Tweede Kamerleden van onder meer PvdA, VVD en D66 schreeuwen moord en brand over de drie serieuze veiligheidsincidenten bij de Hoge Fluxreactor in Petten. Maar als ze een beetje hadden opgelet dan waren ze al op 8 juli op de hoogte geweest van de problemen in Petten.
Een beetje sneaky is het wel. Minister van Economische Zaken Henk Kamp (VVD) informeerde de Tweede Kamer over veiligheidsproblemen bij de kernreactor in Petten. Maar hij deed dit op 8 juli, de eerste dag van het reces, en weggestopt in een ogenschijnlijk gangbare rapportage ‘ongewone gebeurtenissen in Nederlandse nucleaire inrichtingen in 2013’.
Truc geslaagd
Het trucje heeft gewerkt. Er was geen Kamerlid of journalist die op de eerste dag van het reces de rapporten heeft zitten doorlezen die op de site van de rijksoverheid worden gezet. Overigens had Kamp ook geen keus. Op 9 juli moest zijn ministerie informatie over de incidenten vrijgeven naar aanleiding van een WOB-procedure van de Volkskrant en Brandpunt Reporter.
De journalisten van deze media konden destijds geen pap maken van de 200 willekeurige pagina’s die zij van Economische Zaken kregen toegestuurd. Als ze het rapport, dat een dag eerder naar de Kamer was gestuurd, hadden gelezen, waren ook zij al op de hoogte geweest.
Ongewone gebeurtenissen
Want in de inleiding van het rapport wordt direct al duidelijk wat er is gebeurd: ‘In 2013 hebben in de Nederlandse nucleaire installaties zestien meldingsplichtige ongewone gebeurtenissen plaatsgevonden. Vier gebeurtenissen vonden plaats bij de kernenergiecentrale in Borssele en twaalf gebeurtenissen bij de overige Nederlandse nucleaire installaties. Drie van de zestien gebeurtenissen zijn qua nucleaire veiligheid van zodanig belang dat ze zijn ingeschaald op INES-niveau 2. Het zijn gebeurtenissen waarbij een significant falen van veiligheidsmaatregelen aan de orde is zonder dat dit tot daadwerkelijke consequenties voor mens of omgeving heeft geleid. De drie INES-niveau 2 gebeurtenissen vonden plaats bij NRG in Petten.’
INES-niveau 2 zijn serieuze veiligheidsincidenten die niet iedere dag voorkomen. Dat er hiervan drie in één jaar zijn voorgekomen, geeft te denken. De kernreactor is dan ook stilgelegd, blijkt uit het rapport. Na het starten van een verbeterprogramma konden de reactoren in februari en maart weer worden gestart.
Nu opheldering?
Alles stond dus keurig in het rapport. Maar drie maanden later willen de Kamerfracties opeens opheldering van de minister. ‘De onveilige situatie kan niet langer worden getolereerd. Daarvoor zijn er te veel incidenten,’ zegt PvdA-Kamerlid Jan Vos. De PvdA wil de minister zelfs naar de Tweede Kamer roepen. Ook D66-Kamerlid Stientje van Veldhoven wil uitleg van de minister. Ze noemt de situatie ‘heel ernstig’. De VVD wil een brief van de minister waarin duidelijk wordt wie wat wanneer wist.
Minister Kamp verwijst terecht naar de rapportage die al in juli naar de Kamer is gestuurd. Kamerleden verwijten hem de zaak onder de pet te hebben willen houden door serieuze veiligheidsincidenten bij een kernreactor weg te stoppen in een rapport op de eerste dag van het zomerreces. Maar minister Kamp kan eigenlijk alleen geniepigheid worden verweten. En Kamerleden die het nu van de daken schreeuwen, moeten voortaan rond het reces misschien iets beter opletten.