Direct geld overmaken naar mensen in ontwikkelingslanden zonder daaraan voorwaarden te verbinden, is de nieuwste trend op het gebied van ontwikkelingshulp. Dat schrijft de Volkskrant dinsdag op basis van gesprekken met onder meer onderzoekers en economen.
Geld geven zonder voorwaarden zou het effectiefst zijn, schrijft de krant, omdat mensen zelf het beste weten waar zij behoefte aan hebben. Unconditional cash relief, zoals het ‘gratis geld’ in hulpjargon heet, is vooral in arme landen populair. Het dagblad geeft als voorbeeld het project 100Weeks van een oud-diplomaat van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Vijfhonderd vrouwen in Ghanda en Rwanda krijgen honderd weken lang 8 euro gestort via mobiele telefoons, terwijl ze begeleiding krijgen van een lokale hulporganisatie. Ook noemt de Volkskrant een project met een basisinkomen voor miljoenen Brazilianen in de sloppenwijken (favela’s), en vergelijkbare projecten in Latijns-Amerika en Azië.
‘Donaties aan inwoners arme landen steeds vaker onvoorwaardelijk’
Lees ook deze column van Arend Jan Boekestijn terug: ‘Grote sommen geld sturen maakt Afrika kapot’
Aanvankelijk stelden internationale donoren of de Wereldbank, die de projecten steunen, nog voorwaarden – bijvoorbeeld onderwijs of vaccinaties voor kinderen – maar volgens Marleen Dekker van het Afrika-Studiecentrum in Leiden zijn donaties steeds vaker onvoorwaardelijk. ‘Aanvankelijk bestond de vrees dat mensen geld zouden uitgeven aan genotsmiddelen zoals acohol of niets meer zouden doen, maar het tegendeel blijkt waar,’ aldus Dekker. Volgens haar blijkt uit alle onderzoek dat mensen productiever worden en verstandige investeringen doen. Toch zijn de langetermijneffecten van het onvoorwaardelijk geld geven nog amper onderzocht, en vrezen critici dat gezinnen die een tijdelijk basisinkomen krijgen makkelijk terugvallen bij tegenslag, zoals een mislukte oog of het sterven van vee.
Ontwikkelingshulp is volgens @hoebink_pa van de @Radboud_Uni een kwestie van en, en, en. En microkredieten, én een basisinkomen én de regeringen van ontwikkelingslanden moet investeren in voorzieningen. pic.twitter.com/DMwPUudWK8
— Spraakmakers (@SpraakmakersOp1) August 13, 2019
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Bij het programma Stand.nl van NPO Radio 1 werd dinsdag gediscussieerd over de meest effectieve vorm van ontwikkelingshulp. ‘Je moet én, én, én, doen,’ zei hoogleraar ontwikkelingssamenwerking Paul Hoebink van de Radboud Universiteit Nijmegen. Daarmee doelt hij op microkredieten, en basisinkomen en investeringen van de regering in voorzieningen.
‘Microkrediet is beter, want lucratief voor ontvanger én gever’
Bert Huisjes, hoofdredacteur van de rechtse omroep WNL, vindt ‘dat je mensen moet stimuleren om hun eigen handel op te zetten’, zodat ze economisch onafhankelijk worden en grote migratiestromen worden voorkomen. Toch ziet Huisjes weinig in ‘gratis geld’, en ziet hij liever dat microkredieten worden uitgebreid, ‘zodat het uiteindelijk een investering wordt’. Als de donateur een percentage van die investering terugkrijgt, is een gift voor zowel de gever als de ontvanger lucratief, stelt hij.
Wat vindt u? Moet Nederland bij ontwikkelingshulp direct en onvoorwaardelijk geld geven aan mensen in arme landen? Of werkt ‘gratis geld’ contraproductief en maakt dat lui? Praat mee! Onze Stelling van de Dag luidt:
Geef uw mening onder dit artikel. U kunt alleen reageren als u abonnee bent.
Let op: door uw mening te geven, gaat u ermee akkoord dat de redactie van Elsevier Weekblad uw reactie kan uitlichten in de digitale rubriek Reacties op de stelling.