acties van Turkije te veroordelen, te steunen.

Waarom dreigt Turkije met loslaten vluchtelingen?

De Turkse president Recep Tayyip Erdogan wil niets weten van een veroordeling van de acties in Noord-Syrië. Donderdag dreigde hij 3,6 miljoen vluchtelingen naar Europa te sturen als de Europese landen de militaire acties van Turkije als bezetting veroordelen. ‘We zullen de poorten openzetten en 3,6 miljoen vluchtelingen jullie kant op sturen,’ zei Erdogan tijdens een partijbijeenkomst.

De minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) noemde de chantage van Turkije ‘heel fout’. Hij zei dat Nederland niet voor de dreigementen van Turkije zou zwichten. Ook EU-president Donald Tusk vond de uitspraak van Erdogan ongepast.

Volgens Tusk vreest Europa voor een humanitaire ramp in Noord-Syrië en moet Turkije stoppen met zijn militaire acties in het gebied. Volgens Turkije is Tusks vrees voor een humanitaire ramp ‘gefabriceerd’ en wordt die ingezet om de antiterrorismemaatregelen van Turkije te veroordelen.

Welke reacties overweegt Nederland?

Ondanks de kritiek van minister Blok op Erdogans uitspraken onderneemt Nederland nog geen actie tegen Turkije. Volgens de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Sigrid Kaag (D66), die Blok donderdag verving tijdens een Kamerdebat over de situatie, wil Nederland in EU-verband reageren op de Turkse actie.

Kaag kon zich vinden in de oproep van de Tweede Kamer om ‘stevige sancties’ te nemen tegen Turkije, maar wilde dat niet zelfstandig doen. Vrijdag maakte vicepremier Hugo de Jonge bekend dat Nederland toch de wapenleveranties aan Turkije stopt.

EU-lidstaat Finland deed dat eerder al. Ook Noorwegen, dat geen lid is van de Europese Unie, maar wel van de NAVO, besloot wapenleveranties aan Turkije te staken.

Aanstaande maandag komen de Europese ministers van Buitenlandse Zaken bij elkaar om over de Turkse invasie te praten. Mogelijk zal dan meer duidelijk worden over eventuele sancties tegen Turkije. Minister Blok is door de Kamer opgeroepen om bij dat overleg aanwezig te zijn, hij komt daardoor later aan voor een staatsbezoek in India.