De beoogde Italiaanse regering is in het zicht van de haven gestrand. Zondag gaf de kandidaat-premier Giuseppe Conte de opdracht om een regering te vormen terug aan president Sergio Mattarella. Een niet eerder vertoonde politieke crisis in Italië.
Het Regeerakkoord lag al klaar, alleen de ministersposten moesten nog worden ingevuld. Toen stak de president een spaak tussen de wielen. Mattarella weigerde om de benoeming van de euro-kritische minister van Financiën goed te keuren. De 81-jarige econoom Paolo Savona werd door het populistische verbond van Lega en de Vijf Sterrenbeweging naar voren geschoven als kandidaat op de belangrijke post van Financiën.
Voor Mattarella een brug te ver: Savona noemde de Italiaanse toetreding tot de euro eerder een historische vergissing. Volgens Lega-leider Matteo Salvini is de benoeming van Savona geweigerd, omdat hij een vijand zou zijn van de Duitse bondskanselier Angela Merkel. Savona noemde de muntunie ‘een Duitse kooi’, die de koopkracht van de Italianen heeft gehalveerd. Volgens Savona is het raadzaam om uit de muntunie te stappen, om een crisis zoals in Griekenland te voorkomen.
‘Onrust voor Italiaanse en buitenlandse investeerders’
Mattarella zegt in een reactie dat hij de nieuwe regering niet heeft tegengewerkt, maar dat hij deze ene benoeming niet kon toestaan. ‘Ik kon niet accepteren dat iemand die de muntunie wil verlaten en voor onrust zou zorgen onder Italiaanse en buitenlandse investeerders minister van Financiën wordt,’ zegt Mattarella. Naarmate de nieuwe regering werkelijkheid leek te worden, begon de rente op staatsobligaties te stijgen.
Mattarella laat het parlement beslissen of er nieuwe verkiezingen moeten komen. Naar verwachting stelt hij deze week een overgangsregering aan onder leiding van oud-IMF-topman Carlo Cottarelli.
Woede en frustratie bij Lega en Vijf Sterren
Bij Lega en de Vijf Sterrenbeweging is woedend gereageerd op deze ingreep van de president. Luigi di Maio, leider van de Vijf Sterrenbeweging, noemt het ‘onbegrijpelijk’. Op Facebook laat hij zich in niet mis te verstane bewoordingen uit: ‘Laat het duidelijk zijn dat het geen enkele zin heeft om te stemmen, omdat de echte regering bestaat uit kredietbeoordelaars, lobby’s van financiële instellingen en banken. Altijd hetzelfde liedje.’ Di Maio wil dat Mattarella wordt afgezet.
Matteo Salvini van Lega roept op tot nieuwe verkiezingen, die zo snel mogelijk moeten worden gehouden. ‘In een democratie – als we nog wel echt in een democratie leven – is er maar één mogelijkheid: de Italianen zich laten uitspreken.’ Ongetwijfeld volgt opnieuw een harde campagne van Lega en de Vijf Sterrenbeweging tegen het establishment.